Recht & informatica 3e licentiaat rechten

Presentatie over: "Recht & informatica 3e licentiaat rechten"— Transcript van de presentatie:

1 Recht & informatica 3e licentiaat rechten
Provideraansprakelijkheid Bertel de Groote Academiejaar dr. Bertel de Groote - 4 maart 2004

2 Waarschuwing Deze presentatie is geïnspireerd op de presentatie bij de voordracht “De onrechtmatige daad op internet” in het kader van de PUC Willy Delva op 29 maart 2001. Studenten zullen rekeningen houden met de in de les gesignaleerde recente evoluties met betrekking tot de problematiek van de provideraansprakelijkheid

3 Voorafgaande bedenkingen
Internet bemoeilijkt de juridische analyse Begrippenarsenaal Technische bagage vereist voor kwalificatie Internet raakt niet de kern van het probleem Eigenschappen van het Internet compliceren de aansprakelijkheidsproblematiek Internet en de aansprakelijkheidsproblematiek - geen revolutie

4 Afbakening Een onrechtmatige daad op het Internet: begripsomschrijving
?? Wie is aansprakelijk voor een onrechtmatige daad op het Internet !!

5 Verantwoording van de afbakening
Neutraliteit van het medium Internet wijzigt karakter van de gedraging niet Kwalificatieprobleem niet aan Internet te wijten Internet transporteert Opgelet: Impact

6 Verantwoording van de afbakening
Internet is anarchie - ? - Gedecentraliseerde netwerkenverzameling Geen overkoepelend bestuur Recht niet in staat zich aan te passen aan het medium Speelweide voor vrijbuiters

7 Verantwoording van de afbakening
Internet als juridisch vacuüm “cyberspace” wekt verwarring scheiding tussen “reëel” en “virtueel” is…virtueel Internet staat niet buiten het maatschappelijk verkeer, bijgevolg moet online gelden wat offline geldt verlies van controle over bekendgemaakt inhoud…drogreden

8 Overzicht van de moeilijkheden
Toepassingsmoeilijkheden Handhaving ==> ?? Identificatieproblemen : wie is de auteur werking van het medium IP-nummers, domeinnamen anonieme r er nuance : wissen van sporen creëert sporen

9 Overzicht van de moeilijkheden
Toepassingsmoeilijkheden Extraneïteit Uiteenzetting prof. Erauw - prof. Broeckx Geen exclusief probleem Geen nieuw probleem -- andere (massa)communicatiemiddelen gebruik van het Internet : niet noodzakelijk IPR-probleem

10 Overzicht van de moeilijkheden
Toepassingsmoeilijkheden Extraneïteit probleem lokaliseerbaarheid botsing IPR & Internet => niet frontaal territoriale inbedding blijft bestaan (schade, schadeverwekker, handeling)

11 Overzicht van de moeilijkheden
Kern : meerdere plaatsen van verspreiding meerdere fora omvang van bevoegdheid meerdere toepasselijke rechtsstelsels Voorzienbaarheid van verspreidingsplaatsen

12 Overzicht van de moeilijkheden
Terugvallen op de tussenpersonen Sterkere organisatie Reduceren internationaalprivaatrechtelijke problemen (lokale poot, lokaal vermogen) Link naar aansprakelijkheid van tussenpersonen (dienstverlener & tussenschakel) Europese bekommernis: Richtlijn elektronische handel

13 Aansprakelijkheid van tussenpersonen: problemen
Fout ? In hoeverre is de bijdrage van de ISP tot de verspreiding van onwettige informatie een fout, nalatigheid Risico ? Getrapte aansprakelijkheid : art. 25 G.W.

14 Aansprakelijkheid van tussenpersonen: problemen
Fout ? In hoeverre is de bijdrage van de ISP tot de verspreiding van onwettige informatie een fout, nalatigheid Infrastructure, access, cache, host, hyperlink, voetnoot Risico ? Getrapte aansprakelijkheid : art. 25 G.W.

15 Getrapte aansprakelijkheid
Art. 25 G.W. in een digitale omgeving lid 2 : de uitgever, drukker of verspreider kan niet worden vervolgd indien de schrijver bekend is en zijn woonplaats heeft in België Doel : balans tussen belangen ISP, slachtoffer, informatiestroom Analoge toepassing: aansprakelijkheidsrisico’s ISP verkleinen

16 Getrapte aansprakelijkheid
Enkele toepassingsvragen website, bericht aan elektronische nieuwsgroep : GESCHRIFT ==> host provider, access provider : uitgever, drukker, verspreider aflijning tussen functies van de diverse participanten

17 Vrijstelling voor bepaalde acitiviteiten
Richtlijn elektronische handel art. 12 : mere conduit art. 13 : caching art. 14 : hosting

18 Vrije meningsuiting Art. 10 EVRM lid 1 ==> recht
inlichtingen ontvangen en doorgeven recht sluit aansprakelijkheid niet uit lid 2 ==> beperkingen algemeen belang particulier belang (“de rechten van anderen”) evenwicht tussen beperking en ermee nagestreefd doel geen immuniteit

19 Wie wordt aangesproken ?
Belang van de vraag ISP responsabiliseren : toename aanspreekpunten Noodzakelijke tussenschakels theoretische controle en handhaving ISP levert niet zelf de inhoud Praktische controle en handhaving

20 Auteur Voorkeur : initiatiefnemer
Geen vrijstelling in richtlijn elektronsiche handel Pratkische moeilijkheden bijv. Mobiliteit, identificatie, verhaalbaarheid ==> elephants and mice Variëteit aan verschijningsvormen

21 Infrastructure/Access Provider
Vaststelling: louter technische prestatie Transporteren Toegang verlenen Geen controle over hierbij doorgegeven data Optreden vaak disproportionele gevolgen Compuserve <==> Host providers : duurzaam stockeren Controle & geïsoleerde verwijdering Belang van de prestatie

22 Infrastructure/Access Provider
Vaststelling: louter technische prestatie Transporteren ===> geen invloed op inhoud Toegang verlenen Ben Ezra/Weinstein Geen controle over hierbij doorgegeven data Optreden vaak disproportionele gevolgen Compuserve <==> Host providers : duurzaam stockeren Controle & geïsoleerde verwijdering Belang van de prestatie

23 Infrastructure/Access Provider
Rlijn elektronische handel weerspiegelt rechtspraak Geen uitspraak over fout, wel over aansprakelijkheid Vrijstelling beperkt tot activiteiten in richtlijn bijv. Access en tegelijk content provider DMCA (US - Vert.) - TDG - Aug (Fr)

24 Infrastructure/Access Provider
Vrijstelling : “Louter doorgeeflijk” Passief Op intiatief en ten dienste van derden “het doorgeven van door een afnemer van de dienst verstrekte informatie” “het verschaffen van toegang tot een communicatienetwerk”

25 Infrastructure/Access Provider
Opslag tijdens transmissie die uitsluitend dient om de doorgifte in het communicatienetwerk te bewerkstelligen latere beschikbaarheid voor andere gebruikers : art. 13 Automatisch ==> transmissietechniek Tussentijds ==> tijdens tranmissie Tijdelijk ==> expl. - niet langer dan redelijkerwijs voor het doorgeven nodig

26 Infrastructure/Access Provider
Passiviteit Intiatief tot transmissie Selectie van ontvanger Wijziging/Selectie van doorgegeven informatie Kennis : criterium ontbreekt

27 Caching Toepassingsgebied van vrijstelling Initiatief tot transmissie
Latere doorgifte vereenvoudigen Cache door eindgebruik/Transmissiecache

28 Caching Voorwaarden voor vrijstelling Wijzigingsverbod
Toegangsvoorwaarden in acht nemen Bijwerkingsplicht Reden van de verplichting Verwijderingsplicht Daadwerkelijke kennis van verwijdering/versperring of rechterlijk bevel in die zin (V.S. kennisgevingsprocedure)

29 Host provider Taak van de host provider Probleemstelling
stockeren op hun server om zodoende door content provider aangeleverde informatie ter beschikking te stellen Probleemstelling Aansprakelijkheid voor informatie die op zijn server is ondergebracht, waarvan hijzelf niet de auteur is

30 Host provider Beoordeling door de rechtspraak IPFI/Skynet
Gehoste site bevat links naar piraatsites (MP3) ==> is gehoste site wel onwettig (vraag niet behandeld door Rb) Skynet : geen controleverplichting => geen met de eerlijke handelsgebruiken strijdige handeling IFPI : kennisgeving ==> niet verwijdering van links ==> bijdrage tot auteursrechtelijke inbreuk ==> strijdig met eerlije handelsgebruiken

31 Host provider Vz. Kh. volgt IFPI
Verwijzend naar Arrorb. ‘s Gravenhage (Church of Scientology/XS4all)(Let wel: “fout”) Kennisgeving Aan de juistheid waarvan in redelijkheid niet te twijfelen valt zo spoedig mogelijk overgaan tot verwijdering

32 Host provider Behandeling in beroep (13/02/01)
Verduidelijking “kennisgeving”, “zo spoedig mogelijk verwijderen”. Zorgvuldigheidsnorm IFPI stelt Skynet in kennis bijv. identificatie van links uitdrukkelijk verzoek deze te verwijderen gegevens waaruit op eerste gezicht illegaal karakter van de gelinkte sites blijkt

33 Host provider Skynet reageert promt binnen drie werkdagen verwijderen
legaliteitsbewijs leveren IFPI neemt risico op zich voor onnodige verwijdering (verklaring)

34 Host provider Lacoste (TGI Nanterre - CA Paris)
Drievoudige verplichting Informeren Gedragscode ? Anonieme sites - verificatie identiteit cliënt Waakzaam zijn geen minutieuse en diepgaande controle ! Merk op : interne zoekmachines! Overinclusive/underinclusive Manuele tussenkomst vereist ! Merk op : statistische gegevens ! Actief ondernemen

35 Host provider Rlijn elektronsiche handel - art. 14
Aansprakelijkheidsvrijstelling daadwerkelijk kennis van onwettige activiteit …van omstandigheden waaruit….duidelijk blijkt (schadevergoedingsvordering) prompt optreden

36 Host provider Initiatief tot hosten ligt niet bij host provider
afnemer van de dienst mag niet onder gezag of toezicht van de dienstverlener handelen Stakingsvorderingen niet uitgesloten Daadwerkelijke kennis Geen algemene toezichtverplichting Doel : vermijden preventieve censuur Zorgvuldigheidsverplichting informeren - identiteitsverificatie (art. 15, 2)

37 Host provider Kennis en kennisgeving praktisch belang Kennisgeving en
Daadwerkelijke kennis van onwettige informatie provider als rechter Alternatief : VS (inspiratie voor art. 21 Rlijn) Notice & Counter notice Take down & Put back

38 Hyperlinks Aanspreken van “linker” : second best
afsluiten van een weg naar Niet geregeld in Rlijn <==> DMCA Linken naar iets link ==> fout ? wegwijzer IFPI vs. Beckers

39 Hyperlinks Hyperlink : (krachtige) voetnoot…of veel meer ?
lokaliseren en activeren Neutraliteit van antwoord Belang gebruik van voetnoot : rechtmatig ? Fout schuilt niet in link, maar gebruik ervan i.c. een ware discotheek Informeren vs. Promoten afstand van site waarnaar verwezen wordt <==> vereenzelviging met

40 Hyperlinks Kennis noodzakelijke voorwaarde voldoende voorwaarde ?
onwetendheid tgv. nalatigheid voldoende voorwaarde ? Cfr. host providers discussiepunt

41 Zoekmachines Zoekmachines Omschrijving Cfr. hyperlink : weg naar
Zoekrobot scannen en automatisch indexeren Repertorium aangeboden sites onderbrengen in bepaalde categorie (‘manueel’) Cfr. hyperlink : weg naar

42 Zoekmachines Niet geregeld in Rlijn <==> DMCA
Kennis : noodzakelijke en voldoende voorwaarde Controleplicht a priori ?? onderscheid Zoekmachine Zwarte lijst Gevaar : overinclusive/underinclusive Repertorium

43 Zoekmachines Niet geregeld in Rlijn <==> DMCA
Kennis : noodzakelijke en voldoende voorwaarde Controleplicht a priori ?? onderscheid Zoekmachine Zwarte lijst Gevaar : overinclusive/underinclusive Repertorium Kennis voldoende voorwaarde ??

44 Besluit Vragen Oplossingen

45 Feedback