De professionaliteit van corporaties als opdrachtgevende organisatie

Presentatie over: "De professionaliteit van corporaties als opdrachtgevende organisatie"— Transcript van de presentatie:

1 De professionaliteit van corporaties als opdrachtgevende organisatie
Prof.dr.ir. Marleen Hermans TU Delft / Bouwkunde / RE&H Leerstoel Publiek Opdrachtgeverschap in de Bouw

2 Publiek opdrachtgeverschap in de bouw
De wijze waarop een organisatie in de publieke sector ten aanzien van haar verantwoordelijkheden in de gebouwde omgeving haar interactie met de markt intern en extern vormgeeft en ten uitvoer brengt.

3 Beschouwingsniveaus Beschouwing vanuit twee perspectieven:
De opdrachtgevende organisatie Opdrachtgeven in een specifieke opgave

4 Werkgebied publiek opdrachtgever
Stakeholder I Stakeholder II Stakeholder … Het beantwoorden aan maatschappelijke en politieke verwachtingen en eisen GEBRUIKER 1 GEBRUIKER 2 GEBRUIKER 3 GEBRUIKER … Publieke organisatie MARKTPARTIJ A MARKTPARTIJ B MARKTPARTIJ C MARKTPARTIJ … effectieve en efficiënte keten van producten en diensten Inkoop- en contract-/ leveranciersmanagement in een Het leveren en managen van adequate huisvesting & infrastructuur Bijdrage aan primaire organisatiedoelen en de efficiënte en effectieve inzet van middelen Intern Opdrachtgever-schap Extern Opdrachtgever-schap

5 Tendens: van zelf doen naar regie
Kerntaken Sturing markt bedrijfsdoelen & eindresultaat Laagste kosten -> TCO & LCC Inspanningsgericht -> beloning naar prestatie Innovatie & kennis markt Risico’s (ver)delen Financiering (deels) bij marktpartijen Maar ook: onderling samenwerken vanwege schaalgrootte, kennis & vaardigheden

6 Bouwproductie per sector
€ 5,9 mld € 9,7 mld € 4,3 mld Beheer en onderhoud € 25,1 mld Nieuwbouw € 25,4 mld € 5,7 mld € 7,1 mld € 9,1 mld € 8,5 mld

7 Naar een ‘Maturity Model’
‘Zelfbeeld’ professionaliteit publieke opdrachtgevers Identificatie van verbeteraspecten Bewustwording van inhoud & breedte rol -> Actieteam Bouw Professionalisering Opdrachtgeverschap -> Adoptie activiteiten door OGF -> Aansluiting bij leerstoel

8 10. Creativiteit & flexibiliteit 9. Professioneel handelen in opgaven
3. Mensen & Leren 2. Cultuur & Leiderschap 4.Afwegingen & portfolio 1. Organisatie & Beleid 5. Stake- holders 6. Maatschap- pelijke waarden 8. Interactie met en ruimte voor markt 7. Publieke spelregels

9 Aspect Deelaspect 1. Organisatie & beleid Doelstellingen & beleid
Verbeteren & vernieuwen Veranderstrategie 2. Cultuur en leiderschap Sturing & Beoordeling Cultuur t.a.v. innovatie en professionaliteit 3. Mensen & competenties Kennis, capaciteit & competenties Teams Lerende organisatie 4. Integrale afwegingen op portefeuilleniveau Keuzemenu & afwegingskader samenwerkingsvormen TCO / LCC Opgave vs. Portfolio

10 Aspect Deelaspect 5. Omgaan met stakeholders: politiek, gebruikers & overigen Consequenties politiek context Belangen & positie gebruikers & stakeholders Trends & ontwikkelingen 6. Invulling maatschappelijke rol Maatschappelijke belangen integreren in het opdrachtgeven Voorbeeldrol 7. Omgaan met publieke spelregels Vormgeven van integriteit, transparantie, doelmatigheid, rechtmatigheid Aanbestedingsregels

11 Aspect Deelaspect 8. Interactie met en ruimte voor de markt
Marktkennis Doelgericht selecteren Benutten innovatiekracht & kennis Interactie, partnership, samenwerking 9. Professioneel handelen in opgaven Rolbewust en rolvast Professioneel variëren Specificeren, aanbesteden, contracteren, contractmanagement 10. Creativiteit en flexibiliteit Handelen binnen kaders maar out of the box

12 Ontwikkelingscriteria
Indicator Toelichting Integraliteit Heeft de opdrachtgever dit specifieke aspect op de agenda heeft staan? Beschouwt de opdrachtgever het aspect integraal? SMART-doelen Heeft de opdrachtgever zichzelf concrete doelstellingen heeft opgelegd op dit aspect? In hoeverre legt de opdrachtgever over die doelstellingen verantwoording af? Evalueert de opdrachtgever zijn doelen en doelbereiking systematisch? Inbedding In welke mate is dit specifiek aspect in de organisatie ingebed en dus gekend en bekend bij de (relevante) medewerkers? Ondersteunende middelen In welke mate zijn er voor dit specifieke aspect processen, methoden, instrumenten beschikbaar om de activiteiten te borgen en ondersteunen.

13 Niveaus Niveau Omschrijving 1 Initieel / adhoc
2 3 4 5 Niveau Omschrijving 1 Initieel / adhoc Ontwikkelingen verlopen chaotisch en ad hoc. Problemen worden pas opgelost als ze zich voordoen. 2 Herhaalbaar Het niveau waarbij de organisatie zover geprofessionaliseerd is dat bij het ontwikkelproces gebruik wordt gemaakt van de kennis die eerder is opgedaan. Beslissingen worden dus genomen op basis van ervaring. 3 Gedefinieerd / standaard Het niveau waarbij de belangrijkste processen zijn gestandaardiseerd. 4 Beheerst / gemanaged Het niveau waarbij de kwaliteit van het ontwikkelproces wordt gemeten zodat het kan worden bijgestuurd. 5 Optimaliseren Het niveau waarbij het ontwikkelproces als een geoliede machine loopt en er alleen maar sprake is van ‘finetuning’ (puntjes op de i).

14 Organisatie in beeld 1 2 3 4 5 9. 1. 2. 3. 10. 8. 4. 5. 7. 6.

15 Workshop

16 10. Creativiteit & flexibiliteit 9. Professioneel handelen in opgaven
3. Mensen & Leren 2. Cultuur & Leiderschap 4.Afwegingen & portfolio 1. Organisatie & Beleid 5. Stake- holders 6. Maatschap- pelijke waarden 8. Interactie met en ruimte voor markt 7. Publieke spelregels

17 Welke groep aspecten acht u het meest van belang voor goed opdrachtgeverschap?
ORGANI-SATIE CONTEXT OPGAVE INTEGRAAL 1. Organisatie en beleid 4. Afwegingen en portfolio 8. Interactie met en ruimte voor de markt 10. Creativiteit en flexibiliteit 2. Cultuur en leiderschap 5. Stakeholders 9. Professioneel handelen in opgave 3. Mensen en leren 6. Maatschap-pelijke waarden 7. Publieke spelregels

18 In welke groep aspecten denkt u dat uw organisatie op dit moment het beste ‘scoort’ ?
CONTEXT OPGAVE INTEGRAAL 1. Organisatie en beleid 4. Afwegingen en portfolio 8. Interactie met en ruimte voor de markt 10. Creativiteit en flexibiliteit 2. Cultuur en leiderschap 5. Stakeholders 9. Professioneel handelen in opgave 3. Mensen en leren 6. Maatschap-pelijke waarden 7. Publieke spelregels

19 In welke groep aspecten voorziet u voor uw organisatie de grootste ontwikkelopgave?
CONTEXT OPGAVE INTEGRAAL 1. Organisatie en beleid 4. Afwegingen en portfolio 8. Interactie met en ruimte voor de markt 10. Creativiteit en flexibiliteit 2. Cultuur en leiderschap 5. Stakeholders 9. Professioneel handelen in opgave 3. Mensen en leren 6. Maatschap-pelijke waarden 7. Publieke spelregels

20 Wat zou uw organisatie op projectniveau vooral moeten leren t. a. v
Wat zou uw organisatie op projectniveau vooral moeten leren t.a.v. opdrachtgeverschap? …

21 Wat zou uw organisatie op organisatieniveau vooral moeten leren t.a.v. opdrachtgeverschap?
… © Fabio Bruna, 2009

22 Eens of oneens: Opdrachtgeverschap gaat over strak inkopen tegen een zo laag mogelijke prijs. De rest is onzin. EENS ONEENS

23 Eens of oneens: Voor goed opdrachtgeverschap is het op orde brengen van je organisatie belangrijker dan het hebben van goede project- en objectmanagers. EENS ONEENS

24 Eens of oneens: Onze medewerkers zijn prima in staat om nieuwe samenwerkingsvormen toe te passen / tot ontwikkeling te brengen. EENS ONEENS

25 Eens of oneens: Goed opdrachtgeverschap vraagt vooral actieve ondersteuning door en een rechte rug van de bestuurder. EENS ONEENS

26 Eens of oneens: Een corporatie moet volstaan met twee tot drie samenwerkingsvormen om zijn projecten en onderhoudsopgave in de markt te zetten om het opdrachtgeven beheersbaar te houden. EENS ONEENS

27 Eens of oneens: Een corporatie heeft wel wat anders aan zijn hoofd vandaag dan nadenken over opdrachtgeverschap. EENS ONEENS

28 Eens of oneens: We benutten onze leveranciers niet goed genoeg
Eens of oneens: We benutten onze leveranciers niet goed genoeg. Ze kunnen meer en beter dan we van ze vragen. EENS ONEENS

29

30 Afronding Ervaringen? Geïnteresseerd in verdere ontwikkeling en uitwisseling? Najaar 2014: Survey Opdrachtgeverschap! Voorjaar 2015: Pilots maturity model Interesse: mail naar

31 SURVEY

32

33