Het belang van groene energie

Presentatie over: "Het belang van groene energie"— Transcript van de presentatie:

1 Het belang van groene energie
Jaap Koppejan Procede Biomass BV PO Box 328, 7500 AH, Enschede The Netherlands

2 Indeling Doelstellingen voor duurzame energie
Beschikbaarheid van biomassa Duurzaamheidsvraagstukken Symposium Brabantse Milieufederatie

3 doelstellingen Symposium Brabantse Milieufederatie

4 Richtlijn hernieuwbare energie
Aandeel hernieuwbare energie is 14 % in bruto finaal eindverbruik van energie in 2020 voor NL 10 % hernieuwbare energie (biobrandstoffen, elektriciteit) in vervoer in 2020 voor alle lidstaten Symposium Brabantse Milieufederatie

5 Richtlijn Hernieuwbare Energie: Nederlands Aandeel Hernieuwbare Energie (Bruto Finaal Energieverbruik) Symposium Brabantse Milieufederatie Bron: CBS

6 Duurzame electriciteit
Actieplan Duurzame Energie Symposium Brabantse Milieufederatie

7 Groene warmte Actieplan Duurzame Energie
Symposium Brabantse Milieufederatie

8 Transportsector Actieplan Duurzame Energie
Symposium Brabantse Milieufederatie

9 Beschikbare biomassa Symposium Brabantse Milieufederatie

10 Welke biomassa is beschikbaar?
Symposium Brabantse Milieufederatie

11 Biomass Balance for the Netherlands (Mton dm)
Rabou et al. 2006 Meesters et.al., 2010 Domestic harvestable production 31 27.8 Plus: Import 33 39.9 Minus: Export -22 -28.6 Balance 42 39.1 Meesters, K., P. Boonekamp, M. Meeusen, D. Verhoog en W. Elbersen Monitoring Groene Grondstoffen. Rapport voor het Platform Groene Grondstoffen. Rabou, L.P.L.M., Deurwaarder, E.P., Elbersen, H.W., Scott, E.L., Biomassa in de Nederlandse energiehuishouding in 2030, 2006. Symposium Brabantse Milieufederatie

12 Studie Koppejan et al 2009 naar beschikbaarheid in 2020, in NREAP toegepast
B= A - T1 -T2 - T3- Atd  Waarbij B = beschikbaarheid onder een scenario A = aanwezigheid T1 = conventionele concurrerende toepassing (Feed, Food, Fibre, etc) T2 = moet achtergelaten worden (bodem/natuur) T3 = onconventionele concurrerende toepassing (2e generatie, etc) Atd = deel dat wel aanwezig is maar te duur is (onder het scenario) om gebruikt te worden voor energie en warmte in het scenario. Symposium Brabantse Milieufederatie

13 Beschikbaarheid in 2020 2009 1 Global Economy)
2009 1 Global Economy) 2 (Transatlantic Market) 3 (Strong Europe) 4 (Regional Communities) kton ds 11.4 (48.3) 13.6 (50) 13 (46.5) 16.3 (47.6) 15.5 (46) PJ LHV 136 (555) 171 (510) 164 (480) 173 (489) 173 (481) PJ HHV 194 (876) 229 (904) 223 (842) 275 (863) 268 (836) PJ Electriciteit 32 35 37 48 50 PJ Warmte 19 21 29 36 PJ Gas - 1 13 10 PJ finaal 51 58 59 90 96 PJ vermeden fossiel 93 102 106 150 159 Symposium Brabantse Milieufederatie

14 Belangrijkste stromen (PJ finaal)
Symposium Brabantse Milieufederatie

15 Duurzaamheid Symposium Brabantse Milieufederatie

16 Wat zijn wenselijke routes voor biomassa?
Miscanthus en houtsnippers vervangen kolen DRAX, 4000 MWe Symposium Brabantse Milieufederatie

17 Lignocellulose biomassa
Materiaalhergebruik Goed gedefinieerde organische stof Meestal vrij van problematische brandstofcomponenten Brandstof Minder goed gedefinieerde organische stof Vrij van problematische brandstofcomponenten Composteren Symposium Brabantse Milieufederatie

18 Toepassing als brandstof hangt af van de kwaliteit
Vervangt kg CO2 / GJ biomassa Gedroogd gras en riet Lage temperatuur warmte Aardgas 57 Houtsnippers, afvalhout Stoom tot 450 °C, WKK Mix 67 Asvrij hout, (getorrificeerde) pellets Hoge temperatuur stoom (>600 °C), kolencentrale Kolen 98 Symposium Brabantse Milieufederatie

19 Potentieel voor duurzame energie uit mest
Landelijk:(10-22 PJ finaal of PJ vermeden fossiel) wanneer nutriënten wetgeving en issues rondom RO/vergunningverlening worden opgelost Symposium Brabantse Milieufederatie BeschikbaarheidvanNederlandsebiomassavoorwarmteenelectriciteitin2020

20 Verschillende routes zijn soms mogelijk
Primaire energie Finale energie Symposium Brabantse Milieufederatie

21 Energie uit mest: het residu
afzetmogelijkheden van digestaat is knelpunt: Opwerking digestaat tot kunstmestvervanger Mineralenwetgeving moet worden aangepast Door het gebruik van co-producten neemt totale hoeveelheid mest toe wat bijvoorbeeld kan leiden tot hogere afzetkosten van mest. Bij verbranding verdwijnt stikstof en raakt P in geoxideerde toestand in bodemas, herwinbaar en inzetbaar na reductie Symposium Brabantse Milieufederatie

22 BIONmeetingBarneveld
Indirecte GHG effect van mestvergisting is belangrijker dan energieopwekking BIONmeetingBarneveld 22 Symposium Brabantse Milieufederatie 22

23 Afzetmogelijkheden mest worden steeds minder
Lokale overschotten van nutriënten leiden tot transporten tot andere provincies en export Met name fosfaat is afzetprobleem, terwijl er op termijn een tekort aan fosfaat dreigt Uitspoeling naar oppervlaktewater probleem met aangescherpte KRW BIONmeetingBarneveld 23 Symposium Brabantse Milieufederatie 23

24 Mestvergisting kan bijdragen aan oplossing van het probleem
Door vergisting en opwerking digestaat worden afzetmogelijkheden vergroot Concentratie en scheiding van N en P fracties Digestaat beter dan mest(minder N, P, K uitspoeling) Stabiele C blijkt nog steeds beschikbaar CO2 besparing veel belangrijker argument dan fossiele energiebesparing door indirecte effecten BIONmeetingBarneveld 24 Symposium Brabantse Milieufederatie 24

25 Mest onbehandeld uitrijden
Geen hygiënisering Geen dosering van meststoffen op maat CO2- en methaanvorming in de bodem Symposium Brabantse Milieufederatie 25

26 Effect van mestvergisting
Hygiënisering van organische stof Dosering van meststoffen op maat methaanvorming in de bodem wordt tegengegaan Symposium Brabantse Milieufederatie 26

27 Vrijkomende fracties bij de GET installatie (AgriModem)
Stikstof(N)-, Fosfaat(P)-, Kalium(K)-en Magnesium(Mg), Gehygiëniseerde compost Aangezuurd water ter verlaging van ammoniak emissies Symposium Brabantse Milieufederatie

28 Draagt nauwelijks bij aan bodem-C
Instabiele C Vergistbaar Draagt nauwelijks bij aan bodem-C Stabiele C Niet vergistbaar, wel brandbaar Draagt wel bij aan bodem-C Symposium Brabantse Milieufederatie

29 Vergistbare biomassa    Benutting N als meststof
Compostering Vergisting Benutting N als meststof  Benutting P als meststof Effect op indirecte CO2 emissies  Effect op directe CO2 emissies  Stabiele C naar de bodem Symposium Brabantse Milieufederatie

30 Brandbare biomassa    Benutting N als meststof
Compostering Verbranding Benutting N als meststof   Benutting P als meststof Effect op indirecte CO2 emissies Effect op directe CO2 emissies  Stabiele C naar de bodem Symposium Brabantse Milieufederatie

31 Conclusies Bioenergie gaat een grotere rol spelen in de energiehuishouding Vooral kansen bij verbranding van hout en vergisting van mest Compostering wordt voor veel biomassasoorten vervangen door energieopwekking (vergisting/verbranding) Organische en anorganische componenten in de biomassa bepalen de optimale benuttingswijze, rationale beoordeling nodig Symposium Brabantse Milieufederatie