Bouw en functie van het ellebooggewricht en de onderarm

Presentatie over: "Bouw en functie van het ellebooggewricht en de onderarm"— Transcript van de presentatie:

1 Bouw en functie van het ellebooggewricht en de onderarm
DE ELLEBOOG Bouw en functie van het ellebooggewricht en de onderarm

2 van elleboog en onderarm
Menu van elleboog en onderarm Ellebooggewricht overzicht Bewegingsmogelijkheden Deelgewrichten art. cubiti Recapitulatie bewegingsmogelijkheden art cubiti gewrichtskapsel en ligamenten Bewegingsremming Carrying angle Membrana interossea Functie spiergroepen Via deze button kun je telkens terug naar dit menu MENU

3 Ellebooggewricht (Art. cubiti)
= samengesteld gewricht (art. compositas) > 2 botstukken binnen 1 kapsel humerus Noem de deelnemende botten: ze worden per muisklik met een aangegeven radius ulna MENU

4 humerus radius ulna Capitulum humeri fovea capitis Trochlea humeri
vormt een anatomisch kogelgewricht met de: fovea capitis van de radius circumferentia radii vormt een lengte scharniergewricht met de: incisura radialis Trochlea humeri vormt een dwars scharniergewricht met de: incisura trochlearis radius ulna MENU

5    Art. cubiti bestaat uit 3 gewrichten: 1. art. humero-ulnaris 1.
Humerus bestaat uit 3 gewrichten: 1. art. humero-ulnaris 1.    2. art. humero-radialis 2. 3. art. radio-ulnaris proximalis 3. Radius Ulna MENU

6 Doorsnede art. humero-ulnaris art. humero-radialis
wijs de verschillende gewrichten aan: art. humero-ulnaris art. humero-radialis art. radio-ulnaris proximalis MENU

7 Bewegingsmogelijkheden van de elleboog
Geef eerst de namen van de met groene pijlen aangegeven bewegingen en klik dan met de muis. Doe daarna hetzelfde voor de met rode pijlen aangegeven bewegingen, eerst links, dan rechts. flexie extensie pronatie supinatie MENU

8 1. Art. humero-ulnaris Caput: trochlea humeri Cavum:
incisura trochlearis Dwars-scharnier gewricht; door groeve en richel ontstaat “spoed” (= lichte schroefbeweging) Dit is de oorzaak van de “cubitus valgus” (= “x-stand”) in extensie stand van de elleboog MENU

9 Sagittale doorsnede door art. humero-ulnaris
humerus caput humeri bursa subcutaneus olecrani olecranon ulna MENU

10 Bewegingsas en bewegingen
transversale as flexie / extensie flexie (1400) extensie (0 tot -100 = hyperextensie) MENU

11 2. Art. humero-radialis Caput: capitulum humeri Cavum:
fovea capitis radii Anatomisch kogelgewricht, maar functioneel 2-assig ! Welke beweging om welke as is niet mogelijk en waarom ? Abductie radius, om de sagittale as (= ventraal-dorsale as) reden: radius en ulna zijn met elkaar verbonden MENU

12 Benoem de bewegingsassen en bewegingen
transversale as; beweging: flexie / extensie pronatie / supinatie (= rotatie van radius) in beide richtingen Deze rotatie is in elke stand (flexie / extensie) mogelijk ! pro-/supinatie as; beweging: MENU

13 3. Art. radio-ulnaris proximalis
Caput: circumferentia articularis Cavum: incisura radialis Lengte-scharnier gewricht (1-assig) MENU

14 Bewegingsassen en bewegingen
Pronatie / supinatie as; beweging: pronatie / supinatie (= rotatie van de radius) Pronatie en supinatie is een gezamenlijke beweging in de: art. humero-radialis art. radio-ulnaris proximalis art. radio-ulnaris distalis MENU

15 4. Art. radio-ulnaris distalis
Cavum: incisura ulnaris Caput: circumferentia articularis Dit gewricht werkt functioneel samen met de art. radio-ulnaris proximalis MENU

16 Pronatie onderarm Art. humero-radialis Art. radio-ulnaris proximalis
Art. radio-ulnaris distalis Art. humero-radialis Radius draait om ulna ! Ulna beweegt daarbij niet ! MENU

17 pronatie / supinatie neutraal ± 800 - 900 ± 800 - 900 850 900
ELLEBOOG staat in 900 FLEXIESTAND! neutraal ± ± 850 900 MENU

18 Recapitulatie bewegingsmogelijkheden art cubiti:
Art. humero-ulnaris : dwarsscharnier Art. humero-radialis : kogelgewricht (anat.), functioneel 2-assig Art. radio-ulnaris proximalis : lengte-scharnier flexie / extensie ±1400 / flexie /extensie pronatie / supinatie pronatie / supinatie ± beide MENU

19 Gewrichtskapsel ventraal Mediaal Waar ligt: Lateraal
lig. collaterale radiale lig. collaterale ulnare gewrichtskapsel lig. anulare radii Lateraal recessus sacciformis om de rotatie van de radius niet te beperken MENU

20 Gewrichtskapsel Benoem: dorsaal Lateraal Mediaal epicondylus medialis
fossa olecrani Lateraal gewrichtskapsel lig. collaterale radiale uitstralend in het Mediaal lig. anulare radii olecranon MENU

21 Gewrichtskapsel Art. cubiti
omsluit 3 botstukken: - gewrichtsvlakken humerus (condyli humeri) - gewrichtsvlakken radius - gewrichtsvlakken ulna (epicondyli zijn extra-capsulair !) aan voor- en achterzijde dunwandig op humerus ‘ruime’ aanhechting, op ulna ± rond gewrichtsvlak op radius (hals): recessus sacciformis MENU

22 Ligamenten humerus radius ulna dunne deel gewrichtskapsel Benoem:
ELLEBOOG IN FLEXIESTAND dunne deel gewrichtskapsel Benoem: lig. anulare radii epicondylus medialis radius lig. collaterale ulnare ulna olecranon MENU

23 Ligamenten Benoem: Mediaal Lateraal lig. anulare radii
aanhechting aan voorkant ulna ! Benoem: lig. anulare NIET vast aan radius ! Mediaal Lateraal art. radio-ulnaris proximalis MENU

24 Lig. anulare radii Benoem: Mediaal Lateraal olecranon
lig. collaterale radiale Mediaal Lateraal proximaal distaal lig. anulare radii let op het taps toelopen van proximaal naar distaal MENU

25 Ligamenten Art. cubiti aan zijkanten: collaterale ligamenten
mediaal: Lig. collaterale ulnare - 3-hoekig van vorm lateraal: Lig. collaterale radiale - aanhechting alleen op ulna (!) en uitstralend in: Lig. anulare radii - verloopt rondom radiuskop - vast aan ulna, niet aan radius ! - Functie: - - Functie: - geleiden flexie / extensie beweging - bewegingsrem (vooral extensie door lig collaterale ulnare) MENU

26 Bewegingen geremd door:
Flexie: Extensie: weke delen benig door olecranon in fossa olecrani ligamentair door lig. collaterale ulnare (mediale) MENU

27 Bewegingen geremd door:
Pronatie Supinatie benig door radius die over ulna kruist membrana interossea MENU

28 Tracht de verschillende botdelen en de gewrichten te herkennen
MENU

29 ‘Carrying angle’ door groeve en richel in art. humero-ulnaris ontstaat tijdens extensie de zgn. ‘carrying angle’ = hoek tussen humerus en ulna (± 1700) 1700 ook genoemd: - fysiologische x-stand - ‘cubitus valgus’ (bij een valgusstand wordt de laterale hoek kleiner!) MENU

30 ‘Carrying angle’ + (hyper)extensie
Vrouwen hebben gemiddeld een grotere ‘carrying angle’ dan mannen Vrouwen hebben gemiddeld een grotere extensie-mogelijkheid  reactiekrachten in onderarm en bovenarm liggen dan niet in elkaars verlengde Dus minder geschikt voor statische steunaktiviteiten MENU

31 ‘Carrying angle’ + (hyper)extensie
soms dus ook bij mannen ! MENU

32 Is de elleboog een goed steunapparaat ?
antwoord: NEE ! wegens: het geringe krachten over-brengende oppervlak naar de humerus het meestal niet in lijn liggen van onderarm en bovenarm MENU

33 Membrana interossea Straffe bindweefsel vezels met vezelverloop overwegend van: Proximaal -radiair membrana interossea Functies: aanhechting van spieren geleidingsweg voor bloedvaten en zenuwen remming supinatie overbrengen van krachten bij steunen op de arm Distaal -ulnair MENU

34 Overbrengen steunkrachten
ook overgedragen op ulna ! via membrana interossea membrana interossea tegendruk via hand alleen op radius ! ulna radius MENU

35 Welke spiergroep(en) veroorzaken: Flexie :
Ventrale bovenarmspieren Oppervlakkige ventrale onderarmspieren origo: epicondylus medialis humeri ! Laterale onderarmspieren origo: boven epicondylus lateralis humeri ! MENU

36 Welke spiergroep(en) veroorzaken: Extensie :
Dorsale bovenarmspieren Oppervlakkige dorsale onderarmspieren origo: epicondylus lateralis humeri ! MENU

37 Welke spiergroep(en) veroorzaken - vanuit de afgebeelde supinatiestand - de beweging: Pronatie :
Oppervlakkige ventrale onderarmspieren origo: epicondylus medialis humeri ! Diepe ventrale onderarmspieren origo: ventrale zijde onderarm MENU

38 Welke spiergroep(en) veroorzaken - vanuit de afgebeelde pronatiestand - de beweging: Supinatie :
M. biceps brachii ventrale bovenarmspier Oppervlakkige dorsale onderarmspieren origo: epicondylus lateralis humeri ! Diepe dorsale onderarmspieren achterlangs origo: dorsale zijde onderarm ! MENU

39 Samenvatting functie - op de elleboog - van de onderarmspieren:
Oppervlakkige ventrale onderarmspieren flexie pronatie Oppervlakkige dorsale onderarmspieren extensie supinatie Laterale onderarmspieren flexie supinatie EINDE Elleboog MENU