Ze kunnen het omdat jij dat denkt Werken vanuit een groeimindset Hans van Dijck (hvdijck@developmentconsult.nl)

Presentatie over: "Ze kunnen het omdat jij dat denkt Werken vanuit een groeimindset Hans van Dijck (hvdijck@developmentconsult.nl)"— Transcript van de presentatie:

1 Ze kunnen het omdat jij dat denkt Werken vanuit een groeimindset Hans van Dijck

2 Maak steeds een keuze 1. Doorslaggevend voor grote prestaties is of je er voldoende talent voor hebt 1. Doorslaggevend voor grote prestaties is of je bereid bent er hard voor te werken 2. Iets beheersen is het resultaat van gericht erop investeren en trainen 2. Er zijn kwaliteiten die je gewoon in je moet hebben 3. Ik kan wel nieuwe dingen leren, maar mijn basisintelligentie kan ik niet echt veranderen. 3. Door gerichte training kan ik mijn basisintelligentie verhogen. 4. Met gerichte training krijg je alles onder de knie. 4. Er zijn dingen die je gewoon niet leert, al doe je nog zo je best. 5. Aan kennis en vaardigheden kun je werken, karakter verander je niet 5. Iemands karakter ontwikkelt zich permanent door inzicht en ervaring 6. Als het inzicht ontbreekt, zie je dat de aanpak zal moeten veranderen 6. Als het inzicht ontbreekt, zie je de grens van iemands capaciteiten 7. Als leerlingen onvoldoende presteren, zijn ze vaak in een eerdere fase niet goed gedetermineerd 7. Als leerlingen onvoldoende presteren, zegt dit vaak maar weinig over de capaciteiten 8. Talent betekent dat iemand zich blijft ontwikkelen, ook als het af en toe blokkeert 8. Talent betekent dat iemand zich die vaardigheid snel eigen maakt zonder veel inspanning 9. Als ik kritiek krijg, beoordeel ik of deze terecht is 9. Als ik kritiek krijg, onderzoek ik wat ik er mee kan 10. Succes van anderen is altijd boeiend: je haalt er altijd wat uit 10. Succes van anderen zegt me niet altijd iets: situaties zijn zo verschillend 1, 3, 5, 7 en 9 zijn links Fixed en rechts Groei uitspraken; 2, 4, 6, 8 en 10 zijn links Groei en rechts Fixed uitspraken.

3 Vraagstelling Hoeveel invloed heb je als docent op de werkhouding en motivatie van je leerlingen? Wat is de rol van je eigen mindset daarin?

4 Motivatietheorieën Maslow’s behoeftepyramide
McGregor: theory X & theory Y Ryan & Deci, Stevens: Competentie, Autonomie, Relatie (vgl: Marzano: Autonomie, Binding, Competenties) Daniel Pink: Autonomy, Mastery, Purpose

5 Het Pygmalion effect Het effect van verwachtingen… maar niet alleen verwachtingen!

6 Samenhang motivatietheorie
Groeigerichte feedback (Dweck) Doel, focus, wil Invloed van (verwachtingen van) anderen: Pygmalion Competentie, Autonomie, Relatie Basisbehoeften Maslow

7 Fixed Mindset Growth mindset Mindset, Carol Dweck
Vaste intelligentie bepaalt waartoe je in staat bent Growth mindset Wil en inspanning bepalen waartoe je in staat bent <iframe width="560" height="315" src="// frameborder="0" allowfullscreen></iframe>

8 Effect van feedback Complimenten over eigenschappen
Complimenten over het proces Voorbeeld “Je bent erg slim” “Dat heb je goed gedaan” Effect op het denken Bevordert fixed mindset Bevordert growth mindset Effect op gevoelens Bevordert gevoel van trots en tevredenheid Effect op gedrag Vermijden van uitdagingen Minder inspanning/inzet Minder doorzettingsvermogen Defensieve reactie op mislukkingen Uitdagingen oppakken Meer inspanning/inzet Meer doorzetten Leren van fouten

9 Mindset als ‘mentaal model’
Statisch (fixed): Het maakt niet uit of ik er hard voor werk, ik kan het toch niet/wel Ik ben nu eenmaal (niet zo) slim Ik ben nu eenmaal dyslectisch, faalangstig, druk, autistisch …inspanning zal dus niet lonen Als ik er niet voor werk, faal ik in ieder geval niet omdat ik dom ben… Groei: Als ik ervoor blijf werken, zal het uiteindelijk lukken Je krijgt het vanzelf een keer door Ik ben dyslectisch, faalangstig, druk, autistisch …dus moet ik me extra inspannen Als ik er voor werk en het lukt niet, ga ik voor niemand af: ik leer er altijd van

10 Fixed mindset Ik zal A maar geen moeilijke vraag stellen…
Pubers kunnen niet structureren Ik zal wel te dom zijn… Bij ons in de familie kan niemand wiskunde… Ik ben nu eenmaal dyslectisch

11 Wat heeft je eigen mindset beïnvloed?
Welke ervaring in gezin, op school, tijdens opleiding, op het werk komt nu naar boven?

12 Fixed mindset Growth mindset Geloof
Intelligentie is aangeboren en nauwelijks veranderbaar Intelligentie is veranderbaar door inspanning en effectieve leerstrategieën Neiging Zo slim mogelijk lijken Zo veel mogelijk proberen te leren en verbeteren Uitdagingen Worden vermeden; bij mislukken wek je de indruk niet slim te zijn Worden omarmd, omdat je ervan kunt leren en dat leidt tot groei Inspanning Wordt gezien als indicatie van gebrek aan talent/intelligentie Is normaal en een noodzakelijke stap naar groei Reactie op fouten Gezien als teken van gebrek aan talent, leidt tot snel opgeven Gezien als een indicatie dat meer inspanning of een betere leerstrategie nodig zijn Reactie op kritiek Defensief gedrag: eigen fouten worden niet (h)erkend Onderzoekend en nieuwsgierig, eager om te leren en open voor feedback en suggesties Succes van anderen Gezien als dreiging, anderen kunnen als slimmer gezien worden Gezien als inspirerend; je kunt er lessen uit trekken om verder te leren Impact eigen ontwikkeling Potentieel wordt onderbenut = bevestiging van eigen fixed mindset Potentieel wordt ontwikkeld = bevestiging van eigen growth mindset Effect op anderen Belemmert samenwerking, feedback en groei Nodigt uit tot samenwerking, feedback en groei

13 Hoe kan het dat goede gymnasiasten op de universiteit vastlopen
Hoe kan het dat goede gymnasiasten op de universiteit vastlopen? Hypothese: ze hebben niet geleerd om teleurstellingen te overwinnen; ze hebben overdreven angst om te falen en niet slim genoeg te zijn.

14 Complimenten en/of feedback?
SO PrO COMPLIMENTEN FEEDBACK VMBO HAVO VWO N.B. Altijd liever op inspanning dan op eigenschappen!

15 Groeigerichte feedback
Casus: Je bent met je dochter naar een turnwedstrijd geweest. Ze deed het goed, maar werd uiteindelijk toch voorbijgestreefd door een aantal andere meisjes en ontving geen prijs. Je dochter was erg teleurgesteld. 1. Ik zou tegen haar zeggen dat ik haar de beste vond! 2. Ik zou zeggen dat de jury niet helemaal objectief was en dat de prijs haar min of meer is ontnomen; eigenlijk kwam het haar toe! 3. Ik zou haar troosten en zeggen dat turnen nou ook weer niet zo heel belangrijk is! 4. Ik zou haar zeggen dat ze talent heeft en dat ze de volgende keer zeker zal winnen! 5. Ik zou haar zeggen dat ze het niet verdiende om te winnen.

16 Oprah Winfrey kreeg te horen dat haar stem en verschijning niet geschikt waren voor TV.
Michael Jordan werd op 17-jarige leeftijd afgewezen voor het College-team.

17 Wie overkwam dit? Word jij maar vrachtwagenchauffeur!
We stoppen met je want je bent niet geschikt voor televisie Kon niet praten tot zijn vierde en leraren zeiden dat het niet veel zou worden Uw zoon is te klein en niet helemaal volgroeid, hij kan beter stoppen met voetbal Wij gaan u helaas ontslaan: u heeft te weinig fantasie en geen originele ideeën Wij sturen uw manuscript retour want wij zien er geen enkele markt voor Met jullie geluid hebben jullie geen enkele kans in de muziekbusiness

18 Wie overkwam dit? Word jij maar vrachtwagenchauffeur! Elvis Presley
We stoppen met je want je bent niet geschikt voor televisie Oprah Winfrey Kon niet praten tot zijn vierde en leraren zeiden dat het niet veel zou worden Albert Einstein Uw zoon is te klein en niet helemaal volgroeid, hij kan beter stoppen met voetbal Lionel Messi Wij gaan u helaas ontslaan: u heeft te weinig fantasie en geen originele ideeën Walt Disney Wij sturen uw manuscript retour want wij zien er geen enkele markt voor J.K. Rowling Met jullie geluid hebben jullie geen enkele kans in de muziekbusiness The Beatles

19 Groeimindset onderbouwd vanuit hersenonderzoek
Hersenen werken als een spier Leren is het aanleggen van geitenpaadjes

20 Hoe plastisch zijn onze hersenen?
Het maakbare brein (nurture, growth) Wij zijn ons brein (nature, fixed)

21 Hersenen werken beter door training
Londense taxichauffeurs, Canadese kunstschaatsers, Malcolm Gladwell, Joshua Foer (Het geheugenpaleis)

22 Wat herken je bij jezelf?
De fixed mindset ziet onveranderbaarheid bij leerlingen Hij is gewoon niet gemotiveerd Hij komt niet boven mavo niveau uit Tja, hij is nu eenmaal dyslectisch, autistisch… Mijn vak ligt die jongen gewoon niet.. De groeimindset ziet ontwikkeling bij leerlingen Wat kan ik doen om hem aan het werk te krijgen? Wat heeft hij nodig om…? Wat kan/moet hij doen om dat te overwinnen? Na een succeservaring gaat hij door Wat herken je bij jezelf?

23 Wat herken je bij jezelf?
De fixed mindset ziet onveranderbaarheid bij zichzelf Ik ben nu eenmaal zo… Ik ben er niet voor in de wieg gelegd.. Ik hoef dat ook niet meer te kunnen Aan mijn manier is niets mis De groeimindset ziet ontwikkeling bij zichzelf Zou een andere aanpak nodig zijn? Ik moet meer moeite doen dan een ander Ik moet nu mee in die ontwikkeling Mijn aanpak heeft geen optimaal resultaat meer, iets anders is nodig… Wat herken je bij jezelf?

24 Stappen naar werken vanuit een groeimindset
Stap 1: Bewust worden van verborgen overtuigingen. Stap 2: Oefening in feedback: formuleringen zijn belangrijk. Stap 3: Experimenteer, probeer uit, reflecteer.

25 Project De opbrengsten van een groeimindset (zie site SaZ, Call for proposals 2012-2012)
Op drie scholen vijf docenten getraind en gestimuleerd tot eigen ‘experiment’ Materiaal voor leerlingen (mentorles) Schoolleiders eigen ‘project’ Vier filmpjes Idee Start je eigen mindset experiment

26 Mindset ‘experiment’ Selecteer ‘minder gemotiveerde’ leerlingen.
Besluit deze leerlingen de komende weken/maanden uitsluitend positief te benaderen: Geef meer complimenten. Benoem alleen gewenst gedrag (niet het ongewenste) en bekrachtig het als je het waarneemt. Geef groeigerichte feedback (= feedforward) Help deze leerling(en) concrete leerdoelen te formuleren. Geef voldoende persoonlijke aandacht. Bepaal van tevoren hoe je gaat meten of je actie succes heeft.

27 Voorbeelden van verbazingwekkende ontwikkeling

28 Bronnen (internet) Filmpjes en sites over mindset
(lesson 13)

29 Boeken en artikelen Dweck, Carol S. PH.D. Mindset The New Psychology of Success, Random House, New York 2006, 239 p. Nederlandse vertaling van het boek (2011): Mindset, de weg naar een succesvol leven, Carol S. Dweck Breinlink voor ouders (2011), Gerjanne Dirksen en Hulda Möller, ISBN Motivatie binnenstebuiten (2014), Huub Nelis en Yvonne van Sarck (Youngworks) Kosmos De groene vingers van de schoolleider (2013) Liny Toenders en Hans van Dijck, Meso-Magazine nr. 191 Ze kunnen het omdat jij dat wil, Hans van Dijck