De technische Evolutie van een sport

Presentatie over: "De technische Evolutie van een sport"— Transcript van de presentatie:

1 De technische Evolutie van een sport
De ontwikkeling van materiaal in de onderwatersport in de laatste decennia Van primitief naar “State of the Art” Samenstelling: Tino de Rijk, Jan Willem Bech en Rob Postma

2 Pas de laatste honderd jaar is dit echt gelukt.
De ontwikkeling van het duiken ging terug tot ver voor onze jaartelling. Ik denk dan ook dat we ons moeten beperken tot de laatste 100 jaar van de ontwikkeling. Als intro heb ik dan ook drie willekeurige plaatjes gekozen die een aantal stadia van de duikontwikkeling weergeven. De hiergetoonde foto’s hebben betrekking Op Links: die twee Fransen Benoit Rouquayrol en Auguste Denayrouze Midden: De eerste onderwater foto ooit door Louis Boutan 1890 Rechts: William Beebe en Otis Barding bathyscaaf Al duizenden jaren bestaat de wens om de wereld onderwater te observeren. Pas de laatste honderd jaar is dit echt gelukt.

3 De Rode draad Niet iedere verandering is een verbetering!
Is er ECHT iets essentieels veranderd of verbeterd? Is de verandering of verbetering ook een verhoging van de veiligheid? Verhoging van de “workload”? Verlaging van overzichtelijkheid of bereikbaarheid? Extra mechanische kwetsbaarheid? “need to have” of “nice to have”?

4 Link naar middagprogramma
De nieuwe ‘Richtlijnen voor veilig duiken’ geven de duiker meer vrijheid, o.a. op het gebied van materiaalkeuze Dat KAN het moeilijker maken voor buddy en duikleider. Je zou je dus als duiker of duikleider moeten afvragen: “wil ik duiken met deze buddy en zijn materiaal?” “wil ik als duikleider deze duiker met deze apparatuur laten duiken?”

5 Waar gaan we naar kijken?
Basisuitrusting Pakken Trimjacks en wings Cylinders Automaten Kompassen Computers Analysers SMB’s en hefballonnen Lampen Rebreathers Vulsystemen Scooters Plaatsbepaling in noodsituaties

6 Basis uitrusting: historie
Masker: Rubber Groot volume Vol gelaat uitvoering Snorkel: Rechte rubber pijp Vinnen: Zwaar

7 Basis uitrusting: heden
Masker: Siliconen Klein volume Grote zichthoek Geslepen glazen Snorkel: Flexibel Automatisch ontwaterend Vinnen: Meerdere materialen Split vinnen

8 Basis uitrusting: toekomst
Masker met: Ingebouwde verlichting Communicatie HUD (Head Up Display) Onderdeel van helm Snorkel: Opvouwbaar ingebouwdeRadio en MP3 speler (!) Vinnen: ‘Force’ vinnen

9 Pakken: historie Nat: Droog: Rubber en neopreen Stug Slechte pasvorm
Zwaar Pasvorm Seals

10 Pakken: heden Nat: Semi-droog: Droog: Soepel neopreen Meerdere diktes
Nat + seals Soms ook inflator Droog: Neopreen of trilaminaat Handschoenen Pasvorm

11 Pakken: toekomst Verwarming: Droog: 1-atmosfeer pak..? Elektrisch
Accu of chemische cel Droog: Argon als isolerend gas (aparte fles) 1-atmosfeer pak..?

12 Trimjacks: historie Reddingsvest: Trimjack: ‘WC bril’ of slabbetje
Alleen aan de oppervlakte CO2 patroon Trimjack: Trimmen + reddingsvest Middendruk inflator Persluchtflesje Integratie met backpack

13 Trimjacks / wings: heden
Reddingsvest: Alleen nog bij droogpak Trimjack: Pneumatische bediening Zonder vouwslang en mondstuk (.....) CO2 patroon is ‘uit’ Geïntegreerd lood Wing: Beter trimmen Meer ruimte aan voorkant Keer eigenschappen...?

14 Trimjacks / wings: toekomst
Automatisch elektronisch trimmen Dubbele wing (redundantie) Ingebouwd in pak

15 Staal, Aluminium, Composiet
Cilinders Verleden Heden & Toekomst Materiaal Staal, (Aluminium) Staal, Aluminium, Composiet Kraandraad Konisch, ¾ “ BSP Metrisch, M25 x 2 Werkdruk bar 232 – 300 bar

16 Automaten: historie Een- en tweeslangs Enkeltraps en tweetraps
Niet gebalanceerd Hoge ademweerstand

17 Automaten: heden Instelbaar onder water
Gebalanceerd (zowel 1e als 2e trap) Koudwater bestendig

18 Automaten: toekomst Nog lagere ademweerstand EN250 gecertificeerd:
Op 0 en 50 meter AMV = 62,5 L/min (50 m: 2,5 x 25 L/min) Test bij +2°C tot +4°C gedurende 5 minuten Weerstand: < 2,5 kPa WOB ≤ 3,0 J/L Betekent niet altijd ‘vriesbestendig’!

19 Kompassen: historie en toekomst
Elektronische kompassen in opkomst Soms gecombineerd met andere instrumenten (b.v. horloge)

20 Duik computers: historie (1)
Scubapro S.O.S Decometers: Eind jaren ’60 mechanisch 1 weefsel Zeer onbetrouwbaar Foxboro decomputer Mark 1 SOS bendy meter 1975

21 Duik computers: historie (2)
Hans Hass Decobrain: 1983: eerste echte multiweefsel computer Orca “Edge” was de tweede

22 Duik computers: heden Multi-gas: Lucht geïntegreerd: Rebreathers:
Nitrox (1 of 2 gassen) ‘on-the-fly’ schakelbaar Verlichting Lucht geïntegreerd: gasdruk/verbruik Rebreathers: SCR: %O2 instelling CCR: pO2 instelling

23 Duik computers: toekomst
Multi-gas: Trimix 2 tot 10 gassen ‘on the fly’ schakelen Multi-mode: Open Circuit SCR rebreather CCR rebreather In-line real-time gasmeting: % O2 pO2 User interface: Spraak Head-up Display

24 Ademgas analysers: historie (1)
Paramagnetische analyse De eerste zuurstof meetcellen o.b.v. magnetische velden en stikstof-gevulde bollen

25 Ademgas analysers: historie (2)
Enige oudere modellen voor laboratorium-gebruik

26 Ademgas analysers: heden
Kompact, draagbaar en ‘betaalbaar’ vanwege de toepassing van kleine galvanische elektro-chemische sensoren

27 Ademgas analysers: toekomst
Nog compacter Langer leven van de meetcel Analyseren van meerdere gassen(helium en zuurstof)

28 Hefballonnen en SMB’s: historie
In eerste instantie werden gewone scheepsboeien gebruikt De eerste boeien in gebruik bij duikers waren de volgboeien

29 Hefballonnen en SMB’s: heden (1)
De toepassing van de hefballon is door andere duiktechnieken toegenomen Bij het technisch duiken wordt de duiker meer afhankelijk van ballon De decoboei wordt steeds vaker voorzien van een ‘eendenbek’ waardoor de lucht niet gemakkelijk meer kan ontsnappen Kleurcodes zijn steeds belangrijker: ROOD = decompressie in uitvoering GEEL = noodgeval: stuur een duiker en extra ademgas We onderscheiden nu meerdere soorten

30 Hefballonnen en SMB’s: heden (2)
De ‘twijfelaar’ 

31 De hefballon in ontwikkeling
Groot, groter, grootst.....

32 Hefballonnen en SMB’s: gebruik
Decompressie Meer dan alleen markeren!

33 Hefballonnen en SMB’s: toekomst
Elke duiker heeft eigen reddingsvlot ? Elke duiker heeft eigen SMB ? Gecombineerde systemen ?

34 Haspels Voor het lanceren van de DSMB gebruiken we de reel of haspel
Een breed spectrum van soorten Zoek naar een efficiënt model

35 Haspels Oefen altijd eerst met een haspel...

36 Duiklampen: historie Batterij Later:Lood en Ni-Cad accu
Typische brandduur: rond een uur Typisch vermogen: 5-10 watt

37 Duiklampen: heden Ni-MH en Ni-Cad HID (gas ontlading) Autolader
10 watt HID ≈ 30 watt halogeen (high intensity discharge) Autolader Neutraal gewicht Corrosievast Onderhoudsvrij Informatie display Sensorswitch

38 Duiklampen: toekomst LED lampen Zeer compact Modulair
Nieuwe accu technieken

39 Half-gesloten rebreathers
We onderscheiden: Zuurstof rebreathers Half-gesloten rebreathers Gesloten rebreathers

40 Zuurstof rebreathers: historie
Het gebruik van Zuurstofrebreathers begon al in 1870 Hans Hass introduceerde het gebruik voor sportduiken al in 1941

41 Zuurstof rebreathers: heden
Voornamelijk gebruikt door militairen Steeds vaker gecombineerd met nitrox Dual range systemen: zuurstof tot 7 meter en daarna nitrox tot 40 meter

42 Zuurstof rebreathers: toekomst
Voor sportduiken tot 7 meter Voor EOD toepassingen (mijnen ruimen) Voor taktische toepassingen Gecombineerd met nitrox en trimix tot 300 meter

43 Half-gesloten rebreathers: historie
In 1905 door Siebe Gorman &Co. Ltd. Ontwikkeld Pas in 1985 beschikbaar voor sportduiken (Atlantis)

44 Half-gesloten rebreathers: heden
De Dolphin en de Ray van Dräger veroveren de sportduikmarkt SCR duiken wordt voor steeds meer duikers betaalbaar Voor 1800 Euro te koop in 2001

45 Half-gesloten rebreathers: toekomst
Half-gesloten systemen worden toegankelijker voor een groter publiek Verdere ontwikkeling van passieve systemen in een betaalbare uitvoering Opleidingen worden toegankelijker

46 Gesloten rebreathers: historie
Ontwikkeld in de jaren ’60 Het eerste elektronische systeem was de Electrolung Veel aandacht door Wakulla II projekt met Cis Lunar in 1998 Voornameljjk gebruikt door wetenschappers en militairen

47 Gesloten rebreathers: heden
Door de ‘Buddy Inspiration’ van A.P. Valves werd in 1997 het CC rebreatherduiken bereikbaar en “betaalbaar” voor sportduikers De CC rebreather wordt toegankelijker voor een groter publiek door opleidingen van o.a. IANTD en TDI (straks NOB) In Nederland zijn enkele tientallen units in gebruik in 2003 Door langere duiktijden wordt de CC rebreather aantrekkelijk voor gevorderde sportduikers

48 Gesloten rebreathers: toekomst
Goedkopere systemen Decompressie berekening ‘on the fly’ Verbetering van veiligheidssystemen CO2 detectie Betere backup (Bailout) systemen Units worden lichter

49 Vulsystemen: historie
Partial Pressure Eenvoudig en goedkoop Vereist ZEER zorgvuldig handelen vanwege 100% zuurstof onder hoge druk

50 Vulsystemen: heden (1) Computer-gestuurd Partial Pressure systeem
Draagbare systemen

51 Vulsystemen: heden (2) Membraan (moleculair zeef)
Tot ongeveer 36% zuurstof Laag rendement Temperatuur regeling is kritisch Nitrox Ademlucht Stikstof

52 Vulsystemen: heden (3) ‘Personal Filters’:
Koop alleen systemen waarvan de filter-kwaliteit zwart op wit vast ligt! Het zijn NA-filters; een goed VOOR-filter blijft altijd noodzakelijk!

53 Vulsystemen: toekomst (1)
Naast PPB en Membraan: Continuous Flow Blending Traditioneel een effectieve Nitrox blending methode waarvoor een olie vrije/arme compressor en een oxygen-serviced systeem vereist zijn Meerdere continuous blender systemen zoals de Quick Gas® zijn momenteel beschikbaar Voordelen: In korte tijd wordt een accuraat homogeen mengsel samengesteld In-line analyse levert accurate mengsels op door middel van de Ideale gas methode Is geschikt voor Technical Nitrox Mengsels en maakt Trimix blending eenvoudiger

54 Vulsystemen: toekomst (2)
Continous Flow Blending systeem Regel Paneel Quick Gas® Lucht Inlaat Analyser Analyser Date____/____/____ IANTD, Inc. Initials _______ Depth X _________________ Operating I Maximum M CAUTION! BREATHING MEDIA OTHER THAN AIR Duik fles vul- aansluiting Nitrox Zuurstof buffer Nitrox Filter Nitrox Nitrox Compressor met Zuurstof Compatibele smering Zuurstof Zuurstof Nitrox Buffer

55 Scooters: historie Electrisch: al sinds de tweede wereldoorlog
Accu-techniek was beperking

56 Scooters: heden Electrisch: Zuinig en sterk Grote dieptes

57 Scooters: toekomst Er op of er in i.p.v. er achter
“personal submarine”

58 Plaatsbepaling in nood: historie
Sextant, kompas en zeekaart Later DECCA systeem (o.b.v. radio-bakens)

59 Plaatsbepaling in nood: heden
EPIRB staat voor Emergency Position Indicating Radio Beacon 3 systemen, alle gebaseerd op satelliet-ontvangst: ELT:(emergency locator transmittor) werkt op 121,5 MHz of 243 MHz COSPAS/SARSAT: 406 MHz + 121,5 MHz INMARSAT: 1,6 GHZ ELT en COSPAS/SARSAT kennen heel veel “vals alarm” (> 90%) ELT en COSPAS/SARSAT zijn langzaam en vrij onnauwkeurig (1-50 NM) ELT goedkoop en compact: bruikbaar voor duiker INMARSAT is snel en nauwkeurig, maar groot (ingebouwde GPS; 2 minuten responsetijd)

60 Plaatsbepaling in nood: toekomst
INMARSAT systemen wellicht zo compact, dat ze ook voor duikers bruikbaar zijn Integratie met GPS compactere apparatuur (horloge)

61 ... En in de verdere toekomst?
Kieuwen..? Wandelpak..? Vloeistof ademen..?

62 Samenvatting Niet veel Revolutie, wel veel Evolutie
Niet iedere verandering of vernieuwing is een verbetering Grenzen worden verlegd: dieper, langer, andere ademgassen.. Zien we tussen de bomen het bos nog....? Instructeur wordt steeds vaker ook materiaal adviseur...

63 Gemaakt door het illustere trio
Dank voor uw aandacht Gemaakt door het illustere trio Rob Postma, Jan Willem Bech & Tino de Rijk