Actualiteiten Loonbelasting en Sociale verzekeringen

Presentatie over: "Actualiteiten Loonbelasting en Sociale verzekeringen"— Transcript van de presentatie:

1 Actualiteiten Loonbelasting en Sociale verzekeringen
Nederlandse Federatie van Belastingadviseurs Studiekring Gelderland – Overijssel 27 oktober 2008 Mr (E)llen van Waaijen

2 Dienstbetrekking civiel
Arbeidsovereenkomst: waarbij werknemer zich verbindt jegens werkgever tegen loon zekere tijd persoonlijk arbeid te verrichten (7:610 BW) Aan alle elementen voldoen Wilsovereenstemming Feiten en omstandigheden van belang

3 Persoonlijke arbeid 7:659 BW: werknemer moet bedongen arbeid zelf verrichten Incidenteel met toestemming werkgever laten vervangen mogelijk Volle vrijheid tot vervanging: geen dienstbetrekking Arbeid: fysiek, geestelijk, zich beschikbaar houden Voor werkgever; dus niet stage, meelopen

4 Loon Loon is tegenprestatie voor arbeid
Dus niet: kostenvergoeding, fooien, niet bedongen uitkeringen, pensioen Tijdig betalen op straffe van boete en rente In geld, zaken en rechten behalve geestverruimende zaken (7:617 BW) Afgifte loonstrook Geen arbeid geen loon, tenzij in risicosfeer werkgever

5 Gezag Recht toezicht en leiding over arbeid
Mogelijkheid daartoe voldoende Werktijden Vrijheid werk zelf indelen Zelfstandig mogelijkheid vakantie opnemen Feiten en omstandigheden doorslaggevend

6 Rechtsvermoeden Werkgever bewijs geen dienstbetrekking
7:610a BW: ten behoeve ander tegen loon 3 maanden wekelijks of 20 uur per maand arbeid verrichten Weerlegbaar Schriftelijke overeenkomst dat geen dienstbetrekking is beoogd is onvoldoende Feiten doorslaggevend

7 Aanwijzingen voor arbeidsovereenkomst
Vastgelegde wijze van werken Feitelijke wijze van werken Verplicht aantal te werken uren Verplichte tijdstippen Opnemen vakantiedagen Verplichtingen over uitvoering van werk Beschikbaarheid; verbod ander werk Vaste (periodieke) fee Alleen vastlegging werktijd onvoldoende

8 Andere overeenkomsten
Overeenkomst van opdracht Ook: aanwijzingen, loon Ook: rechtspersonen Agenturenovereenkomst Ook: opzegging, vergoeding Aanneming van werk NB: stoffelijk werk, bepaalde prijs BBA: Werknemer en die persoonlijk arbeid verricht voor of met minder dan 2

9 Positie DGA Civielrechtelijk werknemer BW van toepassing
- loondoorbetaling bij ziekte - vakantie- en verlofregelingen (Waz) - regelingen loon(vormen, betaling) - non discriminatiebepalingen - proeftijd, bep./onbep. tijd, concurrentiebeding - ontslag: nb. via rechtbank Vaak: CAO, andere collectieve regelingen, zoals pensioenfonds

10 Dienstbetrekking LH/SV
Uitgangspunt: privaatrechtelijke dienstbetrekking Echter uitvoerders en rechters eigen interpretatie die onderling verschilt Veel groter gewicht aan feitelijke omstandigheden Wil van partijen minder belangrijk, vooral voor SV LH meer formeel; SV materieel Geen coördinatie, echter cassatie uitgebreid

11 Fictieve dienstbetrekking
Bij wet aangewezen Meestal mist gezagsverhouding Economische afhankelijkheid één partij Voldoen aan alle voorwaarden SV komt grotendeels overeen met LH Doel enerzijds bescherming, anderzijds kruimelverzekering voorkomen Politiek: vrijwilligers, huishoudelijke hulp, au pairs, artiesten, sportbeoefenaars

12 Afwijking LH/SV Dga fiscaal art. 4 sub d LB: loonbelasting inhouden; echte dan wel fictieve dienstbetrekking; gebruikelijk loonregeling Dga SV art. 6 lid 1, sub d: regeling aanwijzing dga Niet verzekerd: - allen gelijkgerechtigd - niet tegen wil ontslagen - samenwerkende ondernemers

13 Beleidsregels beoordeling dienstbetrekking
Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) biedt vooraf zekerheid over kwalificatie arbeidsrelatie: VAR wuo, dan wel VAR-dga Echter, nieuwe beleidsregels van 6 juli 2006: ‘afgegeven VAR-dga mag alleen in relatie met derdenopdrachtgevers gebruikt worden’ ‘VAR-dga zegt niets over relatie met de eigen vennootschap (vennootschap waarin de houder van VAR-dga aandelen bezit)’

14 Dga uit de loonheffing ? Reden: vereenvoudiging
Indien alleen dga’s werknemer vennootschap (32d LB) Niet als ook andere werknemers incl. aandeelhouders niet bestuurders Bijna alle regelingen LB van toepassing (niet afdrachtsverminderingen, eindheffing) NB: geldt niet voor andere rechtsgebieden NB: vereenvoudiging loon (maand!!) aangifte per 2010; regeling voor afdrachtverminderingen Oplossing: voer kwartaal of jaar tabel in; lost ook probleem op voor bijv. commissarissen met kwartaal of jaarloon

15 Gebruikelijk loon Bewijslastverdeling
Vergelijking met andere werknemers Waarde werk in economisch verkeer Per vennootschap/concern Parttime werken Dienstbetrekking elders/CAO/ontslagvergoeding Sterk fluctuerende winst vennootschap Risicovolle positie vennootschap/verlies Opnamen voor consumptieve doelen/dividenden

16 Gebruikelijk loon Bruto loon of fiscaal loon?
Omzet vennootschap maatstaf? Belastingverdragen/EG Verordening 1408/71 Vrije beroepers: omzet eigen BV maatstaf gebruikelijk loon? Of vergelijking met werknemers in maatschap/NV/BV?

17 Gebruikelijk loon en levensloop
Aanleiding: anti-misbruik 68%-regeling Toch algemeen toepasbaar Gebruikelijk loon op basis van fiscale loon? Wat te doen met artikel 11 en 13bis Niet consistent levensloop ≤ 12% en > 12%

18 Afroommethode Vuistregel: loonkosten 70%
Feitelijke omstandigheden bepalend Geen wettelijke regeling Probleem bij premieheffing/verzekering

19 Management BV HR 08.12.1943, B 7745 gezagsverhouding
Wnv: Reg. dga , Stcrt. 1997, 248 Bestrijding op grond van ‘schijn en wezen’ Geen aandelenverhouding DGA bestuurder in stichting/vereniging Stemovk / Arbitrage / Prioriteitsaandelen Aandelenbezit of stemmen?

20 Bijzondere ziektekosten
Vergoeding/verstrekking onbelast Mits geen aanspraak Mits buiten basispakket Zvw Mits kosten drukken Kosten ziekte, invaliditeit, bevalling Van werknemer, partner, kinderen en verwanten rechte lijn en 2e graad zijlijn Geldt ook voor buitenlandse regelingen Geldt niet voor Zwv premies Vrijstelling voor alle loonheffingen

21 Jurisprudentie DGA CRvB , 00/154 via BV werken voor ex werkgever: db Hof Arnhem , 01/02336 echtgenote dga verzorgt 12 uur per week administratie tegen € p.j: db Hof Amsterdam , 00/03802 tussenschuiven artiesten BV voorkomt db niet CRvB , 04/1415 ALGEM alle aandeelhouders in beoordeling aantal aandelen betrekken, dus niet alleen aandeelhouders/bestuurders CRvB , nr. 03/1142 ALGEM geen samenwerkende groep ondernemers als een van de dga’s creatieve concepten en licentieovereenkomsten op zijn naam heeft staan CRvB , 05/2334 ALGEM niet melden van wijzigingen in de structuur komt voor rekening dga Rb Arnhem , 06/02290 gebruikelijk loon regeling van toepassing ook al ontbreekt de arbeidsovereenkomst

22 Afwijking LH/SV 65 en ouder Commissaris
Meewerkende kinderen / familieverhouding Opting in Inhoudngsplichtige moet in Nederland zijn gevestigd, dan wel beschikken over vaste inrichting Buitenlandse werkgever inhoudingsplichtig SV

23 SER Vervolgadvies Personenkring werknemersverzekeringen
Gericht op: - Werkenden m.u.v. zelfstandigen - Geen onderscheid db, fictieve db en andere arbeidsrelaties - Kleine dienstbetrekkingen uitsluiten (30 d) Uitzonderingen vzp: 65+, politieke ambtsdragers, dga’s, wn in pers./huish. Sfeer VAR lijkt definitieve oplossing Mist: opting in/out en alle werkenden

24 Wet uitbreiding rechtsgevolgen VAR
Inwerking getreden 2005 Geldigheidstermijn 1 kalenderjaar Uitgebreide rechtsgevolgen voor VARwuo/VARdga Vooraf zekerheid over kwalificatie van inkomsten Voorwaarden: - Opdrachtg. bezit kopie VAR en identiteitsbewijs - Werkzaamheden binnen geldigheidstermijn - VAR niet vervalst - werkzaamheden komen overeen Uitloop: maximaal een jaar mits opdracht verstrekt voor 1 november en nog geen VAR volgend jaar Vragenformulier uitgebreid Geen recht op uitkering Niet voor buitenlands belastingplichtigen (Hof Arnhem 24 januari 2006, 03/02489, MK I)

25 Wet uitbreiding rechtsgevolgen VAR: evaluatie
VAR gebruik (wuo) sterk toegenomen Meer VAR’ren komt zelden voor Opdr.: 40% 1 of 2; 45% 3-7; 18% >/ 7 Meer zekerheid door Wet 80% opdrachtgevers eist VAR VAR =/=> toename ondernemerschap 3% andere VAR dan gevraagd Misbruik onbekend

26 Voorstellen VAR regeling
3 jaar VAR wuo/dga: automatisch VAR VAR row onder Wet uitbreiding rechtsgev. VAR uitsluitend door Bd. Winsterswijk Aanvraag VAR m.i.v digitaal Duidelijker ondernemersdefinitie Meer duidelijkheid en samenspraak veld

27 Ondernemer Geen wettelijk definitie
Onderneming: duurzame organisatie van kapitaal en arbeid Voor eigen rekening en risico Ondernemersrisico Meer opdrachtgevers Gedragen als ondernemer

28 Excessieve beloningen
Aftopping omkeerregel pensioenen vervalt Jaarloon < % pseudo eindheffing over vertrekpremie < jaarloon Pseudo eindheffing 15% pensioenpremie eindloonreg. meerdere over forfaitair berekende backservice (2010) Rendement lucratieve belangen box 1

29 Excessieve beloningen
Tegenbewijsregeling hoog loon? Samenloop met art. 32aa LB (RVU)? Nederland wel heffingsbevoegd? Hybride pensioenregelingen? Lucratieve belangen overkill? Overgangsregeling lucratieve belangen mist Tekort goede CEO’s?

30 Derde dinsdag WW premie verlaagd / afgeschaft
Doorwerkbonus: 62: 5%; 63: 7%; 64: 10%; 65: 2%; na 67: 1% Over € € Meer belasting AOW + € Pens. (onderhouds bijdr uitz 1946; va 2011) 50+ in dienst korting WW/WIA 3 jr. Jonge werkloze geen bijstand maar opleiding of werk

31 Derde dinsdag Ontslag uitkering < 75.000 idem als nu
>/ jaarsalaris EDM vervalt Geen correctie ber lopende jaar Uitstel AOW per jaar + 5% Aanv combikorting meer ink afh Arbeidskorting hoger 62+ in dienst € premie

32 Kostenvergoedingen In kader dienstbetrekking / geen normbedragen
Bewijslastverdeling / overleg met inspecteur? Op declaratiebasis - adm. omslachtig - weinig fiscaal risico Vaste vergoeding - afzonderlijk vastgesteld; niet bovenmatig - variabele niet regelmatige kosten; boetes - naar aard en omvang vooraf gespecificeerd - kostenonderzoek / steekproef - gelijke groepen werknemers - eindheffingsmogelijkheid bij overschrijding

33 Initiatiefwetsvoorstel
- vordering van informatie voor bezwaar vatbaar - binnen 10 dagen verzoeken in voor bezwaar vatbare vorm - binnen 10 dagen beschikking inspecteur waartegen bezwaar en beroep mogelijk - verbeterpunten - open stelstel rechtsmiddelen (bezwaar en beroep tegen iedere officiële mededeling - moet ook gelden bij invordering - boekenonderzoek wettelijk regelen

34 Versterking fiscale rechtshandhaving
Bestuurdersaansprakelijkheid voor aansprakelijkheidschulden lichaam Anoniementarief bij geen of onjuiste verstrekking BSN en bij niet toegestane arbeid in Nederland Zesmaandenfictie bij in salarisadministratie ontbrekende werknemer of EDM; af te wenden: - aanname dienstbetrekking - oordeel Belastingdienst arbeidsverhouding - VAR wuo of VAR dga

35 Salary split 30%-regeling
Salary split: gelijktijdig binnen- en buitenlands dienstbetrekking Pensioenopbouw over buitenlands deel van het salaris in de NL-regeling mogelijk 30%-regeling: fiscale tegemoetkoming in de vorm van een vaste belastingvrije vergoeding aan inkomende werknemers Pensioenopbouw over de 30%-vergoeding in beginsel niet mogelijk, maar besluit pensioengevend loon

36 30% regeling Hof Den Bosch, 13 december 2005, nr. 04/00310 ook voor commissaris 30% regeling HR , nr / tussenperiode meer dan 3 maanden voordat BV perfect / ook bij nog op te richten werkgever HR , nr /502/501 aanwerving bij tot standkoming arbeidsovereenkomst ook indien in dienstreding later / idem peildatum schaarse specifieke deskundigheid / Hof Den Bosch , nr. 03/02859 MK IV geen 30% verpleegster gezien opleiding, ervaring, loon ondanks gebrek aan verplegend personeel Hof Den Haag , nr. 03/00906 MK II geen 30% bij privé motieven Hof Den Haag , nr. 04/04425 MK III 30% over loon uit vroegere db. anders HR , nr Rechtbank Breda , nr. 05/03310 geen aparte huisvestingsvergoeding naast 30% reg. Rb Leeuwarden , nr. 07/00707 ook 30% reg. > 20 jr.

37 Sociale verzekeringsaspecten bij grensoverschrijdende arbeid
Nationaal: 1. Volksverz. (AOW, ANW, AKW, AWBZ, Zvw) - woonplaats (art. 3) idem fiscaal - kring verzekerden (art. 6) - besluit uitbreiding/beperking 2. Werknemersverz. (ZW, WAO/WIA, WW) - woonplaats (art. 2) idem fiscaal - werknemer (art. 3 t/m 5); wn verz. (art. 20)

38 Sociale verzekeringsaspecten bij grensoverschrijdende arbeid
Internationaal: EG Vo. 1408/71 en EG Vo. 574/72 SV verdragen Aanwijsregels Voorkoming dubbele of geen verzekering Creëert geen verzekeringsplicht (nb woonplaats) Sterke en exclusieve werking

39 Hoofdregels aanwijzing
Art Exclusiviteit Art Conflictregels - loontrekkenden: woonland (13.2.a) - zelfstandigen: werkland (13.2.b) - zeevarenden: vlagland (13.2.c) - ambtenaren: overheidsland (13.2.d) - militairen: oproepland (13.2.e) - inactieven: woonland, tenzij (13.2.f) Uitzondering: detachering

40 Sociale verzekeringsaspecten bij grensoverschrijdende arbeid
EG Vo. 1408/71 Principes: Gelijke behandeling elkaars onderdanen Samentellen tijdvakken wonen, werken en verzekering Prestaties in ander land verkrijgbaar Vaststellen toepasselijke wetgeving

41 Sociale verzekeringsaspecten bij grensoverschrijdende arbeid
EG Vo. 1408/71 Werkingssfeer EU + overzeese gebieden - (Gewezen) werknemers en zelfstandigen - Gezinsleden en nagelaten betrekkingen - Ambtenaren en studenten Voorwaarden - Inwoner, nationaliteit, werk EU, EER, CH - Migranten langer dan 5 jr. legaal in EU Volks- en werknemersverzekeringen

42 Sociale verzekeringsaspecten bij grensoverschrijdende arbeid
EG Vo. 1408/71 Verzekeringsplicht Hoofdregel: werkland Detachering Werken volgtijdig in twee landen Werken gelijktijdig in twee landen In of buiten loondienst Kwalificatie werkzaamheden

43 Sociale verzekeringsaspecten bij grensoverschrijdende arbeid
EG Vo. 1408/71 Detachering Voorwaarden Geen keuzerecht E 101 / E 111 formulier Groot verschil fiscale en SV verdragen Termijnverlening

44 EU Verordening 883/2004 Wijzigingen t.o.v. EU Verordening 1408/71
- onderdanen/staatlozen/vluchtelingen die in een van de lidstaten wonen; op wie sv wetgeving van toepassing is (geweest); gezinsleden en nabestaanden - wettelijke vut en vaderschaps/moederschapsuitkering - land exclusief aangewezen - voorbehouden vervallen

45 Sociale verzekeringsaspecten bij grensoverschrijdende arbeid
Jurisprudentie Verz. o.g.v. detachering ondanks verkeerde verklaring (HR , nr ) BUB buiten toepassing als in strijd met EG Vo. 1408/71 (HR , nr ) Tijdsevenredige verlaging premiemax. (HR , nr ) Detacheringsverkl. bindend tot intrekking (HR , nr en ) Woonplaats geen criterium voor detachering (HR , nr ) Wet verduidelijking premieheffing niet strijdig EG recht (HR , nr ) NL AOW regeling niet EG proof (HvJ 7 juli 2005, nr. C-227/03 zaak Van Pommeren) Dga woont in België ook verzekerd in NL (Hof Den Bosch 08/05/2008, nr. 05/00242 MK II Dga niet vrijgesteld NL PH (HR , nr )

46 EU Verordening 883/2004 Detacheringstermijn 24 maanden; verlenging tot 5 jaar Werkgever ‘normaliter’ werkzaam in uitzendende land Detachering zelfstandige alleen bij werkzaamheden van ‘gelijke aard’ Werken in 2 of meer landen w.o. woonland: verzekerd in woonland Werken in 2 of meer landen: verzekerd in land waar zetel werkgever/hoofdwerk zelfstandige ‘Substantiële werkzaamheden

47 Vragen? Mr Ellen van Waaijen 06 – 46452555
Web site: