Albert van Marwijk Kooy 25 september 2007

Presentatie over: "Albert van Marwijk Kooy 25 september 2007"— Transcript van de presentatie:

1 Albert van Marwijk Kooy 25 september 2007
De activistische belanghebbende: Proces en procedure, trends en toekomst Albert van Marwijk Kooy 25 september 2007

2 Invalshoek Niet het wat (Veugelers juni 2006 tav gepensioneerden)
Maar wel wie, hoe, wanneer en waar Het proces dus: meer dan de procedure Strookt met mijn achtergrond: Procesadvocaat (arbeidsrecht/pensioenrecht) Bestuurder (Van Doorne) Geschil/hoe voorkomen

3 “Activistisch” Geen PW begrip (!) Wikipedia:
anarchisme, antiglobalisme, kraak- en milieubeweging In politiek: buitenparlementaire activiteiten/gericht op verandering Niets re pensioen (“slapers”) Hoe: betoging, bezetting, blokkade …. taarten gooien In zakenleven recent: aandeelhouders AAB en Stork Essentie dus: Niet de gewone (mede)zeggenschap Maar initiatief nemen Zekere mate van agressie

4 Activisme rond pensioen?
Groeiend aantal : Geïnteresseerde deelnemers Tellende slapers Calculerende en geïnformeerde gepensioneerden FD : Swiss Life onderzoek > vraagtekens Helft werknemers: geen idee pensioensoort 2/3 werknemers: verdiept zich niet in pensioen (ondanks inspanningen overheid en branche) Vooral wetgever en toezichthouder? PW ca. (informatie)/nieuw uitvoeringsmodel FD : DNB boete MN Services

5 Vooraf: doelwit/juridische situatie
Actief/initiatief: vergt helder beeld waar op gericht Inhoud pensioenregeling? Dan dat proces beïnvloeden PW: nadere bezinning regeling/reglement Dogmatisch Wijzigingsaspecten (OPF: 108 PW) Inhoud UO? Dan daarop richten BW: nadere bezinning derdenbeding-constructie/partij Wijzigingsaspecten (V’aar/OPF; AkzoNobel) Trend: ter voorkoming mogelijkheden activisme betere documentatie WG/PU (PW = aanleiding) Anderzijds = voordeel activist: bij stemming maken is exacte juistheid stellingname irrelevant (keren/richten)

6 Verdere inkadering Activisme = gebruik van niet-reguliere rechten en bevoegdheden. Dus bijv. niet: Instemmingsrecht werknemer Instemmingsrecht OR verzekerde regeling Adviesrecht DR Dan niet veel te bespreken: pensioenwereld redelijk braaf Hierna per belanghebbende/acteur “activisme” bezien Iets ruimere opvatting dus Gedachten daarover niet evident Advocaat is geen waarzegger Stof tot discussie

7 Deelnemer Activistisch/solist = onlogisch
Individuele deelnemer desondanks potentieel oorzaak veel sores Kleine zaak met principieel karakter Bijvoorbeeld: ongelijke behandeling of kosten verzekeraar Grote nuisance value: dus beïnvloedingsmacht KIFID (v’aar)/Ombudsman (pf): vrees stigma? Terzijde: getrapt/abstract in bestuur Vakverenigingen/BPF Verkozen deelnemers/OPF Getrapt in DR en OR Verweer: In de hand houden (= kongsi vermijden) Polderen? Nee: normaal functioneren

8 Slaper Niet genegen tot activisme Gebied van potentiële uitzondering:
Waardeoverdracht (tarieven/tempo/kosten) Shoppen (tarieven/tempo/kosten) Zie verder deelnemer

9 Gepensioneerde Meest activistisch van de drie Logisch
Belang = direct Heeft relatief veel tijd (bedenk: aantal werkende P’s stijgt snel) Individueel: zie deelnemer Maar focus op reglement PO is uitgewerkt speciale rol: indexatie Geneigd tot bundeling belangen Emotionele (maar niet meer dagelijkse) binding aan onderneming Verweer: Ala deelnemer, maar versterkt Zeker in de hand houden (= kongsi vermijden) Psychologische aspecten

10 Belangenvereniging Optreden Bonden al voor werknemers
uit eigen hoofde of als gemachtigde/procesvertegenwoordiger Bonden al voor werknemers Wet: 1994 (3:305a BW) Sterke lobbyist/sterke procespartij Nog sterker: collectief van collectieven (CSO, NVOG) Nu ook: hoorrecht verzekerde regeling Kan zeker activistisch zijn; rol bewijst dat Wetgevingsproces indexatieprocedures (voldoende proactief?) Verweer: geen toegelaten vordering (3:305a: geen schadevergoeding; maar nakoming wel!) Geen procesbevoegdheid (Rb Rdam Progress 2003) Vooral: tijdig serieus nemen

11 Ondernemingsraad (Wg)
Instemmingsrecht wijziging verzekerde regeling (27 lid 1 WOR) Recht van initiatief 23 lid 2 WOR Evt: rol in arbeidsvoorwaardenoverleg Activisme? beperkt (samenstelling/relatie met baas) Uitzondering: zeer grote onderneming Verweer: Containment/serieus nemen “Beperk u tot uw rechten en rol”

12 Deelnemersraad PF In aanleg reactief
Adviesrecht tav voorgenomen besluiten Gericht op uitvoering, niet op de regeling Theoretisch Evt uitzonderingen? Verschillen OPF/BPF Wet/praktijk Kemira (HR 2002) Advies eigen beweging (111 lid 1 a PW) Geen besluit toch OK procedure mogelijk (217 lid 1 PW) Kennelijk onredelijk Voorzieningen Betrof indirect de regeling Initiatiefrecht dus!! Beroepsrecht geleding DR niet bij initiatief Platform/Museumplein Juiste rol? Verweer: relationeel

13 Intern toezichthouder PF?
Belanghebbende? Tandenloos volgens toepassing Principes (= niet wet; toepassing niet verplicht) Veilige aanname: in concrete toepassing fondsen eerder minder dan meer tanden Activisme niet aan orde, zeker niet in beginstadium Desondanks: kritische of afwachtende houding gaat zeker verschil maken Verweer: niet nodig

14 Verantwoordingsorgaan PF?
Belanghebbende? recht van enquete OK (219 PW) Daarmee sterk machtsmiddel in handen Maar: naar zijn aard niet activistisch Parallel met hedgefonds/aandeelhouder ondenkbaar (Geen direct eigenbelang; verschil aandeelhouder en aandeelhoudersvergadering) Verweer: niet nodig

15 Werkgever?? Belang bij pensioen
als arbeidsvoorwaarde (kosten/baten) Uitvoeringsvorm collectief (systeem WBPF/geen loonconcurrentie) Op collectief niveau soms activistisch, met name in tijden van onrust Ontslagrecht-discussie is zo’n aanleiding Relevantie pensioen daarin zeer bepekt

16 Pensioenuitvoerder?? Zelf ook belang?!
Niet zozeer bij regeling (volgend), alswel bij Eigen bestaan/toekomst Vermogen tot nakoming Geschillen financiering Aandeelhoudersactivisme anno 2007 stemmen op aandelen/beïnvloeden procederen (VS: class action bij effectenfraude; fiduciaire verantwoordelijkheid) Actief (soms activist) in marktverkenning Domeinafbakening/eigenwijs optreden Verweer: zakelijk/contractueel

17 Dienstverlenende derde??
Contractuele relaties PW en uitbesteding: nauwelijks Activisme via marktpositie/dominantie In potentie gevaarlijke outsider Verweer: Holland Pensioenland

18 Schikken in collectieve zaken
Optiek: werkgever/uitvoerder tegen (gebundelde) individuen Belangenvereniging 1 eiser tegen achtergrond velen Aanname: (dreigende) procedure Verliesrisico’s Olievlekwerking Transactiekosten Vraag dan: hoe definitief oplossen Wens immers: definitief einde 1 eiser schikt voor zichzelf

19 Schikken 2 Afspraken achteraf: WCAM (7:907 BW)
Afspraken vooraf: 55+/Fokker-curatoren Vergelijkbare vorderingen Groeperen Lijstaanvoerder Stichting als client Afspraken tijdens: Wat met opt-outs Wat met niet-geinformeerden Wat met vergelijkbare groepen (slapers) Vrijwaring? Afspraken achteraf: WCAM (7:907 BW) verbindend verklaren collectieve schadeovereenkomst Aansprakelijke/ver of st Eenparig verzoek Bevoegdheid geen plicht rechter Issue pensioen: schade?

20 Trends en toekomst Verharding Meer geschillen/procedures (mediation)
Meer activisme gepensioneerden Bonden actief aan onderhandelingstafel regeling (BPF, OPF en verzekerde regeling) voorzover in huis (organisatiegraad stijgt niet) Ook voor gepensioneerden (Akzo-probleem) Bundeling van krachten Ook overige partijen: (nog) zakelijker Juridisering (naast begrijpelijkheid) documentatie Nieuwe uitvoeringsmodel? …. taarten gooien?