INLEIDIN Inleiding Inleiding Lunde Letterkunde SPANJE Spanje.

Presentatie over: "INLEIDIN Inleiding Inleiding Lunde Letterkunde SPANJE Spanje."— Transcript van de presentatie:

1 INLEIDIN Inleiding Inleiding Lunde Letterkunde SPANJE Spanje

2 Inleiding Inhoud cursus Hoorcollege Tempo: hoog Doelstellingen
Deeltentamens

3 Deeltentamens Op woensdag 6 october Op woensdag 3 november

4 Hertentamen Na einde van volledige cursus
Tussen 4 en 5,5 behaald hebben als gemiddelde van beide deeltentamens

5 Hoe studeren ? Grote lijnen Begrippen – kennis Inzicht
Verbanden leggen Persoonlijk commentaar

6 Essentie Schrijvers en werken Perioden en stromingen

7 STUDIEMATERIAAL DEEL 1 Reader: tot 19e eeuw
Enkele Middeleeuwse gedichten Fernando de Rojas, Celestina Anoniem, Lazarillo de Tormes Cervantes, Het bedrieglijke huwelijk Fragmenten (op site)

8 STUDIEMATERIAAL DEEL 2 Boek Maarten Steenmeijer (20e eeuw)
Galdós, Mevrouw Bringas Unamuno, Abel Sánchez Delibes, De heilige dwazen Mendoza, Het geheim van de behekste crypte Fragmenten (op site)

9 DE MIDDELEEUWEN College 1

10 A. Lyriek Jarchas Cantigas de amigo Villancicos

11 1. Jarchas pas ontdekt in 1948 ! door Samuel Stern

12 Geschreven door geletterde Arabische en joodse dichters
Inspiratie: Romaanse liedjes uit de volkstraditie

13 Hoe ziet een jarcha eruit ?
Liefdesgedichtjes; 2-4 regels Thema: vrouw spreekt over haar liefde voor man Passionele vrouwen

14 Belangrijkste kenmerken
uitroepen, vragen en herhalingen eenvoudige woorden verkleinwoorden korte verzen

15 Waarom zo laat ontdekt ? Aan einde moaxaja (lange tekst in Hebreeuws of Arabisch) In het mozárabe

16 Vindplaats jarchas Andaloësie Aantal bekende jarchas is tamelijk klein
Stad komt voor in jarchas

17 Jarchas Qué faré yo o qué serád de mibi ? ! Habibi,
Non te tolgas de mibi ! Wat zal ik doen of wat zal er van mij worden, Vriend, laat me niet alleen !

18 Garid vos, ay yermanelas,
? cóm’ contener é meu mali ? Sin el habib non vivreyu ed volarei demandari. Zeggen jullie, zusters, hoe zal ik mijn verdriet intomen ? Zonder de geliefde kan ik niet leven en ik zal hem gaan zoeken

19 ? Qué faré, mamma ? Meu-l-habib est’ ad yana. Wat zal ik doen, moeder ? Mijn geliefde staat aan de deur.

20 2. Cantigas de amigo Galicisch-Portugese lyriek Lied over een vriend
13e – 14e eeuw

21 Inhoud Klacht vrouw over afwezige vriend
Traditionele elementen van het genre

22 Corpus Grootste bekende corpus van vrouwelijke liefdeslyriek van het oude en middeleeuwse Spanje

23 Vorm en vindplaats cantigas
Complexere structuur dan jarchas Vindplaats: noordwesten van Spanje Geschreven in het Galicisch-Portugees

24 Twee technieken Parallellisme Leixaprén

25 Voorbeeld 1a Ondas do mar de Vigo, b se vistes meu amigo ?
c e ai Deus, se verrá cedo ! 2a Ondas do mar levado, b se vistes o meu amado ?

26 3a Se vistes meu amigo ? b o por que eu sospiro ? c e ai Deus, se verrá cedo ! 4a Se vistes o meu amado b o por que ei gran cuidado ?

27 3. Villancicos Veel gaan over liefde vrouw voor man
Maar: ook andere thema’s 15e – 16e eeuw

28 Geschreven in het Castiliaans
Oorsprong: in melodieën gezongen door de ‘villano’

29 Voorbeelden En Avila, mis ojos, dentro en Avila. En Avila del Río
mataron mi amigo,

30 Criéme en aldea, híceme morena: si en villa me criara, más bonica fuera.

31 Lyrische poëzie Over gevoelens
Mondeling overgebracht, dan pas op schrift  moeilijk ontstaan exact te dateren

32 Cancioneros verzamelingen van liederen een soort anthologieën

33 Jorge Manrique (1440-1479) aristocratisch dichter
aristocratisch dichter Coplas a la muerte de su padre thema: dood sobere taal

34 B. Verhalende literatuur
Epiek Romancero Mester de clerecía Proza van Alfonso X Didactisch proza Juan Ruiz Celestina

35 Epiek Epiek = heroïsch verhaal in versvorm

36 Cantar de gesta Weinig bewaard Grote lengte Complexe structuur
Verspreid door ‘juglares’

37 Poema de mío Cid

38 Bedoeling gedicht stichtend voorbeeld geven aanzetten tot navolging
3.735 verzen; onbekende auteur

39 Structuur gedicht 2 verhalen vermengen zich:
a. morele en politieke schande b. persoonlijke en familiaire diskrediet van de Cid

40 Enorme hoeveelheid informatie
ook fictieve scènes

41 Romancero = 'romances' gezongen door juglares en door volk
vanaf midden of einde 14e eeuw en doorheen heel de 15e eeuw 

42 Romance kort 8-lettergrepige verzen even regels zelfde assonerend rijm
Romance del Conde Arnaldos

43 Hoe ontstaat romance ? 2 theorieën:
< fragmentatie van de grote epische gedichten < uit zichzelf ontstane gedichten

44 Structuur romance één enkele scène gebruikte tijd = de tegenwoordige.
veel dialoogvorm

45 Mester de clerecía Geschreven door geletterden ‘mester’ = kunst
13e -14e eeuw

46 bedoeling religieuze cultuur begrijpelijk maken aan een publiek dat geen Latijn kent doel: onderwijzen + overtuigen redelijk autoritaire toon

47 Cuaderna vía gebruikte vers = cuaderna vía
14 lettergrepen met pauze in het midden strofe telt 4 verzen met consonant rijm

48 Gonzalo de Berceo Eerste dichter van wie men de naam kent Beoefende mester de clerecía

49 Zijn poëzie altijd over religieus thema vooral heiligenlevens
bekendste werk: Milagros de Nuestra Señora verheerlijking van zijn klooster

50 Voorbeeld van zijn tactiek
“Quiero fer una prosa / en latín paladino en cual suele el pueblo / fablar con su vecino ca non so tan letrado / por fer otro latino Bien valdrá, como creo / un vaso de buen vino” (Ik wil een dichtwerk maken / in duidelijk Romaans de taal waarin vandaag de dag / ‘t volk met zijn buurman spreekt want ik ben niet geleerd genoeg / om in ‘t Latijn te dichten Maar ik vermoed dat ik hiermee / een goed glas wijn verdien)