Didactiek Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Presentatie over: "Didactiek Gedrags- en Maatschappijwetenschappen"— Transcript van de presentatie:

1 Didactiek Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
Inleidende les Verantwoordelijk lesgever: Prof. Dr. Tammy Schellens Begeleiding: Hester Hulpia DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

2 DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les 1 - 16.02.2011
INTRODUCTIE Inhoud - Doelstellingen Overzicht - Lesactiviteiten - Cursusmateriaal Examen - Opdracht Kennismaking per groep Theoretisch kader Extra info mbt. opdracht Meer informatie over de inhoud en doelstellingen van dit vak Ook stilstaan bij examen en opdracht Vervolgens theoretisch kader van dit vak toelichten Tot slot nog extra info mbt de opdracht DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

3 Inhoud - Doelstellingen
DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

4 INHOUD 4 studiepunten 20 u theorie 20 u toepassingen
DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

5 INHOUD Vanuit verschillende invalshoeken en disciplines:
TEW, pol. & soc., psychologie, pedagogische wetenschappen, criminologie, rechten en geschiedenis Centraal: vakoverschrijdende thema’s  kennis/vaardigheden niet onder te brengen in één vakgebied Vak opgezet vanuit verschillende richtingen met studenten vanuit verschillende richtingen DOEL: Leren samenwerken met personen vanuit verschillende disciplines Focus op VOT VOT  vormen de rode draad doorheen het hele vak DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

6 Een opwarmer: http://www.youtube.com/watch?v=zDZFcDGpL4U Ook:
Om deze les te beginnen leek het me interessant om eens stil te staan bij wat nu eigenlijk van onderwijs, dus jullie als toekomstige leerkrachten wordt verwacht. Sir ken Robinson  zijn visie op onderwijs DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

7 DOELSTELLINGEN Relevantie van vakoverschrijdende thema’s kunnen bepalen in een gegeven setting Op een methodisch verantwoorde manier kunnen omgaan met vraagstukken uit de onderwijspraktijk Programma’s / lessenpakketten voor vakoverschrijdende thema’s kunnen beoordelen & alternatieven aanreiken De invoering van een relevant programma kunnen plannen en evalueren DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

8 DOELSTELLINGEN De doelstellingen van een programma kunnen analyseren i.f.v. een schooltype en de beginsituatie van leerkrachten en leerlingen De werkvormen van een vakoverschrijdend programma kunnen analyseren i.f.v. de doelstellingen & alternatieven aanreiken Beschikken over basisonderzoekscompetenties De nodige vaardigheden verwerven in het aanwenden van presentatietechnieken (o.a. actieve werkvormen) DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

9 Overzicht – Lesactiviteiten – Cursusmateriaal
DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

10 Implementatie VOET door PBD Antwerpen 2 maart 9u30-16u
Datum Lokaal Topic 16 feb Aud 4 Introductie 23 feb 18u Implementatie VOET door PBD Antwerpen 2 maart 9u30-16u VOET-thema ‘Burgerzin’ Bezoek Educatieve Dienst Belvue 9 maart Intervisiegesprek 16 maart VOET-thema ‘Leren onderzoeken’ 23 maart Hilo, aud. A VOET-thema ‘Jongerencultuur’ door Tom Palmaerts Trendwolves 30 maart VOET-thema ‘Drugs’ 6 april VOET-thema ‘Jongeren en seksualiteit’ 27 april Thema VOETen binnen vrije ruimte 4 mei Voorbereiding presentaties 11 mei Presentaties (met peerevaluaties) 18 mei Veelal gastcolleges Belangrijk om hierop aanwezig te zijn Indien niet aanwezig – mailen met een geldige reden DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

11 CURSUSMATERIAAL “VOET@2010” (zie documenten-pdf)
De lessen & gastcolleges (zie documenten minerva) (zie documenten-pdf) A. Blieck, M. Csincsak, P. Van Oost, V. Damen (1994): Handboek Vakoverschrijdende thema’s in het Onderwijs. Instrumentarium voor leerkrachten en schoolteams. Hoofdstuk 1: stappenplan Alles wat op minerva wordt geplaatst DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

12 Examen - Opdracht DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

13 EXAMEN 3 delen Opdracht: 10 punten (product – proces)
Presentatie: 4 punten (o.m. peerevaluatie) Schriftelijk examen: 6 punten Opdracht: Product Proces: score door ons (discussie, bijdragen) & beoordeling door groepsleden Presentatie: Score door ons & peerassesment DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

14 OPDRACHT DOEL: Obv. vastgestelde vakoverschrijdende ‘problemen/vragen’ & volgens specifieke methodiek, gerichte verbeteractie kunnen ondernemen STAPPEN Vakoverschrijdend thema bepalen obv. interview lk en ev. lln, ouders, …. Verbeteracties: bestaand sensibiliserings- of interventieprogramma beschrijven & analyseren Concrete implementatie obv. stappenplan (cf. Instrumentarium) 4. Reflectie & formuleren van suggesties & alternatieven obv. terugkoppeling lk, vergelijking met andere programma’s, … Vertrekken vanuit vakoverschrijdende thematiek Volgens specifieke methodiek verbeteracties op poten kunnen zetten Stappenplan kunnen doorlopen Probleem analyseert Implementatie van verbeteracties &Evaluatie Rapportage Beschrijving & verantwoording van een vakoverschrijdend thema nav. gesprek met lk sec owijs. Beschrijving & analyse van bestaand sensibiliserings- of interventieprogramma. Beschrijving van concrete implementatie & uitwerking van de planning voor de introductie van het programma in een zelfgekozen school (obv. stappenplan). Formulering van suggesties & alternatieven op het vlak van o.m. werkvormen, inhouden, opbouw van het programma obv. eigen inzicht, literatuur, gesprek, andere programma’s, …(algemeen – concreet). _CONCRETE UITWERKING_: · Beschrijving & verantwoording van een vakoverschrijdend thema naar aanleiding van een gesprek met een leerkracht secundair onderwijs. Dit is belangrijk om de beginsituatie te kunnen bepalen. · Beschrijving & analyse van een bestaand sensibiliserings- of interventieprogramma (een lessenpakket) omtrent het vakoverschrijdend thema . · Beschrijving van concrete implementatie & uitwerking van de planning voor de introductie van het programma in een zelfgekozen school. Op basis van een eigen stappenplan of een stappenplan besproken in de les (cf. instrumentarium). · Reflectie en formulering van suggesties & alternatieven op het vlak van o.a. werkvormen, inhouden, opbouw van het programma. Dit kan op basis van eigen inzichten, terugkoppeling naar lk sec owijs, vergelijking met andere pakketten, …. De suggesties kunnen algemene voorstellen zijn of een concrete uitwerkingen van bvb. 1 les. DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

15 OPDRACHT Voorbeelden van vakoverschrijdende THEMA’S
Roken, alcohol- en druggebruik Pesten Jongeren en gelijke kansen Jongeren en emotionele problemen Jongeren en agressie Relationele en seksuele vorming …  Obv. Gesprek met leerkracht secundair onderwijs Verschillende voorbeelden van vakoverschrijdende thema’s Obv. gesprek (meerdere gesprekken) met lk sec owijs Belangrijk om een relevant thema te kunnen kiezen; maar ook om de beginsituatie van de school/lk/lln te kunnen schetsen Maar je mag ook ouders, lln, …. bevragen DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

16 OPDRACHT Bestaand sensibiliserings- en interventieprogramma’s
Voorbeelden Hoe vinden? Bvb. Belangrijke organisaties, voorzieningen, regelgeving Bestaand programma (lessenpakket) Via een aantal sites Of relevante organisaties zoals: Pbd, steunpunt ico, clb, de sleutel, … DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

17 OPDRACHT Bestaand sensibiliserings- en interventieprogramma’s
Deze ochtend via de nieuwsbrief van school- en lerarendirect, kwam ik op een handleiding voor pesten DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

18 OPDRACHT Werken in een wiki-omgeving = vergelijkbaar met wikipedia
VOORDELEN Wiki zet aan tot samenwerkend leren Face – to – face niet noodzakelijk Voorbeeld voor eigen lespraktijk DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

19 Kennismaking per groep
Een van de aspecten die uit onderzoek naar voorkomen of het werken mbv. Wiki al dan niet effectief verloopt is, elkaar in real-time leren kennen DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

20 1 An-Katrien Thielemans; Arne Vyt; Elfie Basselé; Hanne Eggermont; Kathleen Van den Abeele; Lore Maene; Tinne Wellens 2 An-Katrien Lantsoght; Bram De Brabander; Elisabeth Van De Walle; Hannelore Baeyens; Laura Claeys; Lynn De Vlieger; Valerie Demaecker 3 Ann De Prest; Carla De Lathauwer; Elke Verlee; Ine D'heygere; Laurens Boone; Marissa Lannoey; Melissa Vermylen 4 Annabel Boury; Carolien Jacobs; Elke Goossens; Iris Roose; Lieke Reekers; Marthe De Malsche; Vicky Van de Velde 5 Ann Cattrysse; Celine Khan; Ellen Buysse; Janne Van Kerckhove; Lien Van Den Berge; Mathieu Goeminne; Wendy Denijs 6 Annelies De Pauw; Céline Scheirsen; Ellen Van den Stock; Jasmien De Vree; Lien vandeperre; Maxine Stevens; Wendy Dens 7 Annelies Holvoet; Charlotte Ohms; Els Peeters; Jessie De Baere; Lieselot Bolle; Katrien Van den Steene; Wouter Pinxten 8 Annemiek Reijns; David Van Geert; Eveline Mertens; Jo Van Hoof; Lies Decock; Mieke De Ville; Yannick Ranson 9 Anouk Van Der Wildt; Deborah Flies; Famke Saerens; Julie Vlaeminck; Lieven De Pessemier; Mieke Vanheule; Karolien Meganck 10 Ansofie Lust; Delphine Coussens; Fatima Anckaert; Karen Camps; Lize Verbeke; Miet Devriendt 11 Nathalie De Neve; Nathalie Mertens; Nathalie Van Honacker; Sara Tachelet; Saskia Aerts; Siska Baert 12 Sofie De Block; Sophie Desimpelaere; Timothy De Ryck; Tine Cool; Tine Maertens; Tine Van Kerckhove

21 VOORSTELLING Elevatorpitch Wie ben je?
Waarom heb je gekozen voor de lerarenopleiding? Over welke kwaliteiten beschik jij waarvan je denkt dat die nodig zijn om als leraar te functioneren? Elkaar leren kennen in 1 à 2 minuten per groepslid Net zoals je iemand zou ontmoeten in een lift Bvb. Ik ben hester. Ik werk als Dr. AAP in de vakgroep Onderwijskunde. Ik doe vooral onderzoek op het vlak van onderwijsmanagement, mb. Naar de relatie tussen het leiderschap op school en de tevredenheid van lkn Jullie krijgen hiervoor 10 min. DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

22 Theoretisch kader Binnen dit vak gaat het vooral over vakoverschrijdende thema’s. Maar waarom is dit belangrijk? Lkn moeten verder gaan dan eigen vak; anders creëren we vakidioten Dit is ook decretaal bepaald dmv. VOETen DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

23 Vakoverschrijdende eindtermen (VOETen) ??
Volgende week krijgen jullie hierover een gastcollege. Maar toch wil ik hier al een aantal zaken toelichten Sessie 23 febr Gastscollege PBD Antwerpen DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

24 Vakoverschrijdende eindtermen
= Minimumdoelen mbt. kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes die niet specifiek behoren tot een vakgebied maar o.a d.m.v. diverse vakken of onderwijsprojecten en andere activiteiten worden nagestreefd DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

25 Vakoverschrijdende eindtermen
Inspanningsverplichting Elke school heeft de maatschappelijke opdracht de VOETen bij de leerlingen na te streven. School moet dus niet kunnen bewijzen dat VOETen bereikt zijn; geen resultaatsverplichting WEL inspanningen kenbaar en zichtbaar maken / verantwoorden voor inspectie  Blijkt uit de dynamiek die men aan de dag legt DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

26 Vakoverschrijdende eindtermen
Opdracht voor het gehele schoolteam Individuele lkn kunnen op verschillende wijzen bijdrage leveren: binnen eigen vakken verbanden leggen tussen de vakgebonden eindtermen en de VOETen door thematisch onderwijs, projectmatig werken,… DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

27 Vakoverschrijdende eindtermen
Inspanningsverplichting Elke school heeft de maatschappelijke opdracht de VOETen bij de leerlingen na te streven. School moet dus niet kunnen bewijzen dat VOETen bereikt zijn; geen resultaatsverplichting WEL inspanningen kenbaar en zichtbaar maken / verantwoorden voor inspectie  Blijkt uit de dynamiek die men aan de dag legt DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

28 Vakoverschrijdende eindtermen
Leren leren Sociale vaardigheden Opvoeden tot burgerzin Gezondheidseducatie Milieueducatie Muzisch-creatieve vorming Technisch-technologische vorming 7 thema’s MAAR nood aan: meer haalbaar pakket Meer samenhangend geheel meer autonomie bij realisatie (beleidsvoerend vermogen) Inhoudelijke bijsturing om maatschappelijk, onderwijskundig en wetenschappelijk actuele VOETen (cf. onderzoek door mark Elchardus) DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

29 Vakoverschrijdende eindtermen
2010 7 contexten Lichamelijke gezondheid en veiligheid Mentale gezondheid Sociorelationele ontwikkeling Omgeving en duurzame ontwikkeling Politiek-juridische SL Socio-economische SL Socioculturele SL Leren Leren Nieuw ordeningskader STAM sleutelcompetenties Vrij algemeen geformuleerde ET, los van de context Toepasbaar in alle opvoedings- en onderwijsactiviteiten van de school Zijn multifunctioneel; zonder vermelding van de context Bvb. Communicatief vermogen, creativiteit, doorzettingsvermogen, empathie, esthetische bekwaamheid, exploreren, flexibiliteit, initiatief, kritisch denken, mediawijsheid, open en constructieve houding, respect, samenwerken, verantwoordelijkheid, zelfbeeld, zelfredzaamheid, zorgvuldigheid, zorgzaamheid CONTEXT Inhoudelijk geheel LEREN LEREN Speciale rol Eigen karakter Pakket leunt sterk aan bij kerntaken van het onderwijs NIEUW: - Ordeningskader (vervangt thematische beschrijving) - Reductie van aantal - Niet graadgebonden aanbod (uitz: leren leren, ict, en technisch-technologische vorming)  meer autonomie voor de scholen Gemeenschappelijke stam DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

30 Even nadenken…. Wat werd georganiseerd in jouw (stage)school mbt. VOET-en? Wat waren de sterke / zwakke kanten? DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

31 Instrumentarium voor leerkrachten en schoolteams
Hoe implementeren? Instrumentarium voor leerkrachten en schoolteams (Blieck, A.; Csincsák, P.; Van Oost, P.; & Damen, V.) ( ) Stappenplan van hoe je VOT kan aanpakken op school. Zullen dit straks bespreken DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

32 Hoe implementeren? Voorbeelden per VOET (1997-2010)
zijn geen didactisch uitgewerkte lessen of lessenpakketten DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

33 Vijf implementatiemodellen
Integreren van VOET in één vak Verkaveling van VOETen over diverse vakken Vakken als satellieten rond VOETen VOETen in een project isoleren Integreren van VOETen in alle vakken en in een aantal aspecten van het schoolgebeuren (uit: Over de grenzen) Integreren van VOET in één vak  geïsoleerd, te eenzijdig (bvb. Enkel gezondheidseducatie in de les biologie; vak leren leren) Verkaveling van VOETen over diverse vakken  vakken als uitgangspunt, vakken blijven centraal, VOT vanuit verschillende contexten behandeld Vakken als satellieten rond VOETen  VOT centraal VOETen in een project isoleren  gedurende bep. periode een nieuw vak of leergebied creëren (los van de leerstof), weinig transfer Integreren van VOETen in alle vakken en in een aantal aspecten van het schoolgebeuren  obv. vooraf doordachte visie & planning, door hele school gedragen, ideaaltype, maar vraagt veel energie / structuur, gebaseerd op samenwerking & communicatie DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

34 INSTRUMENTARIUM (cf. Blieck et al., 1994)
STAPPENPLAN INSTRUMENTARIUM (cf. Blieck et al., 1994) ~ stappenplan / hulpmiddel voor systematische aanpak vakoverschrijdende thema’s Startpunt: Wat is het schooltype op vlak van vakoverschrijdend werk Een voorbeeld om gefaseersd een vakoverschrijdend thema uit te werken vind je in het instrumentarium DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

35 INSTRUMENTARIUM (cf. Blieck et al., 1994)
STAPPENPLAN Bepalen beginsituatie school (p ) Bepalen beginsituatie leerkracht (p ) Bepalen beginsituatie leerlingen (p ) Werken op klasniveau (p. 37) Activiteiten op schoolniveau (p ) De werkgroep (p ) Evaluatie (p ) Samenwerkingsverbanden en netwerken (p ) DOELSTELLINGEN (p. 80) WERKVORMEN (p. 21, 30, 60, 95-96) DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

36 HOE BEPALEN? Zie “over de grenzen”; Zie “stappenplan” p7
SCHOOLTYPES HOE BEPALEN? Zie “over de grenzen”; Zie “stappenplan” p7 Vakoverschrijdende initiatieven? Initiatief enkel van individuele lkn? Leeft behoefte aan vakoverschrijdende thema’s? Structureel overleg? Nascholing van lkn? Werkgroep? Inspraak van ouders en lln? Gestructureerde manier van werken? Voorzieningen en maatregelen voor activiteiten op schoolniveau? Schoolwerkplan? Afhankelijk van schooltype andere invulling van actie- of stappenplan!!! Schooltype A: nog geen VOT, geen overleg / weinig samenwerking Schooltype C: wel al VOT, ingebed op het schoolniveau, betrokken dir & collega’s DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

37 Oefening ik ben toch niet gek Je werk sinds kort op een middelgrote school en geeft les aan lln van het 3de, 5de en 6de jaar. Vorige week probeerde één van de lln zelfmoord te plegen en dit na een lange voorgeschiedenis van depressieve klachten. De directie en ouders stellen de vraag naar sensibilisering en preventie. Hierbij is planmatig werken onontbeerlijk. Hoe kan je dit aanpakken? Filpmje: VOORAF: wat neem je mee als toekomstig lk Probeer dit te doen vanuit document: probleem & vraag formuleren – verkenning Probleem: Zelfmoordpoging van een ll Niet per def vanuit probleem Wat moet veranderd worden? bvb. Meer weerbaar maken Verkenning: Mogelijke oorzaken, achterliggende problemen? Bvb. Peers, thuis, verleden, verslaafd Op zoek gaan naar informatie DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

38 INSTRUMENTARIUM STAPPENPLAN
Groep 1-2: Bepalen beginsituatie school (p ) en leerkracht (p ) Groep 3-4: Bepalen beginsituatie leerlingen (p ) Groep 5-6: Werken op klasniveau (p. 37) Groep 7-8: Activiteiten op schoolniveau (p ) Groep 9-10: Activiteiten met omgeving, bvb. De werkgroep (p ), samenwerkingsverbanden en netwerken (p ) Groep 11-12: Evaluatie (p ) Wat is belangrijk (aandachtspunten)? Hoe kan je dit aanpakken? Timing: 10 minuten overleggen DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

39 Inventarisatie beginsituatie van ll, lk, school Analyse van behoeften
Bepaal BEGINSITUATIE Inventarisatie beginsituatie van ll, lk, school Analyse van behoeften Meten is weten DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

40 Beginsituatie van de SCHOOL
Groep 1 & 2: DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

41 Beginsituatie van de SCHOOL
Inventarisatie van wat er reeds gedaan wordt rond VOETen Andere projecten? Klimaat? Mening van lln / Houding van ouders Materiaal DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

42 Beginsituatie van de LEERKRACHT (pp. 23-32) Groep 1& 2:
DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

43 Beginsituatie van de LEERKRACHT (pp. 23-32)
Hoe sta je zelf tegenover het thema? Relatie met lln? Kan je lln motiveren? Ordeproblemen? Welke werkvormen gebruik je? Doe je aan waardeverheldering? Lk  voorbeeldfunctie Hoe sta je zelf tegenover het thema?  motivatie? Omdat het moet, leunt aan bij persoonlijke interesse, Relatie met lln? Veilig klimaat, au serieux, vertrouwen Kan je lln motiveren?  enthousiasme, ervaringsgericht werken, Ordeproblemen? Vooraf duidelijke regels opstellen Welke werkvormen gebruik je? Klassiek (doceren, onderwijsleergesprek) – actief (discussie, rollenspel, simulatie, interview) Doe je aan waardeverheldering? DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

44 Beginsituatie van de LEERLINGEN (pp. 33-36) Groep 3 & 4:
DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

45 Beginsituatie van de LEERLINGEN (pp. 33-36)
Zijn leerlingen geïnteresseerd? Wat is hun voorkennis? Zijn er moeilijke leerlingengroepen? Open klimaat in klasgroep? Belangrijk is om de de lln ook actief te betrekken bij het formuleren van doelstellingen & plannen van leerervaringen Zijn leerlingen geïnteresseerd?  aansluiten bij hun eravringswereld & directe leefomgeving Wat is hun voorkennis?  aangepast aan hun leeftijd / voorkennis Zijn er moeilijker leerlingengroepen? Bvb. Pubers die heel sterk zwart-wit denken (bvb. Roken: we gaan toch allemaal dood) Open klimaat in klasgroep?  hoe zijn de onderlinge relaties? Bvb. Programma rond cyberpesten opzetten als er effectief een voorval is geweest DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

46 Bepaal de NODEN van de school
Uit informatie over de beginsituatie: Noden & behoeften van verschillende betrokkenen afleiden Bespreking en interpretatie van informatie terugkoppelen In werkgroep Naar andere actoren (naar lkn, lln, ouders, op studiedag) Naar andere participatie-organen (llnraad, oudervereniging,…) DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

47 Bepaal PRIORITEITEN voor acties
Prioriteiten uit noden halen Hierop doelstellingen, werkvormen en activiteiten enten In overleg met alle betrokkenen Regelmatig herzien Je kan niet alles aanpakken Afbakenen van je terrein – en daarop je methodiek en activiteiten enten DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

48 Doelstellingen (zie “over de grenzen”)
Verschillende beheersingsniveaus; verschillende inhouden Bewust worden, kennis, weten/inzien , attitude en gedrag, toepassen/integreren DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

49 Werkvormen en materiaalkeuze Criteria voor kiezen van werkvormen
Aanpast aan beginsituatie lln? Aangepast aan jouw ervaring? Geschikt voor gekozen doelstelling? Aanpasbaar aan groep? Uitvoerbaar gegeven de tijd, ruimte, middelen? DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

50 Werkvormen en materiaalkeuze
versus internetsoa Bvb. Amerika : shocktherapie – vglbaar met beelden van luc beaucourt, roken In Vlaanderen werkt dit niet Wel ‘met een knipoog’ bvb. internetsoa DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

51 Prioriteiten in schema inpassen Aandachtspunten: Structuur Aanpak
Stel een ACTIEPLAN op Prioriteiten in schema inpassen Aandachtspunten: Structuur Aanpak Betrokkenheid Haalbaarheid 3 niveaus Doelstellingen (SMART) Werking schoolteam Continuïteit Follow-up Evaluatie Structuur  structuur van de school Aanpak  hoe concretiseren bvb. In lessenpakket Betrokkenheid  niet 1 persoon, wel gehele team Haalbaarheid  qua middelen, mensen, materiaal, tijd 3 niveaus  klas, school, omgeving Doelstellingen  cf. valkuilen, tof om een heel project op poten te zetten maar als het je doel voorbij schiet, enkel energie verlies (Specifiek, Meetbaar, Aanvaardbaar, Realistisch, Tijdsgebonden) Werking schoolteam  onderlinge communicatie, sfeer, welbevinen Continuïteit  stop na project Follow-up Evaluatie DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

52 Mogelijke activiteiten klas
Niveau Aandacht Mogelijke activiteiten klas school omgeving DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

53 Mogelijke activiteiten klas Kennis Inzicht Vaardigheden Attitudes
Niveau Aandacht Mogelijke activiteiten klas Kennis Inzicht Vaardigheden Attitudes Lessenreeks Projectweek Rollenspel school omgeving DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

54 Werken op KLASNIVEAU (p. 37)
WAT? Lessenreeks of project: Aansluiten bij interesse lln Doelstellingen verduidelijken Eigen vaardigheden als lk Werkvormen kiezen Bestaand materiaal gebruiken Evaluatie Betrokkenheid van de rest van schoolgemeenschap nastreven! DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

55 Mogelijke activiteiten klas Kennis Inzicht Vaardigheden Attitudes
Niveau Aandacht Mogelijke activiteiten klas Kennis Inzicht Vaardigheden Attitudes Lessenreeks Projectweek Rollenspel school Interpersoonlijke relaties op school Leerlingbegeleiding Schoolbeleid Infrastructuur Schoolwerkplan Aanstellen coördinator, werkgroep Leerlingenparticipatie Teamgeest Nascholing DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

56 ACTIVITEITEN op SCHOOLNIVEAU (p. 39-52)
WAT? Sensibiliseren en discussie op gang brengen Omgaan met weerstand van collega’s Studiedag voor personeel organiseren Ouderavond organiseren Themadag voor leerlingen organiseren Sensibiliseren en discussie op gang brengen  informeren, positief betrekken van collega’s Omgaan met weerstand van collega’s  in scholen heb je altijd trekkers, mensen die mee op de kar willen zitten, maar ook tegentrekkers Studiedag voor personeel organiseren  bvb. Met alg. info, werkwinkels over aanpak, voorbeelden Ouderavond organiseren Themadag voor leerlingen organiseren DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

57 Mogelijke activiteiten klas Kennis Inzicht Vaardigheden Attitudes
Niveau Aandacht Mogelijke activiteiten klas Kennis Inzicht Vaardigheden Attitudes Lessenreeks Projectweek Rollenspel school Interpersoonlijke relaties op school Leerlingbegeleiding Schoolbeleid Infrastructuur Schoolwerkplan Aanstellen coördinator, werkgroep Leerlingparticipatie Teamgeest Nascholing omgeving Ouderparticipatie Betrokkenheid van externen (bvb. CLB, PBD) Betrokkenheid van lokale partners Werkgroep met ouders, ll, lk, clb, … Samenwerking met CAW DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

58 Activiteiten van de werkgroep
De WERKGROEP (p ) WAT? Opstarten werkgroep Activiteiten van de werkgroep Begripsomschrijving/onderwerpafbakening Zich als werkgroep informeren Bepalen van standpunten tov thema’s Beginsituatie bepalen Materiaal verzamelen en beoordelen Doelstellingen bepalen Keuzen betreffende aanpak Ouders, lln betrekken Schoolbeleid rond vakoverschrijdende thema’s Evaluatie van beleid Bel om kader te scheppen voor denkpistes, uitwerken van acties DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

59 Procesopvolging en EVALUATIE
Groep 11-12: DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

60 Procesopvolging en EVALUATIE (p. 71-75)
Hoe loopt het programma? Waarom? Doelstellingen? Bereikt? Tussentijdse en eindevaluatie Product- & procesevaluatie Evaluatiemethoden Feedback & bijsturing Doelstellingen Afhankelijk van niveau (kennis, vaardigheden, attitudes)  laatste zijn moeilijk meetbaar DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

61 Extra info over opdracht
Binnen dit vak gaat het vooral over vakoverschrijdende thema’s. Maar waarom is dit belangrijk? Lkn moeten verder gaan dan eigen vak; anders creëren we vakidioten Dit is ook decretaal bepaald dmv. VOETen DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

62 OPDRACHT Beschrijving & verantwoording van een vakoverschrijdend thema nav. gesprek met lk sec owijs. Beschrijving & analyse van bestaand sensibiliserings- of interventieprogramma. Beschrijving van concrete implementatie & uitwerking van de planning voor de introductie van het programma in een zelfgekozen school (obv. stappenplan). Reflectie & formulering van suggesties & alternatieven op het vlak van o.m. werkvormen, inhouden, opbouw van het programma obv. eigen inzicht, literatuur, gesprek, andere programma’s, …(algemeen – concreet). Beschrijving & verantwoording van een vakoverschrijdend thema nav. gesprek met lk sec owijs.  belangrijk om de beginsituatie te kunnen bepalen Beschrijving & analyse van sensibiliserings- of interventieprogramma. Bestaand pakket Beschrijving van concrete implementatie & uitwerking van de planning voor de introductie van het programma in een zelfgekozen school. (stappenplan) Eigen stappenplan, of gebaseerd op literatuur of het stappenplan dat we straks zullen bespreken Formulering van suggesties & alternatieven op het vlak van o.m. werkvormen, inhouden, opbouw van het programma (algemeen – concreet). obv. eigen inzichten, terugkoppeling naar lk sec owijs, vergelijking met andere pakketten Algemeen: algemene voorstellen – concreet: concrete uitwerkingen van bvb. 1 les DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

63 OPDRACHT Wiki-omgeving: http://dgm.wikispaces.com
Via internet explorer, firefox of safari Join - met mailadres vanUGent – Request membership (bevestigen) Aanpassingen dmv. “Edit” Toevoegen van link: ‘groep0x2011paginanaam’ Doel is om een draaiboek voor scholen te ontwikkelen Niet een papieren versie, maar via wiki-omgeving = vergelijkbaar met wikipedia  kennis delen en uitbreiden Gekozen voor deze omgeving (en geen papieren versie van taak) OMDAT Wiki aanzet tot samenwerkend leren Nadien nog kan gebruikt worden binnen bvb. Je latere werkomgeving Je ook later binnen je job als lk andere werkvormen kan toepassen Groep0x Iedereen binnen de groep kleine letters & alles aan elkaar Ook steeds groepnaam vermelden, anders kom je ms op pg van andere groep DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

64 OPDRACHT Wiki-omgeving: Groep
Deelnemers – aangeven wie de deelnemers van jullie groep zijn Try out – om vertrouwd te raken met de wiki-omgeving Logboek - aangeven wie wat doet Beginanalyse - beschrijven & analyse van beginsituatie van school, lk, ll Programma - beschrijven & analyse van sensibiliserings- en/of interventieprogramma Implementatie/stappenplan - overlopen van het stappenplan Reflectie - formuleren van suggesties & alternatieven Doel is om een draaiboek voor scholen te ontwikkelen Niet een papieren versie, maar via wiki-omgeving Groep0x Iedereen binnen de groep kleine letters & alles aan elkaar Ook steeds groepnaam vermelden, anders kom je ms op pg van andere groep DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

65 OPDRACHT Wiki-omgeving: Groep Per topic: eindproduct
proces – discussie  geen discussie via minerva Doel is om een draaiboek voor scholen te ontwikkelen Niet een papieren versie, maar via wiki-omgeving Groep0x Iedereen binnen de groep kleine letters & alles aan elkaar Ook steeds groepnaam vermelden, anders kom je ms op pg van andere groep DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

66 OPDRACHT Belangrijke data wiki doorsturen gekozen thema voor 2 maart
intervisiegesprek (9 maart) Afsluiten wiki: woensdag 11 mei / 18 mei Presentatie 11 en 18 mei 2010 nadruk op actieve werkvormen duur +/- 30 min peer evaluatie DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les

67 Werken aan vakoverschrijdend thema ….
free hugs - sneeuwbaleffect DIDACTIEK GEDRAGS- EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Les