BELANGRIJK IN HET VOORKOMEN VAN BOTONTKALKING

Presentatie over: "BELANGRIJK IN HET VOORKOMEN VAN BOTONTKALKING"— Transcript van de presentatie:

1 BELANGRIJK IN HET VOORKOMEN VAN BOTONTKALKING
MELK EN MELKPRODUCTEN BELANGRIJK IN HET VOORKOMEN VAN BOTONTKALKING

2 DEEL 1 MELK EN MELKPRODUCTEN

3 Inhoud Plaatsing van melk in de actieve voedingsdriehoek
Samenstelling van melk Aanwezigheid van Ca in melk Afleidingen van melk Samenstellingen van melkproducten Toegevoegde stoffen aan melkdranken

4 1.Plaatsing van melk en melkproducten in de actieve voedingsdriehoek

5 2.Samenstelling van koemelk
Water : 88 % Eiwit : 3.4 g /100 ml, hoogwaardige dierlijke eiwitten Bouwstoffen voor de spieren Werking van hormonen, enzymen en afweerstoffen Vet: volle melk: 3.6 gr Halfvolle melk: 1.5 gr Magere: 0.1 gr Dierlijk vet: veel verzadigde vetten : 1/3 van de totale vetten Bevat cholesterol: 13 mg

6 Kh: 4.8 gr : lactose = melksuiker
300 ml = 1 Kh-ruilwaarde 300 ml = 14,4 g Kh Melk bevat suiker => Kh meerekenen Alle afgeleide bereidingen: yoghurt,milkshake, chocomelk, pap, pudding, flan Bereidingen: natuur Suiker toegevoegd Zoetstof toegevoegd Kcal : Volle melk: 66 kcal Halfvolle melk: 47 kcal Magere melk: 37 kcal

7 Vitaminen Wateroplosbare vitamines : Vit B2: riboflavine
het gezond houden van huid en haren Vit B6: pyridoxine prikkeloverdracht naar de hersenen Eiwit- en vetstofwisseling Tekort geeft bloedarmoede Vit B11: foliumzuur Aanmaak van rode bloedcellen Groei , zwangerschap stofwisselingsprocessen Vit B12: Cobalamine Goed functioneren van geheugen, hersenen en zenuwstelsel Vegetariërs: voldoende aanwezig in zuivel en eieren

8 Vetoplosbare vitaminen: in volle en halfvolle melk
Vit A: elke dag aanbreng nodig Ogen, gezonde huid, groei bij kinderen Vit D: Opbouw van het skelet, samen met Ca en Fosfor Zelf aanmaken via de huid o.i.v. de zon

9 Mineralen Ca : 120 mg/100 ml P : 90 mg: 100 ml Zn: 0.5 mg: 100 ml
belangrijkste bouwsteen van onze botten houdt onze bloeddruk onder controle Werking van onze spieren Bouwstof voor hormonen P : 90 mg: 100 ml Zn: 0.5 mg: 100 ml de groei en opbouw van spieren, botten, huid en haren Goede weerstand tegen ziektes

10 3. Ca in de melk Bevat veel Ca t.o.v. andere producten
70 % van al de Ca die nodig is komt van de melk Ca zit in alle melkproducten: volle als magere producten Hoeveel Ca nodig per dag? volwassenen: 900 mg Bejaarden en vrouwen na de menopauze : 1200 mg dit bekom je door: 500 ml per dag = 5 x 120 mg = 600 mg Ca = 3 à 4 consumpties per dag 1 à 2 sneetjes kaas = 50 gr = ca 400 mg Ca: Kaas bevat veel verzadigde, slechte vetten: daarom vervangen we de vette kaas door magere kaas

11 4.Afleidingen van melkproducten
Melk, karnemelk Yoghurt, natuur of met fruit Drinkyoghurt Melkdranken: pap, chocolademelk, milkshakes, fruitdrinks Pudding, rijstpudding, flan Cholesterolverlagende drinks Platte kaas Kaas (Sojamelk : melk, drinks, pudding, yoghurt) zijn nu allemaal verrijkt met Ca

12 5. Samenstelling van enkele melkprodukten

13 Chocolademelk zonder suiker
Halfvolle chocolademelk: Cécémel light: 200 ml 53 kcal/100ml; 5,4 g Kh Alpro Soja chocomelk light: 250 ml) 45kcal/100ml; 6gKh Halfvolle melk met instant cacaopoeder: Cancao - canderel Instant cacaodrink –Delhaize Tagacao - Damhert Cacaopoeder – Van Houten+ zoetmiddel

14 Yoghurtdrinks zonder toegevoegde suikers
Campina drinkyoghurt: verschillende smaken Linessa – Lidl Melk + fruit : sinaas

15 Yoghurts: per 100 gr Kcal E V Kh Vitalina fruit 47 4.4 0.1 7.2 Vitalinea cremosso 4.5 7 Vitalinea fruitmousse 55 0.4 7.9 Activia natuur vet 66 3.6 3.5 4.9 Activia natuur mager 48 4.2 0.8 5.9 Activia met suiker 95 13-16 Sveltesse roeryoghurt+ fruit 53 4.3 Sveltesse:duo de fruits 50 WW + actilight vezels 0% 44 5.3 Milsa natuuryoghurt 4.1 1 5.5 Mik light+ fruit 49 0.05 6.9

16 Drinks : per 100 ml Kcal E V Kh Actimel natuur 83 2.8 1.6 14.3 Actimel 0% 33 0.1 4.9 Yakult : 65 ml Yakult light 65 ml 30.7 0.8 0.03 7.9( 2.5 gr polyolen ) Yoptimal:pot 93 63 1.4 10 Active slim sveltesse 0% 27.3 1.8 4.8 Campina drinkyoghurt zs 30 2.6 3.9 Fristi light 31 2.5 0.05 4.4

17 SOJA : per 100 ml Kcal E V Kh Drink, zonder suiker 35 3.7 2.2 0.1 Bio natuur 42 3.3 1.8 2.7 Natuur 43 1.9 2.8 Aardbei+ andere smaken 66 3.0 1.7 9 Alpro soja light natuur 30 2.1 1.2 2.4 Alpro soja mango ananas 48 6.3 Pudding délice chocolade 100 17.8 Alpro soja yofu aardbei 78 3.85 10 Alpro soja yofu bio natuur 59 4.7 3

18 Cholesterolverla- gende dranken Kcal E V Kh Danacol kiwi 68 3.2 1.1 11.2 Becel pro-activ sinaas 90 2.6 2.9 12.5 Becel light 54 1.5 6.3 Benecol 86 14.2 2.1 Benecol light 56 7.4 2.2

19 Andere dranken Kcal E V kH karnemelk 33 2.7 0.5 4.5 karnemelkpap 58 2.3 0.4 11.2 Chocomelk halfvol 72 3.2 1.5 11.4 Cécémel light 53 3.5 1.9 5.4 Geitenmelk 62 3 3.6 4.6 Paardenmelk 44 2.5 1.0 6.2 Kokosmelk 221 2.0 21.3 2.8

20 andere Kcal E V Kh Vitalinea rijstpap 101 3.3 0.9 19.8 Sveltesse rijstpap115g 132 1.4 26.3 Sveltesse chocolademousse120cl 83 3 1.2 15 Vitalinea chocolademousse 121 5.1 1.9 20.8 Vit :crème aux oeufs 104 4.3 1.8 17.7 Vit van pudding 80 3.0 12.7 Vit choc pudding 85 4.1

21 Platte kaas : per 100 gram Kcal E V Kh Vitalinea natuur 49 7.4 0.1 4.7 Vitalinea + fruit 70 5.6 0.3 11 Sveltesse nestlé Recettes dessert 60 5.1 8.6 Recettes pl kaas 66 7.9 0.9 6.4 Ww zachtheid 0% 44 4.5 5.3

22 6.Toegevoegde stoffen in melkproducten
Zoetmiddelen Kleurstoffen Bewaarmiddelen Anti-klontermiddelen Verdikkingsmiddelen Smaakstoffen …

23 zoetstoffen Naam E-nummer Zoetkracht
ADI: aanvaardbare dagelijkse dosis mg/kg lichaamsgewicht Aspartame E 951 40 Acesulfame-K E 950 150 – 200 9 Sucralose E 955 600 15 Saccharine E 954 2.5

24 Veel voorkomende ingrediënten
fructo-oligosacchariden Vezels: verteren niet Resistent dextrine Oplosbare vezel: suiker stijgt niet Fructosesiroop, fructose Vruchtensuiker : suiker stijgt honing Glucose: suiker stijgt Polydextrose, dextrose Druivensuiker: suiker stijgt lactose Van nature = melksuiker: suiker stijgt Caramel Kleurstof: minieme hoeveelheid Gemodificeerd zetmeel, van maïs, maniok en tapioca Verdikkingsmiddel, bindmiddel: suiker stijgt Yoghurtfermenten, Bifidusbacteriën Goede darmwerking

25 Waarin kan je melk gebruiken?
Als drank, milkshake,chocolademelk, soep, puree, witte saus, kaassaus, Pudding, flan, taart, wafels, pannenkoeken, in de koffie, koffie verkeerd rijstpap, karnemelkpap, stampi, Groentetaart Yoghurt, yoghurtdrinks

26 DEEL 2 OSTEOPOROSE

27 Inhoud OSTEOPOROSE Inleiding Wat Opbouw en afbraak van de botten
Aanwezigheid van calcium Klachten Diagnose Wie loopt het meest risico Aanwijzingen voor osteoporose Risico’s voor het vallen Preventie Blijf niet bij de pakken zitten CALCIUM IN DE VOEDING

28 1.Inleiding Klinkt niet als een ernstige aandoening
Aandoening met ingrijpende gevolgen Gebeurt in de loop der jaren Je voelt het niet Meer dan mensen in België Bijna 90 % vrouwen, maar ook mannen 1 op 4 vrouwen in de menopauze 20 oktober = wereld-osteoporosedag In 2007 : 12de keer

29 2. Wat? Verlies van botmassa Botten worden poreuzer Leidt tot
een verhoogd risico op botbreuken ingezakte wervels Verouderingsproces Zowel bij mannen als bij vrouwen Meer vrouwen dan man- nen

30 3. Opbouw en afbraak van botten
Baby, kind, puber: botten groeien Tot ca 35 jaar worden onze botten denser, steviger De botmassa neemt toe => piekbotmassa Botweefsel wordt steeds opgebouwd en weer afgebroken Daarna is er meer afbraak dan opbouw Gevolg: afname van de botmassa Bij een sterke botmassa kom je niet snel in de breukzone Osteoporose: als een bovenmatige botafbraak heeft plaatsgevonden

31 4.Aanwezigheid van calcium: het mineraal dat we het meest nodig hebben
Komt het meest voor in de tanden, beenderen: 1,6 % van het lichaamsgewicht 99% zet zich vast in ons geraamte en in ons tanden 1% in extracellulair vocht en in de spieren is essentieel onderdeel in de eiwitstructuur van het skelet speelt een belangrijke rol in tal van metabole processen: zoals bvb spiercontractie, de overdracht van zenuwimpulsen Speelt een rol bij de bloedstolling Bij aanmaak van talrijke hormonen Doet bloeddruk dalen

32 5.Wat zijn de klachten Klachten: Meestal geen: men voelt het niet
Ontstaan pas ten gevolge van iets: Simpele misstap Simpele val Opheffen van een zwaar voorwerp Een andere oorzaak

33 Inzakken van de wervels
Kleiner worden van de persoon De rug wordt krommer Samendrukken van de organen in buik- en borstholte Ademhalingsproblemen Kledij die niet meer past: armen te lang, ceintuur te hoog Lage rugpijn Stijfheid en pijn bij lang zitten of staan in dezelfde houding Chronische pijn: Pijn door geknelde zenuwen,spanningshoofdpijn Krampen Zware rugpijn bij relatief onschuldige beweging: struikelen

34 Botbreuken Heup, pols, elleboog, wervel, onderarm, ribben
Opname ziekenhuis Geen beweging meer Lange herstelperiode Moeilijk aaneengroeien van de botten complicaties imobillisatie Geen terugkeer mogelijk naar het vroegere thuismilieu Hulp nodig van derden, opname in een verpleegtehuis

35 6.Diagnose: meten van de dichtheid of de stevigheid van de botten
Verschillende meetmethodes: Ultrasound-meting ter hoogte van de hiel: met behulp van geluidsgolven: risicopatiënten eenvoudig, klein toestel, pijnloos, met gel geeft een indicatie van de botdichtheid DEXA (dual energy x-ray absorptiometry): meest gekende en gebruikt Zeer laag gedoseerde X-stralen meten de graad van poreusheid=> de stevigheid De meting gebeurt ter hoogte van de heup, de lage rug en/of de pols Het onderzoek is eenvoudig, veilig en pijnloos Niet ontkleden 2x 10 minuten € 36

36 7.Wie loopt het meest risico?
Vrouwen meer dan mannen vrouwen na de menopauze: de oestrogenen (vrouwelijke hormonen) beschermen tegen osteoporose: eerste jaren is het botverlies 5% Blanke rassen meer dan zwarte rassen Kleinere tengere gestalten, meer dan kloeke robuuste personen Onvoldoende botaanmaak gedurende de jeugd mogelijks doortekorten van Ca in de voeding Bepaalde ziekten: Personen met Anorexia Nervosa (magerzucht) Ziekten van de schildklier Chronische lever- of darmziekte

37 Roken: remt de activiteit van de botaanmakende cellen Versnelt de afbraak van de oestrogenen Weinig beweging: rustoord lichamelijke activiteit beschermt tegen Ost. De piekbotmassa die bereikt wordt hangt af van de lichamelijke activiteit in de jeugdjaren. Actieve mensen => een hogere piekbotmassa Wandelen, lopen en dansen zijn beter dan fietsen en zwemmen, door de lengtedruk op de beenderen Weinig zonlicht: zonlicht stimuleert de aanmaak van vit D. Vit D is onontbeerlijk voor de botaanmaak. Vit D aanmaak is bij veel bejaarden onvoldoende. Innemen van geneesmiddelen zoals: cortisone, antacida=zuurbindend middel (verhogen de uitscheiding van calcium), anti-epileptica

38 8.Aanwijzingen voor osteoporose
Genetisch: mannen meer dan vrouwen U hebt een botbreuk gehad vóór uw 50ste Uw moeder of uw zus had een botbreuk vóór haar 50ste U bent kleiner geworden U was in de overgang vóór de leeftijd van 45 jaar U bent een tenger persoon U lijdt (leed) aan anorexia nervosa U hebt maandenlang heel weinig lichaamsbeweging gehad U gebruikt(e) cortisone U eet weinig melkproducten en kaas U rookt U drinkt veel alcohol U drinkt veel koffie, cola U gebruikt veel zout U eet veel eiwitrijke voedingsmiddelen

39 U hebt evenwichtsstoornissen U ziet slecht U hebt epilepsie
9.Factoren die het risico op vallen en bijgevolg breuken verhogen U bent slecht te been U hebt evenwichtsstoornissen U ziet slecht U hebt epilepsie U hebt een trombose gehad U slaapwandelt

40 10. Preventie Voeding Extra calciumopname en Vit D
Een voldoende aanbreng van Ca en Fosfor Volwassen vrouw of man : 900 mg Na de menopauze: van 1200 tot 1500 mg Voldoende vit D ( kan ook onder invloed van de zon) : verbetert de opname van Ca (vette vis, eidooiers, boter, kaas, margarine of minarine) Extra calciumopname en Vit D via de mond: best ‘s avonds innemen; betere opname

41 Voldoende beweging: de angst voor breuken mag niet verhinderen om in beweging te blijven Bewegen bevordert de opnamen van Ca Een bedlegerig persoon verliest 1 % botmassa per week! Wel: wandelen, dansen, trappen nemen, joggen, tennissen, tuinieren: oefenen druk uit op uw botten Fietsen en zwemmen zijn gezond: oefenen geen druk uit op de botten NIET : achterover of voorover buigen: te veel druk op de ruggenwervels

42 Geneesmiddelen Bifosfonaten:
die het bot helpen versterken die de afbraak van het bot belemmeren Bifosfonaten: er wordt meer bot opgebouwd, dan afgebroken Vermindert het risico op wervel-en heupfracturen Kan botpijn verminderen Met zuiver water, nuchtere maag, ½ uur tot 1 uur wachten Calcitonine: neusspray of injecteerbare ampullen Verhindert de afbraak van de botten Verminderen de pijn Vrouwelijk hormonen: vertragen de botafbraak SERM : selectieve oestrogeen receptor modulator Remt de botafbraak Tabletten : dagelijks

43 Blijf niet bij de pakken zitten !
Til geen zware voorwerpen op Buig bij het heffen goed door uw knieën en hou je rug recht Draag stevige ondersteunende, schoenen Geen hoge hakken, goed aansluitende pantoffels Zorg voor opgeruimde gangen in huis Zorg ervoor dat de tapijten en traplopers goed vast liggen Handvat in de badkamer, antislipmat in het bad Goede verlichting op trappen en in gangen Breng leuningen aan waar nodig Wees extra waakzaam als je kalmerende of slaapmiddelen inneemt Voldoende beweging! Zorg voor een voldoende aanvoer in de voeding van Vit D en Ca

44 Voldoende calciumopname ! Wat kunnen we eraan doen?
Welke voedingsmiddelen bevatten Veel calcium?

45 Producten die Calcium bevatten
Melk en melkproducten Kazen Water Bepaalde soorten groenten Bepaald fruit Noten Brood

46 melkproduct mg Ca per 100 gram Melk 110 – 120 Karnemelk 100 yoghurt 120 Soja Ca-verrijkte melk Vaste kazen Leerdammer 996 Gruyère 900 smeerkaas 280 Platte kaas 96 Eieren 50 Melkchocolade 200

47 soorten water mg Ca per liter Danone Activ 300 Chaudfontaine 65 Evian 23 Spa reine 3.5 Vittel grande source 202 Appolinaris 90 Hepar 555 Contrexville 486 Vichy celestins 103

48 Product mg Ca per 100 gr Broccoli 100 waterkers 180 Spinazie,tuinkers,kervel 250 venkel 109 Spruiten 30 Abrikoos 90 Gedroogde vruchten 193 Amandel Hazelnoot 225 Volkorenbrood,wit brood 10 roggebrood 25

49 Hoe kunnen we melk verwerken in onze dagelijkse voeding?
Drank : melk, chocomelk, karnemelk, zoetepap, karnemelkpap, yoghurtdrink, pudding Yoghurt: natuur of met fruit Platte kaas: natuur of met fruit In bereidingen Sauzen : witte saus, kaassaus Melk in de soep Puree groentetaarten Milkshakes Stampi Koffie met veel melk Gebak : taart vb. flantaart, pannenkoeken, wafels Cornflakes met melk of yoghurt

50 In welke gerechten gebruiken we kaas?
Beleg Smeerkaas, sneden kaas, platte kaas, kruidenkaas, oude kaas, jonge kaas Kaasschotel (neem magere kaas) Geraspte kaas in soep,saus, op een toost alle gratinbereidingen Op spaghetti Blokjes kaas als aperitiefhapje

51 Kan je geen melkproducten verdragen?
Sojamelk Melk Drinks met verschillende smaken Pudding Yoghurt ijs

52 Producten waar extra calcium is toegevoegd
Fruitsap: Minute Maid Calcium Water: Danone Activ’ Speciale drankjes verrijkt met calcium: Melk: Vitalinea: …. mg / 100 ml yoghurt : Calcifort 400 mg / flesje/ 100ml Campina Platte kaas

53 OM TE ONTHOUDEN In een gezonde voeding mogen de melkproducten niet ontbreken: voornaamste bron van Ca in onze voeding 3 tot 4 porties per dag: halfvolle of magere melkproducten 1 à 2 sneden kaas met verlaagd vetgehalte Vervang melk niet door kaas: te veel vet en te veel calorieën breng afwisseling in uw menu Voldoende bewegen

54 Dank u voor uw aandacht! Zijn er nog vragen? Ik beantwoord ze graag!
Casteele Maria