Etymologie: Grieks: diarrhoia (dia + rhein) Laat Latijn: diarrhoea Main Entry: di·ar·rhea Pronunciation: "dI-&-'rE-& Function: noun Etymology:

Presentatie over: "Etymologie: Grieks: diarrhoia (dia + rhein) Laat Latijn: diarrhoea Main Entry: di·ar·rhea Pronunciation: "dI-&-'rE-& Function: noun Etymology:"— Transcript van de presentatie:

1

2

3 Etymologie: Grieks: diarrhoia (dia + rhein) Laat Latijn: diarrhoea
Main Entry: di·ar·rhea Pronunciation: "dI-&-'rE-& Function: noun Etymology: Middle English diaria, from Late Latin diarrhoea, from Greek diarrhoia, from diarrhein to flow through, from dia- + rhein to flow -- more at STREAM Date: 14th century 1 : abnormally frequent intestinal evacuations with more or less fluid stools 2 : excessive flow <verbal diarrhea> Etymologie: Grieks: diarrhoia (dia + rhein) Laat Latijn: diarrhoea Middel-Engels: diaria

4

5 VIRUSSEN BACTERIËN PROTOZOA ANTIBIOTICA HEELKUNDIGE INGREPEN VOEDSELINTOLERANTIE IRRITABLE BOWEL SYNDROOM VERGIFTIGING METABOLE STOORNISSEN

6 VIRUSSEN BACTERIËN PROTOZOA ANTIBIOTICA HEELKUNDIGE INGREPEN
VOEDSELINTOLERANTIE IRRITABLE BOWEL SYNDROOM VERGIFTIGING METABOLE STOORNISSEN

7 ROTAVIRUS

8 ADENOVIRUS 40/41

9 NORWALK VIRUS

10 ASTROVIRUS

11 BACTERIËN VIRUSSEN PROTOZOA ANTIBIOTICA HEELKUNDIGE INGREPEN
VOEDSELINTOLERANTIE IRRITABLE BOWEL SYNDROOM VERGIFTIGING METABOLE STOORNISSEN

12 CAMPYLOBACTER

13 SALMONELLA

14 SHIGELLA

15 STAPHYLOCOCCUS

16 CLOSTRIDIUM

17 ESCHERICHIA COLI

18 REIZIGERSDIARREE Bron : WHO (1998)

19 PROTOZOA VIRUSSEN BACTERIËN ANTIBIOTICA HEELKUNDIGE INGREPEN
VOEDSELINTOLERANTIE IRRITABLE BOWEL SYNDROOM VERGIFTIGING METABOLE STOORNISSEN

20 GIARDIA LAMBLIA

21 ENTAMOEBA HISTOLYTICA

22 ANTIBIOTICA VIRUSSEN BACTERIËN PROTOZOA HEELKUNDIGE INGREPEN
VOEDSELINTOLERANTIE IRRITABLE BOWEL SYNDROOM VERGIFTIGING METABOLE STOORNISSEN

23 ANTIBIOTICA

24 CHIRURGIE/BESTRALING
VIRUSSEN BACTERIËN PROTOZOA ANTIBIOTICA CHIRURGIE/BESTRALING VOEDSELINTOLERANTIE IRRITABLE BOWEL SYNDROOM VERGIFTIGING METABOLE STOORNISSEN

25 CHIRURGIE

26 BESTRALING

27

28

29 VOEDSELINTOLERANTIE VIRUSSEN BACTERIËN PROTOZOA ANTIBIOTICA
HEELKUNDIGE INGREPEN VOEDSELINTOLERANTIE IRRITABLE BOWEL SYNDROOM VERGIFTIGING METABOLE STOORNISSEN

30 LACTOSE INTOLERANTIE

31 LACTASE TABLETTEN

32 GLUTEN INTOLERANTIE

33

34 VOEDINGS ADDITIEVEN

35 Kan laxerend werken bij overmatig gebruik
VOEDINGS ADDITIEVEN Kan laxerend werken bij overmatig gebruik 10 pastilles in 1 à 2 uur

36 IRRITABLE BOWEL SYNDROOM
VIRUSSEN BACTERIËN PROTOZOA ANTIBIOTICA HEELKUNDIGE INGREPEN VOEDSELINTOLERANTIE IRRITABLE BOWEL SYNDROOM VERGIFTIGING METABOLE STOORNISSEN

37 IRRITABLE BOWEL SYNDROOM
STRESS

38 VERGIFTIGING VIRUSSEN BACTERIËN PROTOZOA ANTIBIOTICA
HEELKUNDIGE INGREPEN VOEDSELINTOLERANTIE IRRITABLE BOWEL SYNDROOM VERGIFTIGING METABOLE STOORNISSEN

39 VERGIFTIGING Afbraak darmepitheel

40 METABOLE STOORNISSEN VIRUSSEN BACTERIËN PROTOZOA ANTIBIOTICA
HEELKUNDIGE INGREPEN VOEDSELINTOLERANTIE IRRITABLE BOWEL SYNDROOM VERGIFTIGING METABOLE STOORNISSEN

41 METABOLE STOORNISSEN

42 INFANTIELE VIRALE GASTRO-ENTERITIS

43 INFANTIELE GASTRO-ENTERITIS

44 COMPLICATIES

45 DEHYDRATATIE Mild Ernstig Voorkomen Geïrriteerd Dorstig Lusteloos
Bewusteloos Comateus Voorste fontanel Normaal Ingevallen Ogen Tong Droog Huid Trage terugvering Ademfrequentie Zeer snel Pols Urine Zeer donker Gewichtsverlies < 10 % > 10 %

46

47 2.2 miljoen doden / jaar = 4 doden / minuut

48 MORTALITEIT Oorzaak # Doden (x 1000) % totaal 1 Hartziekte 7 375 13,7
2 CVA 5 106 9,5 3 Respiratoire infectie 3 452 6,4 4 HIV/AIDS 2 285 4,2 5 Diarree 2 219 4,1 6 Perinatal condition 2 155 4,0 7 TBC 1 498 2,8 8 Longkanker 1 244 2,3 9 Verkeersongelukken 1 171 2,2 Bron : WHO (1998)

49 Bron : WHO (1998)

50 Bron : WHO (1998)

51

52

53 VOORKOMEN HYGIËNE

54 VOEDSELHYGIËNE Wash it or cook it, or just forget it !
Spoel, kook of schil, anders zit je op de bril !

55 BASISWATERVOORZIENING

56

57

58 BEHANDELING

59 REHYDRATATIE

60 Rijstwater Slappe thee Groentebouillon …  minstens 2 l/dag

61 Zo snel mogelijk opnieuw beginnen eten
 motiliteit van de darm !

62

63 Licht verteerbaar !

64 ANTIBIOTICA INDIEN NODIG !

65 ROTAVIRUS ontdekt in 1973 met EM door Bishop

66 ontdekt in 1973 met EM door Bishop

67 ontdekt in 1973 met EM door Bishop

68 VP4 VP7

69

70 REOVIRIDAE ROTAVIRUS VP6 VP4 VP7 A B C D, E, F, G 21 P types 14 G
mens/dier kinderen wereldwijd B mens/dier volwassenen Z.O.-Azië C mens/dier volwassenen N.-Amerika D, E, F, G dier wereldwijd 21 P types 14 G types

71 REOVIRIDAE ROTAVIRUS VP6 VP4 VP7 A B C D, E, F, G 21 P types 14 G
mens/dier kinderen wereldwijd B mens/dier volwassenen Z.O.-Azië C mens/dier volwassenen N.-Amerika D, E, F, G dier wereldwijd 21 P types 14 G types

72 REOVIRIDAE ROTAVIRUS VP6 VP4 VP7 A B C D, E, F, G 21 P types 14 G
mens/dier kinderen wereldwijd B mens/dier volwassenen Z.O.-Azië C mens/dier volwassenen N.-Amerika D, E, F, G dier wereldwijd 21 P types 14 G types

73 ROTAVIRUS GENOOM 11 segmenten dubbelstrengig RNA ongeveer bp

74

75

76 SYMPTOMEN Diarree (98%) Overgeven (87%) Koorts (84%) Abdominale pijn
Ernstig volume verlies

77 COMPLICATIES Dehydratatie Darminvaginatie Aspiratie braaksel

78 ROTAVIRUS VACCIN Jenneriaans vaccin Rotashield

79

80 dikke darm dikke darm dunne darm dunne darm appendix

81

82

83 EPIDEMIOLOGIE Vooral kinderen Volwassenen Prematuren Ouderen
HIV-patienten

84

85 Jaar

86 Kinderen Drinkwater Tourista Gesloten populatie Endemisch
VOLWASSENEN Kinderen Drinkwater Tourista Gesloten populatie Endemisch

87

88 Escherichia

89

90

91 VERSPREIDING Seizoensgebonden Mortaliteit In Europa

92

93 Rotavirus activiteit per maand in the VS juli 1991- juni 1997
Rotavirus activiteit per maand in the VS juli juni Emerging Infectious Diseases volume 4 nummer 4 okt - dec 1998.

94 Rotavirusdoden in de wereld
Rotavirusdoden in de wereld. Emerging Infectious Diseases volume 4 nummer 4 okt -dec 1998.

95 Maart Februari Januari

96 ZIEKTEVERLOOP Incubatie Symptomen Infectiviteit Gevaar Asymptomatisch

97 DIAGNOSTIEK Immunochromatografie Elektronenmicroscopie Elektroforese
RT-PCR

98                                                    Diagnosis of Rotavirus Infection

99 TRANSMISSIE Fecaal-oraal Infectieuze dosis Fomites Groenten Drinkwater

100 PREVENTIE Voedselscreening

101 PREVENTIE Hygiëne

102 PREVENTIE

103 BEHANDELING Yoghurt, water, wortels, bananen, rijst Appels, water

104

105

106 ENTERISCHE ADENOVIRUSSEN

107 ADENOVIRUSSEN Mastadenoviridae A B C D E Aviadenoviridae 49
F: Enterische Adenovirussen : Ad40 & Ad41

108 VIROLOGIE Naakte virussen (65 – 100 nm)
Kapsel: pentonen, hexosen en vezels Lineair dubbelstrengig DNA Herkenning : CAR - receptor

109                                                                                              

110                                                                                              

111

112 VIROLOGIE 2 ‘knobbed fibres’ specifieke pentonen andere hexosen
SPECIFIEK VOOR AD40 & AD 41: 2 ‘knobbed fibres’ specifieke pentonen andere hexosen

113 LANG KORT

114 GENOOM - E1, E2, E3 & E4 - modulatie gastheercel Late genen :
Vroege genen : - E1, E2, E3 & E4 - modulatie gastheercel Late genen : - L1, L2, L3, L4 & L5 - replicatie, inkapseling, maturatie

115 GENOOM

116 EPIDEMIOLOGIE ouderen personen met verzwakt immuunsysteem (HIV)
kinderen ouderen personen met verzwakt immuunsysteem (HIV)

117 SYMPTOMEN diarree braken milde dehydratatie

118 TRANSMISSIE faeco-oraal water? voedsel?

119 FECO-ORALE TRANSMISSIE
Chungking Mansions, Hong-Kong

120 DIAGNOSTIEK celcultuur elektronenmicroscopie PCR / C-PCR ELISA
Ag-detectie

121 DIAGNOSTIEK celcultuur elektronenmicroscopie PCR / C-PCR ELISA
Ag-detectie

122 DIAGNOSTIEK celcultuur elektronenmicroscopie PCR / C-PCR ELISA
Ag-detectie

123

124 DIAGNOSTIEK celcultuur elektronenmicroscopie PCR / C-PCR ELISA
Ag-detectie

125 PCR

126 C-PCR Sample Celcultuur Incubatie (5 dagen) VISUALISATIE
(gelelectroforese) Thermocycler

127 DIAGNOSTIEK celcultuur elektronenmicroscopie PCR / C-PCR ELISA
Ag-detectie

128 (= Enzyme-linked immunosorbent assay).
ELISA (= Enzyme-linked immunosorbent assay). Antigenen op ELISA plaat Antilichamen, al dan niet aanwezig in het serum 2e type antilichamen + enzyme Chromogeen dat van kleur verandert door enzyme POSITIEF NEGATIEF

129 DIAGNOSTIEK celcultuur elektronenmicroscopie PCR / C-PCR ELISA
Ag-detectie

130 NORWALK-VIRUS

131 GESCHIEDENIS 1968: eerste uitbraak in Norwalk, Ohio
1972: virus wordt door elektronen microscopie aangetoond 1990: genoom Norwalk wordt gekloond

132 GESCHIEDENIS 1968: eerste uitbraak in Norwalk, Ohio
1972: virus wordt door elektronen microscopie aangetoond 1990: genoom Norwalk wordt gekloond

133

134 GESCHIEDENIS 1968: eerste uitbraak in Norwalk, Ohio
1972: virus wordt door elektronen microscopie aangetoond 1990: genoom Norwalk wordt gekloond

135

136 GESCHIEDENIS 1968: eerste uitbraak in Norwalk, Ohio
1972: virus wordt door elektronen microscopie aangetoond 1990: genoom Norwalk wordt gekloond

137

138

139 INDELING CALICIVIRUSSEN
NLV - Genogroup I (Norwalk Virus) - Genogroup II (Snow Mountain) SLV : Genogroup I, II & III Vesivirus (konijn) Lagovirus (varken) calyx

140 .                                                                                

141 VIROLOGIE Enkelstrengig RNA-virus nm Geen envelop Icosaëder

142

143

144 GENOOM 7642 nucleotiden 48% Glycine en Cysteïne
3 open reading frames (ORF)

145 ORF 2: Kapselproteïne (530 AZ) ORF 3: ORF 3 proteïne (212 AZ)
ORF 1: Voorloper proteïne (1789 AZ) gekliefd tot niet-structurele eiwitten ORF 2: Kapselproteïne (530 AZ) ORF 3: ORF 3 proteïne (212 AZ) Produceert niet-geP 23K en geP 35K proteïne.

146

147 EPIDEMIOLOGIE Incubatietijd: 1 tot 3 dagen Duur: gemiddeld 2 dagen
Virusuitscheiding: via faeces en braaksel, tot 3 weken na ziekte Transmissie: feco-oraal, hoofdzakelijk mens op mens. Minimale infectueuze dosis: 10à 100 partikels.

148

149

150

151

152 DIAGNOSTIEK - Elektronenmicroscopie
Moleculair-biologische methoden Handicap: virussen niet te kweken in vitro *reverse-transcriptase-PCR *Klonen *Kapsel tot expressie in baculovirus

153 ASTROVIRUS

154

155 50 nm

156 50 nm

157 ASTROVIRUS ontdekking: 1975 Gr. ‘Astron’
nieuwe virusfamilie: de Astroviridae apen, eenden, katten, schapen, varkens, kalkoenen en mensen. mensen: 8 serotypes

158 VIROLOGIE kleine sferische partikels diameter 28-30 nm naakte virussen
glad elektronendens schild vijf- of zespuntige ster

159 VIROLOGIE enkelstrengig (+)RNA 6800 nt replicatie in cytoplasma
genoom: 3 ORFs

160

161

162 TRANSMISSIE Direct feco-oraal Besmet water/voedsel

163 + =

164 FECO-ORALE TRANSMISSIE

165 EPIDEMIOLOGIE Waar? Wanneer? Wie? kinderen ouderen immuundeficiëntie

166 ASTROVIRUS Incubatietijd Klinische symptomen Behandeling

167 DIAGNOSTIEK Electronenmicroscopie PCR ELISA

168

169 PREVENTIE Regelmatig handen wassen Desinfecteren van oppervlakten
Wassen van besmette kledij Cave besmet voedsel of drank

170 ANDERE VERWEKKERS VAN GASTROENTERITIS
Torovirus Pestivirus Picornaviridae Picobirnavirus Parvovirus Coronavirus

171

172 217 miljoen patiënten; 3 dagen diarree
Main Entry: di·ar·rhea Pronunciation: "dI-&-'rE-& Function: noun Etymology: Middle English diaria, from Late Latin diarrhoea, from Greek diarrhoia, from diarrhein to flow through, from dia- + rhein to flow -- more at STREAM Date: 14th century 1 : abnormally frequent intestinal evacuations with more or less fluid stools 2 : excessive flow <verbal diarrhea> 217 miljoen patiënten; 3 dagen diarree 4x/dag naar WC; 200 ml stoelgang/beurt = liter

173