Als de rook om je hoofd is verdwenen

Presentatie over: "Als de rook om je hoofd is verdwenen"— Transcript van de presentatie:

1 Als de rook om je hoofd is verdwenen
Arnhem 28 okt 2010 Pauline Dekker en Wanda de Kanter 1

2 Wie zijn wij ? Longartsen Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk
Al bijna 20 jaar longarts 80% van ons werk roken gerelateerd Longkanker , COPD DWMDKO 2

3 3

4

5 Waarom zou je een rookstop advies geven?
Omvang en gevolgen van tabaksverslaving 5

6 In de vorige eeuw 100 miljoen tabaksdoden wereldwijd
Uit 1e WHO tabaksrapport Februari 2008 6

7 Ziektelast in DALY’s door verschillende risicofactoren (WHO 2005)

8

9

10

11 Bijna 4 miljoen rokers in Nederland
2 miljoen zullen sterven aan roken gerelateerde ziektes Waarvan 1 miljoen voor het pensioen Jaarlijks tabaksdoden (tov 720 verkeersdoden ) 11

12

13 Wat krijg je ook alweer van roken
COPD Longkanker Pneumothorax Longontsteking Hartinfarcten Perifeer vaatlijden Mond/keelkanker Blaaskanker CVA 13

14 Niet-roker Roker 14

15 PThWvHal 15

16 Obstructieve longziekten
> 75% van de COPD-ers door roken opname’s ivm exac per jaar > 25% van gecomb. populatie astma/copd rookt Aerodynamisch profiel van ICS verandert in bijzijn van rookpartikels ( ook bij passief roken): ” ICS resistentie”

17 Invernizzi et al Respir Res 2009 Jun 11;10:48
Inhaled steroid/tobacco smoke particle interactions: a new light on steroid resistance Invernizzi et al Respir Res 2009 Jun 11;10:48

18 Roken en hart-vaatziekten
Rokers van jaar : 10 x meer kans op HVZ ( Parish et al 1995) 30% vd sterfte aan coronaire hartziekten door roken (Kompas 2007)

19 Roken en de aorta

20 Doetichem cohort studie- RIVM
Rokers met Statines : als roken gestaakt zou worden : HVZ risico verminderd zodat 65% geen statines meer nodig hebben Per stoppende roker 380 euro besparing 97 miljoen euro besparing in Nederland

21 21

22 22

23 Wat krijg je ook alweer van roken -vervolg
Reincke’s oedeem Hydradenitis suppurativa Chronische middenoorontsteking bij kinderen van rokende ouders Vervroegde overgang bij vrouwen Slechte zaadkwaliteit bij mannen Impotentie Verminderde slagingskans bij IVF Dysmaturitas Slechte wondgenezing Macula Degeneratie 23

24

25 Verkleuring van de gebitselementen
25

26 Diabetes en roken JAMA 2007 Willi et al
“Active smoking and risk of type 2 diabetes: a systematic review and meta analysis” RR > 20 sig pd : 1.61 RR < 20 sig pd : 1.29

27 Diabetes en roken Annals of Internal Medicine Jan 2010 Yeh et al
“Smoking, smoking cessation, and risk for type 2 Diabetes Mellitus” Subgroep analyse : toename kans op DM na stoppen met roken bij ex zware rokers ( > 20 pd) die mn veel gewichtstoename ( > 4 kg) tussen 1e en 2e controle bezoek

28 Impulscontrole

29 Het hunkeren naar een sigaret…. ( of taartje)
Het stampende kleuter syndroom..

30 Stampende kleuter syndroom

31 Remedie sks- strenge mama

32 Dysbalans bewuste (cognitieve) brein en onbewuste (impulsieve brein)
Waarom rookt iemand? iedereen weet dat het slecht is: het staat op de pakjes! Dysbalans bewuste (cognitieve) brein en onbewuste (impulsieve brein) Roker zit vol met gedachtekronkels: om de waarheid weg te maken: Roker wil gewoon NU roken! (stampende kleuter syndroom) 32

33 Slaaf van het onbewuste
Dysbalans tussen het bewuste (cognitie) en onbewuste ( impulsiviteit) 33

34

35

36 Hoe raakt iemand verslaafd?
1. De farmacologische verslaving: (nicotine, dopamine en de verkeerd afgestelde termostaat.) 2. Gewoonte /geconditioneerde reflex (Pavlov reactie)

37 37

38 20 sigaretten per dag x 365 dagen per jaar x 30 jaar= 219.000
38

39 39

40

41

42 Hoe cognitieve dissonantie de verslaving in stand houdt.
Gedachtekronkels Hoe cognitieve dissonantie de verslaving in stand houdt.

43 Ik vind het gewoon lekker
43

44 ‘t helpt me te concentreren..
44

45 M’n opa is 93 en rookt een pakje per dag

46 Maar ik inhaleer niet… 46

47 ‘T is ‘t enige dat ik nog heb…….. 1 pakje per dag a 4,80 euro
1 week = ,60 euro 1 maand= ,40 euro 6 maand= ,40 euro 1 jaar = ,80 euro 3 jaar = ,40 euro 5 jaar = euro 10 jaar = euro

48 Behandeling van tabaksverslaving
Kennis is macht

49 Pillen en pleisters versus Cognitieve Gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie is hoeksteen van de behandeling ‘Gedachtekronkels rechtstrijken’ Pillen en pleisters vooral zinvol in de eerste periode van de afkick van de rookverslaving 49

50 Pillen en pleisters Bij meer dan 10 sigaretten per dag:
Nicotine vervangers Mogen ook bij hart- en vaatziekten Voorkeur pleisters ( doorbreken van orale gewoonte) Voldoende hoog doseren ( bij 2 pakjes per dag 2 pleisters per dag) Bij mensen die erg bang zijn om aan te komen 50

51 Pillen en pleisters vervolg
Nortryptiline voor de jankerds Bupropion voor de agressievelingen Varenicycline voor de “maar ik vind het gewoon lekker “ type’s 51

52 Basis van CGT Van zwart-wit denken naar “en en” Vooroordelen loslaten
Gevoelens zijn geen waarheden Vermijd altijd en nooit Plak geen etiketten Wees buigzaam Je kan meer dan je denkt 52

53 Een gezondheidswerker die geen rook stop advies geeft verwaarloost zijn/haar patiënt
53

54 Hoe geef je een rookstop advies ?
De essentie van Motivational Interviewing

55 SMR poli in de praktijk 1e bezoek : MI
aan het eind : huiswerk : Boek en SSP 2e bezoek – na 2 weken-: huiswerk check en eventueel medicatie voorschrijven Nadien doorverwijzen POH

56 Waarom “huiswerk” aan het begin?
Selecteren gemotiveerden: let op: i.t.t. wat wij als dokters gewend zijn! Tijdsefficient voor de dokter: dus kosten effectief 56

57 Het stoppen stappen plan
18 pagina’s invul oefening om inzicht in eigen rookverslaving te vergroten 57

58 Thema’s van de 8 bijeenkomsten
1e : voorstellen: waarom roken/ waarom stop 2e : afkickverschijnselen en rouw 3e : hoe zit verslaving in elkaar -hoofdstuk 7 4e : gedachtekronkels - hoofdstuk 27 5e : psychologe ( ontspanningsoefeningen)- hoofdstuk 13 6e : diëtiste -hoofdstuk 23 7e : terugval preventie- geleide fantasie 8e : het afgelopen jaar….

59 SMR poli Format www.nederlandstopt.nu
SMR -Vragenlijst (Fagerstrom): afhankelijkheid bepalen 59

60 60

61 SMR poli 2 Motivatie > 5
Boek en Stoppen stappenplan ingevuld: begeleiding longarts/ longverpleegkundige/ coach/ groep (Deel opbrengst boek Stichting R/ preventie jeugd roken) 61

62 62

63 63

64 64

65