ARBEIDSRECHT Welkom! 2013 hoofdstuk 1 inleiding.

Presentatie over: "ARBEIDSRECHT Welkom! 2013 hoofdstuk 1 inleiding."— Transcript van de presentatie:

1 ARBEIDSRECHT Welkom! 2013 hoofdstuk 1 inleiding

2 2013 hoofdstuk 1 inleiding

3 wetgeving online 2013 hoofdstuk 1 inleiding

4 Hoofdstuk 1 Inleiding 2013 hoofdstuk 1 inleiding 4

5 Arbeidsrecht - Hoofdstuk 1 Inleiding
Sociale wetgeving Arbeidsrecht Arbeidsvoorziening Sociale zekerheid Minimumvoorzieningen Geschillen van sociaal recht 2013 hoofdstuk 1 inleiding Arbeidsrecht - Hoofdstuk 1 Inleiding 5

6 Individueel collectief arbeidsrecht 2013 hoofdstuk 1 inleiding

7 Sociale zekerheid Arbeidsongevallen Pensioenen
Ziekte en invaliditeitsverzekering Werkloosheid kinderbijslag Sociale zekerheid 2013 hoofdstuk 1 inleiding

8 arbeidsvoorziening Arbeidsbemiddeling Beroepsopleiding
tewerkstellingsmaatregelen arbeidsvoorziening 2013 hoofdstuk 1 inleiding

9 minimumvoorzieningen
Tegemoetkomingen voor mindervaliden Gewaarborgde minimumregelingen Leefloon Ocmw-dienstverlening minimumvoorzieningen 2013 hoofdstuk 1 inleiding

10 Geschillen sociaal recht
Procesrecht Bijzondere procedures voor beschermde werknemers Geschillen sociaal recht 2013 hoofdstuk 1 inleiding

11 Wat is arbeidsrecht? Geheel van rechtsregels dat de verhoudingen regelt tussen werkgevers en werknemers: Individueel collectief Arbeidsrecht BIJZONDER DOEL: Bescherming van belangen van de werknemers Bevorderen van hun welzijn 2013 hoofdstuk 1 inleiding 11

12 Geschiedenis: 5-20 2013 hoofdstuk 1 inleiding

13 Historiek van beschermend arbeidsrecht
ANCIEN REGIME GILDEN CORPORATIES FRANSE REVOLUTIE VRIJHEID BROEDERLIJKHEID GELIJKHEID LIBERALISME: geen interventie van overheid= GEEN ARBEIDSRECHT 2013 hoofdstuk 1 inleiding

14 WILSAUTONOMIE OVEREENKOMST=wet 2013 hoofdstuk 1 inleiding

15 overeenkomst 2013 hoofdstuk 1 inleiding Suppletieve bepalingen
‘arbeidsrecht’= onderdeel van burgerlijk recht 2013 hoofdstuk 1 inleiding

16 Suppletieve bepalingen
Zijn aanvullende bepalingen die enkel van toepassing zijn als de partijen niets anders hebben overeengekomen Suppletieve bepalingen 2013 hoofdstuk 1 inleiding

17 1886 Arbeidsduurvermindering Protest tegen loonsverminderingen
Eis tot 13u/dag Protest tegen loonsverminderingen Onderzoekscommissie: Eerste sociale wetgeving 2013 hoofdstuk 1 inleiding

18 Eerste sociale wetgeving: p13
Nog zeer behoedzaam Beperken vrijheid van overeenkomst Uitbetalen in geld Vrouwen en kinderarbeid Werkplaatsreglementeringen Verplicht maar inhoud vrij Zondagsrust Nachtarbeid vrouwen … 2013 hoofdstuk 1 inleiding

19 ARBEIDSOVEREENKOMSTENWET
Arbeiders 1900 AANVULLEND bedienden 1922 DWINGEND BESCHERMEND 2013

20 Suppletief recht Dwingend recht 2013 hoofdstuk 1 inleiding

21 Suppletief - dwingend Suppletief dwingend:
Is maar bindend in de mate dat de partijen niets anders hebben voorzien dwingend: afwijking is niet mogelijk in nadeel van de werknemer 2013 hoofdstuk 1 inleiding

22 Algemene staking 1936 EVOLUTIE naar zeer beschermend recht
Arbeidsovereenkomstenwet 1978 2013 hoofdstuk 1 inleiding

23 Uitbouw beschermend recht
Toetredingscontract Wederkerige overeenkomst mét bescherming werknemer 2013 hoofdstuk 1 inleiding

24 arbeidsovereenkomstenwet
WET 3 juli 1978: Aangaan Uitvoeren/schorsen Beëindigen 2013 hoofdstuk 1 inleiding

25 Individueel arbeidsrecht
ARBEIDSWET 16 MAART 1971 Arbeidsduur, zondagsrust,kinderarbeid,moederschap WET 1987 Tijdelijke arbeid en uitzendarbeid FEESTDAGEN Wet van 4 jan. 1974 Feestdagenbesluit van 18 april 1974 EDUCATIEF VERLOF Herstelwet 22 januari 1985 TIJDSKREDIET CAO 77bis CAO 103 LOONBESCHERMINGSWET 12 april 1965 2013 hoofdstuk 1 inleiding

26 Uitbouw beschermend recht
Toetredingscontract Wederkerige overeenkomst mét bescherming werknemer Veelheid aan wetten Complexiteit wetgeving 2013 hoofdstuk 1 inleiding

27 Uitbouw beschermend recht
Toetredingscontract Wederkerige overeenkomst mét bescherming werknemer Complexe wetgeving Weinig ruimte voor afspraken wg-wn AFBOUW? 2013 hoofdstuk 1 inleiding

28 AFBOUW? Complexe wetgeving Administratieve rompslomp Te beschermend?
Rem op economische groei? Te weinig flexibel? 2013 hoofdstuk 1 inleiding

29 Deregulering? Andere realiteiten Arbeiders-bedienden
Zeer verschillende situaties Crisis, werkloosheid Politieke klimaat globalisering 2013 hoofdstuk 1 inleiding

30 Werkgevers vragen flexibeler wetgeving:
Vlotter ontslagrecht Minder duur ontslagrecht Meer tijdelijke contracten Afschaffing minimumlonen Werken ‘indien noodwendig’ Minder SZ enz 2013 hoofdstuk 1 inleiding

31 tendensen arbeidsrecht
Flexibilisering arbeidsrecht Uitzendarbeid Huisarbeid Opeenvolging bepaalde tijd Individualisering rechten Zelfstandige aannemingsovereenkomst Juridisering collectieve geschillen Eenzijdig verzoekschrift Traagheid wetgevend werk Liberalisering Inperken grondrechten: cameracontrole, internetverkeer enz 2013 hoofdstuk 1 inleiding

32 bronnen van het arbeidsrecht
2013 hoofdstuk 1 inleiding

33 INTERNATIONAAL NATIONAAL BRONNEN ARBEIDSRECHT 2013
hoofdstuk 1 inleiding

34 INTERNATIONALE RECHTSBRONNEN BILATERALE VERDRAGEN
MULTILATERALE VERDRAGEN IAO OESO RAAD VAN EUROPAD EUROPEES SOCIAAL HANDVEST EVRM … EUROPESE UNIE

35 Europese rechtsregels
EUROPESE UNIE Europese rechtsregels verordeningen richtlijnen beschikkingen aanbevelingen adviezen

36 HIERARCHIE Europese RR
Europese verordeningen: Rechtstreeks verbindend Directe werking in alle lidstaten Europese richtlijnen: Moet omgezet worden in nationale wetgeving (wet,decreet,CAO…) Europese beschikkingen Directe werking voor welbepaalde bestemmelingen Aanbevelingen Enkel moreel gezag adviezen VERORDENINGEN: rechtstreeks verbindend RICHTLIJNEN: enkel verbindend voor resultaat: moet omgezet worden in nationaal recht: arbeidstijd, nachtarbeid, collectief ontslag, europese ondernemingsraden, CAO 32 Er kunnen ook europese CAO’s worden afgesloten: akkoord over ouderschapsverlof werd omgezet in CAO 64 en KB 1997 2013 hoofdstuk 1 inleiding

37 OUDERSCHAPSVERLOF Europese richtlijn 2010/18/EU
K.B. (Koninklijk Besluit) Vanaf 1 juni 2012 wordt de duur van het ouderschapsverlof uitgebreid van 3 naar 4 maanden. 2013 hoofdstuk 1 inleiding

38 Verordeningen/richtlijnen
Collectief ontslag Behoud van rechten bij overgang ondernemingen Gelijke behandeling Vrije verkeer van wn binnen de Unie 2013 hoofdstuk 1 inleiding

39 INTERNATIONAAL NATIONAAL BRONNEN ARBEIDSRECHT 2013
hoofdstuk 1 inleiding

40 EUROPESE UNIE Nationale rechtsbronnen Sociale grondrechten wetten
decreten Koninklijke besluiten Ministeriële besluiten CAO

41 SOCIALE GRONDRECHTEN Sociale grondrechten: art. 23
Recht op arbeid en op vrije keuze van beroepsarbeid, recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen Recht op sociale zekerheid GEEN DIRECTE WERKING Klassieke grondrechten: gelijkheid, verenigingsvrijheid 2013 hoofdstuk 1 inleiding

42 Sociale rechtsbronnen
Wetten Decreten en ordonnanties Gemeenschappen en gewesten Ordonnanties van Brusselse gewest K.B M.B. Rechtspraak Rechtsleer Gebruik Definitie tewerkstellingsvoorwaarde Geneutraliseerde periode: thematisch verlof Gelijkgestelde periode: ziekte, periode gewaarborgd loon Geneutraliseerd: 2013 hoofdstuk 1 inleiding

43 Juridat:

44 rechtspraak Toepassen wetgeving Verduidelijkt wetgeving
Vult wetgeving aan Interpreteert wetgeving Voorkomt interpretatieproblemen 2013 hoofdstuk 1 inleiding

45 Wetgeving-rechtspraak
Duidelijke wetgeving:rechter past toe Opzeg lagere bedienden Beëindigen tijdens proef arbeiders Wetgeving is niet duidelijk: rechter verduidelijkt Tewerkstellingsvoorwaarde CAO77bis Wetgeving heeft niets voorzien:rechter vult in Verbreking tijdens loopbaanvermindering CAO77bis Wetgeving legt initiatief bij partijen: rechter beslist Opzegtermijn hogere bediende Definitie tewerkstellingsvoorwaarde: voltijds of halveren minstens 12 maanden/15 zijn tewerkgesteld geweest

46 rechtsleer Interpretatie van rechtsregels Bespreken rechtspraak
Distilleren tendensen (formule CLAEYS) Niet dwingend Beïnvloedt het recht 2013 hoofdstuk 1 inleiding

47 gebruik Bestendig Vast algemeen Voldoende lange tijd
Steeds hetzelfde voordeel, dezelfde berekeningsbasis algemeen 2013 hoofdstuk 1 inleiding

48 Gebruik: Arbh. Luik Gedurende 20 jaar een loontoeslag van 200% voor prestaties op zon- en feestdagen Algemeen Vast Bestendig 2013 hoofdstuk 1 inleiding

49 Collectieve arbeidsovereenkomst: CAO Wet van 5 december 1968
2013 hoofdstuk 1 inleiding

50 Collectieve arbeidsovereenkomst: CAO Wet van 5 december 1968
Normatieve bepalingen Individuele: Loons- en arbeidsvoorwaarden Collectieve Obligatoire bepalingen Vredesplicht Informatieplicht beïnvloedingsplicht 2013 hoofdstuk 1 inleiding

51 NIVEAU’s NATIONALE ARBEIDSRAAD PARITAIR COMITE ONDERNEMING
PARITAIR SUBCOMITE ONDERNEMING 2013 hoofdstuk 1 inleiding

52 (niet algemeen bindend)
NAR Algemeen bindend (niet algemeen bindend) 2013 hoofdstuk 1 inleiding

53 PC Algemeen bindend niet algemeen bindend 2013 hoofdstuk 1 inleiding

54 ONDERNEMING niet algemeen bindend 2013 hoofdstuk 1 inleiding

55 NIET ALGEMEEN BINDEND ALGEMEEN BINDEND BINDING VAN EEN CAO 2013
hoofdstuk 1 inleiding

56 BINDING VAN EEN CAO Ondernemingscao PC of NAR : Algemeen bindend:
VOOR ALLE WERKGEVERS die onder ressort vallen én hun werknemers Niet algemeen bindend VOOR ALLE WERKGEVERS die lid zijn van de patronale organisatie en onder het ressort vallen én hun werknemers WERKGEVERS die geen lid zijn van patronale organisatie zijn suppletoir gebonden door de individueel normatieve bepalingen Kan schriftelijk én uitdrukkelijk afwijken 2013 hoofdstuk 1 inleiding

57 Collectieve arbeidsovereenkomst: CAO Wet van 5 december 1968
Vormvereisten! Wie kan CAO afsluiten Neerlegging en bekendmaking Niveaus Geldigheidsvereisten bindingskracht 2013 hoofdstuk 1 inleiding

58 Niveaus NAR PC: bedrijfssector ONDERNEMING PSC 100- arbeiders
200-bedienden 300 er mogen geen aparte meer worden opgericht 2013 hoofdstuk 1 inleiding

59 geldigheidsvereisten
Toestemming Geweld, dwaling,bedrog Bekwaamheid Geoorloofde oorzaak Geoorloofd voorwerp Ongeoorloofd voorwerp: cao die bepaalde dat niet-gezinshoofden zouden overschakelen naar deeltijdse arbeid is nietig wegens overtreding gelijkheid mannen en vrouwen 2013 hoofdstuk 1 inleiding

60 WERKGEVERS die geen lid zijn van patronale organisatie zijn suppletoir gebonden door de individueel normatieve bepalingen Ze kunnen afwijken van de individuele normatieve bepalingen als ze dit uitdrukkelijk en schriftelijk doen 2013 hoofdstuk 1 inleiding

61 Voorbeeld (p21) Pc: eindejaarspremie= maandloon
Algemeen bindend verklaard Niet algemeen bindend Aangesloten wg Niet-aangesloten wg: =gebonden tenzij hij uitdrukkelijk en schriftelijk afwijkt Bvb door uitdrukkelijk te bedingen dat eindejaarspremie =2 weken=geldig 2013 hoofdstuk 1 inleiding

62 Algemeen verbindende CAO
Wordt bindend voor alle werkgevers die behoren tot het ressort Overtreding is een misdrijf Verjaringstermijn wordt 5 jaar strafsancties Bindend vanaf moment dat de cao van kracht wordt Niet algemeen bindend: 15 dagen na neerlegging 2013 hoofdstuk 1 inleiding

63 Automatische conversie
Bepalingen van de CAO gaan automatisch stilzwijgend over in de individuele arbeidsovereenkomst Strijdige bedingen in de arbeidsovereenkomst worden stilzwijgend gewijzigd 2013 hoofdstuk 1 inleiding

64 oneindige binding: art.23
‘de individuele arbeidsovereenkomst die door een collectieve arbeidsovereenkomst stilzwijgend werd gewijzigd, blijft onveranderd wanneer de CAO ophoudt uitwerking te hebben, tenzij het anders wordt bedongen in de overeenkomst zelf’ Enkel voor wn in dienst tijdens looptijd van deze CA0!! 2013 hoofdstuk 1 inleiding

65 oneindige binding: art.23
CAO ‘voorziet eindejaarspremie’ CAO ‘voorziet eindejaarspremie in december 2011’ 2013 hoofdstuk 1 inleiding

66 Bronnen van het arbeidsrecht
inleiding arbeidsrecht 2013 hoofdstuk 1 inleiding

67 hierarchie Dwingende bepalingen van wet Algemeen bindende CAO NAR PC
Niet-algemeen bindende CAO ONDERNEMING Geschreven arbeidsovereenkomst Niet algemeen verbindend verklaarde cao van pc voor werkgever die niet is aangesloten bij patronale organisatie Arbeidsreglement Suppletieve wetsbepalingen Mondelinge arbeidsovereenkomst gebruik 2013 hoofdstuk 1 inleiding

68 INTERPRETATIE art. 51 LAGERE NORM mag niet strijdig zijn met HOGERE NORM Sluit de hogere norm door zijn strenge formulering de toepassing van een gunstiger regime uit dat wordt voorzien door een regel van lagere orde ? 2013 hoofdstuk 1 inleiding