Opvoeden doe je samen Jo Hermanns Universiteit van Amsterdam

Presentatie over: "Opvoeden doe je samen Jo Hermanns Universiteit van Amsterdam"— Transcript van de presentatie:

1 Opvoeden doe je samen Jo Hermanns Universiteit van Amsterdam
Kohnstamm leerstoel UvA Hogeschool Utrecht H&S Consult H & S Consult

2 Waarom is een stelselherziening jeugdzorg nodig?
Waarom is een Centrum voor Jeugd en Gezin nodig? Waarom is passend onderwijs nodig? Waar zou dat allemaal toe moeten leiden? H & S Consult

3 Met de doorsneejeugd in Nederland gaat het erg goed
Het hoogste welbevinden ter wereld Tevreden met thuis en school Jeugd eet steeds minder ongezond Jongere jeugd drinkt steeds minder (!!) Afname jeugdcriminaliteit (!!) Weinig psychische en gedragsproblemen in vgl. met andere landen en ons eigen verleden 3

4 Maar paradoxaal: steeds meer kinderen in zorg
H & S Consult 4

5 Pommer, E. , Kempen, H. v. , & Sadiraj, K. (2011)
Pommer, E., Kempen, H. v., & Sadiraj, K. (2011). Jeugdzorg in groeifase Ontwikkelingen in gebruik en kosten van de jeugdzorg. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau. H & S Consult

6 Toename kinderen en jongeren in GGZ
2007: 2009: Toename in twee jaar van 18% In 51 % gaat het om ‘gedragsklachten‘ Bron: Sectorrapport 2010, GGZ Nederland H & S Consult

7 Véél kinderen zitten vast H & S Consult

8 Berends, E. , Campbell, E. E. , Wijgergangs, E. , & Bijl. , B. (2010)
Berends, E., Campbell, E. E., Wijgergangs, E., & Bijl., B. (2010). Bescherming bekeken. Een onderzoek naar ontwikkelingen en regionale verschillen in het aantal ondertoezichtstellingen en machtigingen uithuisplaatsingen. Duivendrecht: Pi Research BV. H & S Consult

9 Knorth, E. & Koopmans, C. (2012). Minder kinderen uit huis geplaatst
Knorth, E. & Koopmans, C. (2012). Minder kinderen uit huis geplaatst? Kind & Adolescent, 33,

10 Van naar Vooral toename in voortgezet onderwijs Vooral toename ‘cluster 4’ leerlingen

11 Dit betekent dat 1 op de 12 jongeren instroomt in de Wajong
De instroom in de Wajong bedraagt thans 16 à personen per jaar, een ruime verdubbeling ten opzichte van de eeuwwisseling Dit betekent dat 1 op de 12 jongeren instroomt in de Wajong Vuuren, D. v., Es, F. v., & Roelofs, G. (2011). Van bijstand naar Wajong. Den Haag: Centraal Planbureau.

12 Instroom Wajong:

13 Resultaat: 1 op de 7 kinderen in geïndiceerde zorg of speciaal onderwijs (1 op de 12 in Wajong), terwijl naar schatting maar hoogstens 1 op de 20 echt problemen heeft waarvoor zware profesionele hulp gewenst is Bron: Hermanns, J. (2009). Het opvoeden verleerd. Amsterdam: Vossiuspers UvA. H & S Consult

14 Wat is er aan de hand met de jeugd?
Problematisering jeugd in combinatie met exportmodel Kinderen en ouders snel zien als potentiële probleemgevallen Exporteren problemen naar professionele instituties Voor iedere diagnose, beperking of doelgroep een gespecialiseerde aanpak H & S Consult

15 Het dominante model Signaleren Verwijzen Diagnostiseren Behandelen
H & S Consult

16 Het doosjessyndroom H & S Consult

17 Of, het schrikbeeld van vele ouders:
H & S Consult

18 Basis: Een heilig geloof in professionals die kinderen (en soms ouders) onder hun hoede nemen, ‘repareren’ en vervolgens verwachten dat het leven van die mensen veranderd is En: problemen zijn er altijd… We zijn ‘het opvoeden verleerd’

19 Werkt het ‘exportmodel’?
1. Er is wel een probleem: gespecialiseerde zorg gaat vaak samen met vormen van marginalisatie. Dit varieert van ‘geen zwemdiploma’ tot ‘thuiszitten’ en Wajong 2. Nee, want bewezen effectieve programma’s bij problemen van kinderen zijn ‘community-based’ H & S Consult

20 (ook voor de ‘zware’ doelgroepen)
Internationale databases van effectieve interventies laten zien dat ‘community-based care’ ook veel meer rendement heeft dan institutionele zorg (ook voor de ‘zware’ doelgroepen) Zie H & S Consult

21 Daarom is een stelselherziening nodig
Daarom is passend onderwijs nodig H & S Consult

22 Hoe nu verder? H & S Consult

23 De drie eerste opdrachten voor ons allen:
H & S Consult

24 De drie opdrachten voor ons allen: Community-based werken
H & S Consult

25 Pedagogische infrastructuur rond drie opvoedmilieus versterken
Oplossingen voor problemen zoeken binnen die structuur op lokaal niveau, ook voor de ernstige problemen Zorg werkt in gezinnen, in scholen en op straat, in clubs, verenigingen, internet H & S Consult

26 Publieke domein, incl www
De pedagogische milieus Gezin Onderwijs Publieke domein, incl www H & S Consult

27 Bestrijden alcoholmisbruik jongeren met een gemeentebreed plan
Een paar voorbeelden Bestrijden alcoholmisbruik jongeren met een gemeentebreed plan Overlastgevende jongeren: aanpak met justitie, welzijnswerk en jeugdzorg Thuisbegeleiding bij opvoedingsproblemen Herstelrecht bij jongeren die over de schreef gegaan zijn H & S Consult

28 Big Brothers Big Sisters en Home-Start als voorbeeld.
In ‘effectieve’ interventies spelen professionals in reguliere instellingen (scholen, kinderopvang, jeugdgezondheidszorg), maar óók vrijwilligers een belangrijke rol. Big Brothers Big Sisters en Home-Start als voorbeeld. 4 miljoen kinderen in de USA hebben een mentor In de gezinnen van 4750 Nederlandse kinderen kwam in 2010 een Home-Start vrijwilliger H & S Consult

29 En voor de ingewikkelde gevallen:
het bloempjesmodel (wraparound care) H & S Consult

30 Eén expert van het ‘gewone leven’ Eén cliënt(systeem), één plan
Eén regie op basis van doelen cliënt(systeem) Specialisten dienstbaar en oproepbaar Ad hoc-netwerk Verblijf in instelling/pleegzorg is een optionele functie H & S Consult 30

31 Cliënt & generalist oudercursus sportvereniging burenhulp huisarts
kinderopvang subsidies

32 Eigen Kracht Conferentie
onderwijs gastgezin Cliënt & generalist Eigen Kracht Conferentie jeugdzorg Posttraumatische stresstherapie psychodiagnostiek schuldhulpverlening

33 Wat zou u morgen willen veranderen Wat moet er veranderen
Hoe wilt u dat aanpakken Hoe kan ik u daarbij helpen Wie hebben we nog meer nodig H & S Consult

34 Het herstel van het gewone leven thuis, in school en op straat
Doel: Het herstel van het gewone leven thuis, in school en op straat H & S Consult

35 Generalist= expert van het gewone leven
Wie is deze generalist? Generalist= expert van het gewone leven H & S Consult

36 Medewerker Centrum voor Jeugd en Gezin Gezinsvoogd GGZ-behandelaar
Ouder Sociale Netwerk Vrijwilligers IB’er SMW’er Medewerker Centrum voor Jeugd en Gezin Gezinsvoogd GGZ-behandelaar H & S Consult

37 Activeert pedagogische civil society Informeert Monitort
Een sleutelinstelling in het nieuwe stelsel is het Centrum voor Jeugd en Gezin Activeert pedagogische civil society Informeert Monitort Helpt (ook bij ernstige problemen: wraparound care) Betrekt specialistische hulp bij de oplossingen Bewaakt continuïteit H & S Consult

38 In 2014 zal de invoering van het nieuwe jeugdstelsel starten
In een hoog tempo zal er dus een nieuw stelsel ontworpen moeten worden: aansturing, financiering, organisatie, nieuwe methodieken, nieuwe instrumenten en anders werkende professionals Dat kan weer alle kanten opgaan Tenzij u de boodschap vasthoudt: H & S Consult

39 Van ‘doosje naar bloempje’
H & S Consult

40 Het huidige stelsel gaat tenonder aan aanbodsturing
Tot slot: Het huidige stelsel gaat tenonder aan aanbodsturing De gemeenten zullen uitgaan van vraagsturing Dus dit moeten we niet hebben: H & S Consult