Hoofdstuk 14 Macro-economische grootheden

Presentatie over: "Hoofdstuk 14 Macro-economische grootheden"— Transcript van de presentatie:

1 Hoofdstuk 14 Macro-economische grootheden
Definities / Berekening / Meting …. 14.1 De nationale rekeningen 14.2 Prijsindices 14.3 Werkgelegenheid 14.4 Betalingsbalans Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

2 14.1 De nationale rekeningen = nationale boekhouding
BBP / BNP drie benaderingen. Beschouwingen: Reëel vs nominaal , groeivoeten, welvaart Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

3 A. Algemeen ivm BBP/BNP Definitie (algemeen) BBP
Aggregatieprobleem: hoe samentellen ? markwaarde Specifieke definitie BBP “finale” goederen en diensten BNP Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

4 BNP=BBP+netto-factorinkomens
PLUS Factorinkomen - ontvangen we uit het buitenland MIN Factoruitgaven – betalen we aan het buitenland Wanneer is BNP > BBP ? Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

5 A. Drie benaderingen BBP
inkomens factordiensten Gezinnen Bedrijven Productie consumptiegoederen consumptiebestedingen Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

6 A. Drie benaderingen: A1 Productiebenadering : BTW (Bruto Toegevoegde Waarde) A2 Inkomensbenadering A3 Bestedingsbenadering Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

7 A1 BTW-productiebenadering
Voorbeeld Landbouw (import 5€  25€) Molenaar ( 40€) Bakker ( 50€ = 45€ + 5€ export) Bruto Toegevoegde Waarde ? Toegevoegd / Bruto Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

8 A1 Figuur 14.1 Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

9 A2 Inkomensbenadering BBP
- Indirecte belastingen(+ subsidies) = BBP tegen factorkosten, wordt verdeeld tussen Arbeid (bruto-loon) Kapitaal (exploitatieoverschot) - Afschrijvingen, intresten, winstbelasting = Netto Nationaal Inkomen (NNI) Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

10 A2 Inkomensbenadering NNI (loon, pacht, divident, intrestopbrengst, huur,…) - Inkomensbelasting +Transferten = Beschikbaar Inkomen Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

11 A2 Figuur 14.2 Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

12 A3 Bestedingsbenadering
Productie  Inkomen  Bestedingen = (Bestedings)VRAAG vanwege Consumenten  Consumptie Producenten  Investeringen Overheid  Overheidsbestedingen Buitenland  Export Correctie: MIN Import Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

13 A3 Figuur 14.3 Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

14 Tabel 14.1: Evolutie van het BBP in een fictieve economie
B1 Nominaal en reëel BBP Tabel 14.1: Evolutie van het BBP in een fictieve economie Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

15 BBP België (Tabel 14.2) in miljoen €
Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

16 B2 Groei - Tabel 14.3 Niveau (per capita) en groei BBP
Absolute toename (kolom 3) Relatieve toename Groeivoet (kolom 4) Indexcijfer (kolom 5) Welk is het verschil ? Wanneer gelijk ? Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

17 Tabel 14.3 Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

18 B3 Van BBP naar Welvaart Aanpassingen En dan nog …. Per capita
Constante prijzen Koopkrachtpariteiten En dan nog …. verdeling / milieu / vrije tijd Aantal zaken niet gewaardeerd Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

19 Consumptieprijsindex BBP-deflator
14.2 Prijsindices Consumptieprijsindex BBP-deflator Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

20 Waarom, welk belang ? Welvaart = (wijziging) hoeveelheden reëel
Realiteit = nominale cijfers dwz gewaardeerd tegen (doorheen de tijd veranderende) prijzen. Prijsveranderingen moeten we elimineren Dus nominale in reële gegevens om te zetten Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

21 Hoe ? Per product of voor groep producten een gewogen gemiddelde
Meestal Steekproefgewijze Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

22 A Consumptieprijsindex CPI
Gebruik van gezinsbudgetenquête Discussie aanpassing lonen    »gezondheidsindex«  Beperkingen Vertraagde aanpassingen  CPI overschat Kwaliteitswijzigingen Actualiteit 1 januari 06: nieuwe « korf » Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

23 B BBP-deflator BBP-deflator is Paasche – index = gewicht gebaseerd op lopend jaar CPI was Laspeyres – index = gewicht gebaseerd op korf van basisjaar Zie tabel 14.4 Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

24 Definities en begrippen Werklozen tellen Enkele gegevens
14.3 Werkgelegenheid Definities en begrippen Werklozen tellen Enkele gegevens Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

25 Belang werk(gelegenheid)
Macro – maatschappelijk Onderbenutting « productiecapaciteit » Inkomensverdeling Micro – individueel of gezin Gezinsinkomen Persoonlijk « welbehagen » Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

26 Definities BAL = BV + NA BV = werkend + werkloos Wie is werkloos ?
Werkloosheidsgraad Participatiegraad Werkgelegenheidsgraad Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

27 Telling werklozen : twee methodes
Administratief (RVA) (VDAB) NWW = UVW + andere Bevraging (NIS – Eurostat) SEB of arbeidskrachtentelling Voor- nadelen Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

28 Enkele gegevens bekijken
Tabel 14.5:Werkloosheidsgraad en Participatiegraad Tabel14.6: Werkloosheidsduur ! Dynamisch bekijken « val » versus « trampoline » Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

29 Tabel 14.5 Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

30 Tabel 14.6 Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

31 14.4 De betalingsbalans Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

32 Betalingsbalans Betalingsbalans = lopende rekening + kapitaalrekening
Handelsbalans (goederen en diensten) Inkomen en Transfers Kapitaalrekening Economisch : handelsbalans en FDI Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

33 Deviezen (=vreemde valuta) Ontvangst + Uitgave - Goederen en diensten
Uitvoer Invoer Inkomen en Transfers Ontvangen Toekennen Kapitaal Eigen valuta Ontvangst + Uitgave - Deviezenreserves Daalt Stijgt Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

34 Betalingsbalans Lopende rekening en kapitaalrekening
Ontvangst deviezen = + Deviezenreserve (« tegenboeking ») Reserve deviezen stijgt = - = uitgave van de eigen munt Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14

35 Oefeningen HK 14: 1 / 2 / 3 / 4 Luc Van Ootegem Hoofdstuk 14